روش مناسب محاسبه قیمت میلگرد در ساختمان‌سازی

برآورد هزینه‌ها در ساختمان‌سازی یکی از موارد مهم و بحث برانگیز بوده و هست. اینکه چه میزان مصالح برای ساخت و تکمیل یک سازه نیاز است و قرارداد چگونه باید تنظیم شود سوالاتی هستند که ذهن مهندسین را در ابتدای کار درگیر می‌کنند. مهمترین موردی که باید به آن توجه ویژه شود محاسبه قیمت میلگرد امروز و آهن‌ آلات مربوط به ساخت اسکلت فلزی یا مسلح کردن بتن است. فرمول‌های مختلفی برای همین امر در نظر گرفته شده است که در ادامه به معرفی و توضیح آنها می‌پردازیم. ولی قبل از آن بهتر است از اهمیت میلگرد در ساختمان‌سازی صحبت کنیم.

اهمیت استفاده از میلگرد در ساختمان

میلگرد و تیرآهن مصالح مهمی برای ساخت یک سازه به شمار می‌روند. این دو برای استحکام سازه و بتن به شکل‌های مختلف در ساختمان کارگزاری می‌شوند و بدون آنها ساختمان استحکام و مقاومتی نخواهد داشت. میلگرد یک لوله توپر بلند است که از فونداسیون تا انتها درون یک ساختمان به کار می‌رود و باعث افزایش مقاومت و استحکام آن می‌شود. تیرآهن هم برای اجرای سقف و برخی موارد دیگر کاربرد دارد. از همین جهت محاسبه قیمت  تیرآهن در کنار میلگرد بسیار حائز اهمیت است.

نحوه محاسبه مقدار میلگرد مورد نیاز ساختمان

قبل از اینکه بخواهیم قیمت میلگرد مورد استفاده در یک ساختمان را برآورد کنیم، می‌بایست اول مقدار مورد نیاز آن را برحسب کیلوگرم بدانیم که به این کار متره گفته می‌شود. طبق محاسبات انجام شده توسط مهندسین، میزان میلگرد مصرفی در ستون‌ها، کف و سقف حدود ۶۰ الی ۶۷ کیلوگرم در هر متر مربع است. خب، همانطور که پیداست با یک جمع و ضرب ساده می‌توان مقدار میلگرد مصرفی برای یک ساختمان را برآورد کرد. به این ترتیب که اگر مثلا ساختمان مورد نظر ۱۰۰ متر مربع باشد به حدود ۶۰۰۰ یا ۶۷۰۰ کیلوگرم میلگرد نیاز خواهد داشت. حالا اگر ساختمان چند طبقه باشد این اعداد در تعداد طبقات ضرب می‌شوند. به عنوان مثال اگر ساختمان مزبور چهار طبقه باشد به حدود ۲۴۰۰۰ کیلوگرم میلگرد نیاز خواهد بود.

ولی این تمام ماجرا نیست زیرا هنوز میزان میلگرد مورد نیاز فونداسیون یا پی ساختمان مشخص نشده است. همانطور که می‌دانید فونداسیون زیر ساختمان قرار داده می‌شود و کل وزن سازه را تحمل می‌کند. برای محاسبه میزان میلگرد فونداسیون به مقاطع طولی، عرضی و تقویتی نیاز است که برای هرکدام فرمول مشخصی وجود دارد.

(طول کاور×۲)-(طول خم ×۲)+عرض مقطع =طول میلگرد عرضی

(۲×طول کاور)-(۲×طول خم)+طول مقطع =طول میلگرد طولی

طول میلگرد×(تعداد+وزن واحد طول میلگرد) =طول میلگرد تقویتی

با فرمول‌های فوق میزان میلگرد مصرفی ساختمان در یک سطح مقطع محاسبه می‌شود. اکنون برای ادامه کار به دو فاکتور عرض پی و عمق موثر آن نیاز داریم که این دو هم از فرمول‌های زیر قابل محاسبه هستند.

(۱۰×تعداد طبقات)+۲۰ سانتیمتر =عمق فونداسیون

(۲۰×تعداد طبقات)+(۲۰تا ۴۰ سانتیمتر) =عرض فونداسیون

حالا که فاکتورهای لازم جهت محاسبه میزان میلگرد را به‌دست آوردیم، با استفاده از دو فرمول زیر می‌توان میزان دقیق میلگرد مورد نیاز فونداسیون را نیز حساب کنیم.

عمق فونداسیون×عرض فونداسیون×۰.۰۰۲۵ =بیشترین میزان میلگرد در فونداسیون

۲÷(عمق یا ضخامت فونداسیون×عرض فونداسیون×۰.۰۰۱۸ =بیشترین میزان میلگرد در فونداسیون

به این ترتیب می‌توان به مرحله بعد یعنی محاسبه قیمت میلگرد، این مقطع فولادی مهم منتقل شد.

محاسبه قیمت میلگرد در ساختمان‌سازی

میلگرد یک مقطع فولادی است و مانند تیرآهن یک پروفیل باز به شمار می‌رود. فروش این پروفیل‌ها در بازار بر اساس وزن آنها صورت می‌گیرد و لذا قیمت آهن تاثیر به‌سزایی بر قیمت تیرآهن و میلگرد می‌گذارد. بهترین روش برای محاسبه قیمت این پروفیل‌ها در یک ساختمان این است که ابتدا مقدار آنها محاسبه و بعد بر اساس وزن، قیمت نهایی کل آنها برآورد شود. برای این کار هم کافی‌است تا میزان کل مصالح مصرفی ساختمان را داشته باشیم و آنها را در قیمت ضرب کنیم تا یک برآورد قیمت برای کل ساختمان به‌دست آوریم.

به عنوان مثال اگر ۶۰۰۰۰ کیلوگرم میلگرد برای کل ساختمان مورد نیاز باشد و قیمت این پروفیل در بازار هم برای هر کیلوگرم مثلا ۱۰۰۰ تومان باشد، بنابراین قیمت نهایی این پروفیل برای کل ساختمان ۶۰۰۰۰۰۰۰ تومان برآورد خواهد شد. برآورد قیمت مصالح امری بسیار ضروری است چرا که به تامین هزینه‌ها و جلوگیری از هرگونه اتفاقات پیش‌بینی نشده کمک می‌کند. البته باید توجه داشت که میزان میلگرد مصرفی در اسکلت فلزی یا اسکلت بتنی متفاوت است و در نتیجه قیمت آنها نیز با هم فرق دارد. در ادامه مختصرا به بررسی تقریبی میزان میلگرد در هر کدام می‌پردازیم.

• مقدار میلگرد مورد نیاز اسکلت بتنی: در هر متر مربع اسکلت بتنی به حدود ۴۰ تا ۵۵ کیلوگرم میلگرد نیاز است و در هر متر مکعب بتن با دیوار برشی و قاب خمشی ۳۵ تا ۴۵ کیلوگرم بر متر مربع میلگرد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• مقدار میلگرد مورد نیاز اسکلت فلزی: برای اسکلت فولادی با قاب خمشی حدود ۶۵ تا ۹۰ کیلوگرم و برای اسکلت فولادی با مهاربندی چیزی حدود ۴۵ تا ۶۵ کیلوگرم بر متر مربع میلگرد استفاده می‌شود.
• مقدار میلگرد مورد نیاز برای سقف: میزان آرماتور مورد نیاز در اینجا بستگی به نوع سقف دارد. اگر سقف دال بتنی توپر باشد به ۱۰ الی ۱۶ کیلوگرم میلگرد، اگر سقف کامپوزیت باشد به ۸ الی ۱۲ کیلوگرم میلگرد و اگر از نوع تیرچه بلوک باشد به ۵ الی ۷ کیلوگرم میلگرد بر متر مربع نیاز خواهد بود.
• مقدار میلگرد مورد نیاز برای ستون: این مورد نیز به نوع اسکلت و سقف بستگی دارد. برای ستون های اسکلت بتنی به ۱۲ تا ۱۸ کیلوگرم میلگرد بر متر مربع نیاز است. در صورتی که سقف دال بتنی توپر باشد برای هر متر مربع حدود ۶۰ تا ۸۵ کیلوگرم آرماتور جهت ساخت ستون نیاز خواهد بود.

همه موارد ذکر شده به تعیین قیمت آرماتور کمک می‌کنند و درواقع ساده‌ترین راه برای محاسبه قیمت‌ها از همین طریق صورت می‌گیرد.

جمع‌بندی

باید توجه داشت که فرمول‌های داده شده در مقاله فقط برای محاسبه قیمت و میزان میلگردها کاربرد دارد و برای تعیین قیمت بقیه مصالح از روش‌ها و فرمول‌های دیگری استفاده می‌کنند. برای ساخت یک سازه هزینه‌های زیادی از قبیل محل سازه، گود برداری، مصالح مختلف، تعداد طبقات، نوع اسکلت و سقف و خیلی موارد دیگر باید مدنظر گرفته شود. ضمن اینکه همه تخمین‌ها و محاسبات بایستی قبل از اقدام به شروع کار انجام گیرد تا از هرگونه اتفاقات پیش‌بینی نشده پیشگیری شود.

جهت اطلاع از آخرین قیمت های محصولات آهنی به وب سایت فولاد 24 مراجعه نمایید.