دستگاه اره نواری چیست؟

اره نواری یکی از ابزارهایی است که برای برش فلزات کاربرد دارد. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی دستگاه اره نواری بپردازیم. آنچه در این مقاله خواهید خواند:

• تاریخچه دستگاه اره نواری
• اره نواری چیست؟
• اجزای تشکیل دهنده اره نواری
• مزایای استفاده از ماشین اره نواری
• نکات ایمنی در کار با ماشین اره نواری

تاریخچه دستگاه اره نواری

ایده‌ی اره نواری حداقل به سال ۱۸۰۹ باز می‌گردد. زمانی که ویلیام نیوبریک حق اختراع این دستگاه را در انگلیس ثبت کرد. اما این اختراع به دلیل عدم توانایی در تولید تیغ اره‌های دو طرفه و کیفیت پائین تیغ اره‌ها غیر قابل استفاده شده بود. خم شدن دائمی تیغ اره‌ها به روی چرخ‌ها یا قرقره‌ها باعث کاهش عمر تیغ اره‌ها شده بود و همچنین حجم برش باعث کاهش کارایی این دستگاه نیز می‌شد.

نزدیک به ۴۰ سال بعد یک بانوی فرانسوی به نام آن پائولین کرپین با ابداعی در روش اتصالات و جوشکاری دستگاه، این مانع را از سر راه برداشت. او در سال ۱۸۴۶ برای ثبت اختراع این دستگاه درخواست داد و به زودی حق خرید آن را به تولید کننده شرکت پرین در پاریس فرانسه فروخت. ترکیب این روش با آلیاژهای فولادی جدید و تکنیک‌های خنک کننده اجازه داد که این بانوی فرانسوی اولین تیغه‌های برش از جنس فولاد را تولید کند. برای اولین بار دستگاه اره نواری در یک کارخانه‌ی آمریکایی تولید تیغ اره‌های فولادی، ساخته شد.

اره نواری چیست؟

اره نواری از مهم‌ترین ابزارهای کارگاه صنایع چوب است. نخستین بار طرح اره نواری در سال ۱۸۰۸ در انگلستان به ثبت رسیده‌است. ماشین اره نواری ممکن است، افقی یا عمودی باشد. از ماشین اره نواری در کارهای مختلفی مانند قوس بری، برش طولی، بریدن چوب‌های ظریف، بریدن فاق و زبانه و تبدیل گرده بینه‌های چوب به الوار و تخته، قطع کردن چوب‌های ضخیم و سایر کارهای دیگر می‌توان استفاده نمود. علاوه بر این در بعضی از اره‌ها می‌توان اره را کج کرده و برش‌های زاویه‌ای و زوایای مرکب ایجاد نمود. انواع اره نواری برای مصارف صنعت فلزکاری نیز طراحی و تولید گردیده است. این نوع اره‌ها با طراحی‌های جدید دارای قابلیت‌های فراوانی هستند که با آن‌ها می‌توان انواع فلزات را با دقت بسیار زیاد برش داد .

اره‌های نواری چند مزیت عمده نسبت به اره لنگ‌ها دارند. این مزایا عبارتند از ایجاد برش باریک تر که موجب اتلاف‌های کمتری می‌شود، برش سریع و کارآمد که نرخ هزینه در هر برش را پائین می‌آورد و برشکاری هموار و دقیق. در این روش یک اره فلزی که دندانه‌های آن به طرز بسیار دقیقی جهت برش خاصی طراحی گردیده‌اند، به بدنه‌ای فولادی و انعطاف پذیر و در عین حال مستحکم که در برابر کشش مقاوم گردیده و ممکن است جنس بدنه و دندانه متفاوت و یا یکپارچه باشد، متصل می‌گردد. این تیغه به دور 2 محور دایره‌ای شکل (فلکه Wheel) محکم شده و به یکی از این فلکه‌ها، موتوری جهت ایجاد نیروی چرخش متصل می‌باشد.
 

تیغه در این حالت در مقطعی از مجرای 2 بازوی نگهدارنده عبور داده شده و در مقطع میان بازوها، تیغه کاملا صاف و بدون لغزش جهت برخورد با قطعه کار نگه داشته می‌شود. در این روش اره در تماس دایمی با قطعه کار Continues اقدام به برشکاری می‌نماید. سپس با توسعه صنعت استفاده از دستگاه‌های اره نواری، این دستگاه‌ها وارد صنایع دیگری همچون صنایع نساجی (جهت برش انواع پارچه و چرم)، صنایع غذایی (جهت برش گوشت، نان، ماهی و ...)، صنایع ساختمانی (جهت برش سنگ، شیشه، لاستیک) و صنایع بهداشتی (جهت برش دستمال کاغذی، مقوا و...) و سایر صنایع گردند.

تیغه اره نواری از یک نوع فلز ساخته می‌شد که عمر مفید کمی نسبت به تیغ اره نواری امروزه داشتند. با انجام آزمایشات و پیشرفت تکنولوژی و با ترکیب فلزات علاوه بر افزایش طول عمر، بازدهی تیغ اره بهینه شد. تیغ اره نواری از نظر جنس به دو بخش تک فلزی و دو فلزی تقسیم می‌شود. به دلیل اینکه تیغ اره به راحتی بتواند دور فلکه‌ها به صورت دوار بچرخد، باید جنس بدنه تیغ اره مناسب باشد ازهمین رو فلزی مناسب است که ضمن سختی، خاصیت فنری و انعطاف پذیری داشته باشد.

تیغه اره تک فلزی 

جنس دندانه و بدنه آن یکسان بوده و برای برش غیر فلز و سختی پایین مناسب است. مانند چوب، گوشت، کاغذ و مقوا. تیغ اره تک فلزی گروه بندی خود را دارد که با ترکیب استیل و کروم مانع از زنگ زدن تیغ اره می‌شود.

تیغ اره دو فلزی

در این نوع تیغ اره جنس بدنه از فولاد نرم فنری و منعطف و جنس دندانه از فولاد تندبر اچ اس اس به همدیگر جوش داده می‌شود. این نوع تیغه مناسب اره نواری فولاد بر می‌باشد.

جهت انتخاب تیغ اره نیاز به اطلاعات زیر نیاز است:

• طول تیغ اره
• عرض تیغ اره
• دندانه تیغ اره

انتخاب دندانه به نوع، اندازه و تعداد جنس مورد برش بستگی دارد.
 

اجزای تشکیل‌دهنده اره نواری

بدنه

جنس بدنه ‌ی این اره‌ها معمولاً از چدن و بسیار سنگین می‌باشند. سنگینی دستگاه از تکان خوردن دستگاه حین برش و گردش موتور جلوگیری می‌کند. البته مدل‌هایی نیز امروزه به بازار عرضه‌ شده است که جنس بدنه‌ی آن از آهن می‌باشد و برای استفاده باید به زمین پیچ شود تا در حین کار و لرزش دستگاه، دقت و تنظیمات اره به هم نخورد.

فلکه‌ها

جنس فلکه‌ها نیز از چدن است. این دستگاه‌ها دارای دو فلکه ‌یکی در بالا و دیگری در پایین اره قرار دارد. هرکدام از فلکه‌های موجود با استفاده از محور و بلبرینگ به بدنه متصل می‌شوند. فلکه‌ای که در پایین اره وجود دارد همیشه ثابت است اما فلکه‌ای که در قسمت بالای اره وجود دارد به‌ وسیله‌ی پیچ‌های تنظیمی که روی آن قرار دارد، قابلیت حرکت رو به بالا، پایین، عقب و جلو را دارد که حرکت رو به بالا و پایین برای محکم و شل کردن تیغه بوده و حرکت روبه‌جلو و عقب برای تنظیم تیغه با فلکه‌ی پایینی است.

الکتروموتور

الکتروموتور به بدنه‌ی دستگاه پیچ شده و با استفاده از تسمه و فول، به فلکه‌ی پایینی متصل می‌شود. هنگامی‌که الکتروموتور فلکه‌ی پایینی را به حرکت درمی‌آورد، فلکه‌ی بالایی با کمک تیغه ‌اره به حرکت درمی‌آید. الکتروموتورها در دو مدل تک فاز و سه فاز بر روی دستگاه اره نواری نصب می‌شود.

بخش‌های حفاظتی

تیغه دستگاه به فلکه‌ها متصل شده و با استفاده از الکتروموتور به چرخش درمی‌آید. برای جلوگیری از خروج احتمالی تیغه از فلکه و یا شکستن تیغه از حفاظ‌های فلزی و چوبی در دستگاه استفاده می‌کنند. حفاظ فلزی بر روی فلکه و حفاظ چوبی به‌صورت باکس در راستای مسیر حرکت تیغه متصل می‌شود و بر روی آن درپوش قرار می‌گیرد تا بتوان به‌راحتی در هنگام تعویض تیغه درپوش را باز کرد. در حفاظ سمت راست، اهرم‌ها و بلبرینگ‌هایی برای کنترل تیغه به جلو و عقب، چپ و راست وجود دارند که با توجه به‌اندازه‌ی چوب و ضخامت آن قابل تنظیم است.

صفحه

صفحه خود به ‌تنهایی از چند بخش تشکیل‌ شده است.

گونیا

گونیای موجود در صفحه برای تنظیم زاویه و تنظیم عرض برش مورد استفاده قرار می‌گیرد که در مدل‌های جدید موجود در بازار، گونیای زاویه ‌دار نیز وجود دارد. گونیای زاویه ‌دار برای برش‌های زاویه‌ ای و گونیای دیگر برای برش‌های صاف و ثابت استفاده می‌شود. در برخی از فلکه‌‌های کوچک صفحه موجود بر روی دستگاه، قابلیت چرخش به چپ و راست را دارد که با این روش نیز می‌توان برش‌های زاویه ‌دار ایجاد نمود. بر روی صفحه اره نواری، شیاری به ‌صورت طولی وجود دارد که می‌توان بر روی آن گونیای متحرک را وصل نمود و همچنین شکافی بر روی آن وجود دارد که می‌توان تیغه را در محل مورد نظر هدایت کرد.

دستگاه‌های اره نواری مانند همه ماشین آلات صنعتی دارای مزایا و برتری‌ها و همچنین محدودیت‌هایی هستند، که از جمله مزایای این دستگاه‌ها می‌توان به ارزان و قابل حمل بودن (بسیاری از مدل@ها)، قابلیت استفاده جهت برش انواع متریال‌ها، سرعت بالا، دقت فوق العاده، هدر رفت بسیار کم و حفظ خواص اولیه قطعه برشکاری شده و همچنین اپراتوری بسیار آسان، اشاره کرد .

از جمله محدودیت‌های استفاده از دستگاه‌های اره نواری می‌توان به مواردی چون محدودیت‌های حرکتی در جهات مختلف (X-Y) و محدودیت‌های سایزی در مقاطع برشکاری اشاره کرد. بطور مثال دستگاه مدل 350 حداکثر تا قطر 350 میلیمتر را می‌تواند برشکاری نماید و برای برش مقاطع بزرگتر می‌بایستی از دستگاه دیگری با سایز بزرگتر استفاده نمود. همچنین انتخاب تیغ اره مناسب جهت برش بسته به جنس و سایز و نحوه بستن قطعه کار به دستگاه و همچنین مدل دستگاه می‌باشد. بطور مثال نمی‌توان با یک نوع تیغ اره هم چوب و هم فلز برش داده شود و یا نمی‌توان با یک نوع دندانه تیغ اره از سایز 10 mm تا سایزmm 500 را برشکاری نمود .

درمجموع دستگاه‌های اره نواری باتوجه به تنوع مصرف و تنوع کارایی از لحاظ شکل ظاهری به دستگاه‌های عمود بر، ستونی و بازویی تقسیم می‌شود.
 

مزایای استفاده از ماشین اره نواری

• سرعت بالا
• دقت بسیار زیاد
• قابلیت برش انواع چوب
• قیمت مناسب
• قابل حمل بودن برخی از مدل های ماشین اره نواری
• حفظ خواص اولیه قطعه
• طرز استفاده ساده

نکات ایمنی در کار با ماشین اره نواری

• از لغزیدن و چرخیدن قطعه چوبی که بر روی آن عملیات برش انجام می‌شود، جلوگیری نمایید.
• در هنگام بریدن قوس‌ها، مواظب برخورد نوار اره با دست باشید.
• در صورت عدم تسلط در مقابل ماشین نایستید و در صورت ایستادن در مقابل ماشین پای چپ باید جلوتر از پای راست قرار گیرد.
• در هنگام برش قطعات کوتاه تر از چوب کمکی استفاده نمایید.
• حفاظ‌های دور اره فلکه حتما بسته باشد.
• در کار طولانی با دستگاه حتما از لوازم ایمنی مثل عینک استفاده نمایید.
• پس از اتمام کار روزانه نوار اره را شل نمایید و از تابلو نوار اره شل است استفاده کنید.
• برای روان کار کردن دستگاه آن را بانداژ نمایید.
• گریس کاری مداوم فلکه های بالا و پایین.

دستگاه اره نواری

تهیه شده در گروه تولید محتوای فولاد24