محور اصلی سیزدهمین نشست میز صنعت سازمان بورس بررسی صنعت استخراج کانه‌های فلزی بود. بر اساس اطلاعات سال 2021، ایران با امکان استخراج 2.7 میلیارد تُن، دارای نهمین ذخایر سنگ آهن در دنیا است و استرالیا، برزیل و روسیه بیشترین ذخیره قابل استخراج سنگ آهن را دارند. همچنین چین، اوکراین، کانادا، هند و آمریکا به ترتیب در جایگاه چهارم تا هشتم جهان هستند.
آمار خیره‌کننده کشورمان در حوزه سنگ آهن به موضوع روند رشد تولید این محصول طی سال‌های 2017 تا 2022 بازمی‌گردد. تولید سنگ آهن ایران در سال 2017، از 40 میلیون تن به 75 میلیون تن در سال 2022 رسیده است؛ این به معنی 88 درصد افزایش در تولید سنگ آهن در 6 سال گذشته است که در کشورهای دیگر جهان دیده نمی‌شود. این در حالی است که رشد تولید سنگ آهن استرالیا (در 6 سال مذکور) به‌عنوان بزرگترین دارنده ذخایر قابل استخراج، صفر، در چین 6 و در هند 44 درصد بوده است. آمار رشد تولید برزیل و روسیه نیز منفی گزارش شده است.
در بخش تجارت خارجی سنگ آهن نیز ایران در سال 2018 و 2019 حدود 0.8 میلیارد دلار صادرات سنگ آهن داشت که در سال 2020 و 2021 کاهش یافت و به ترتیب به 0.1 و 0.4 میلیارد دلار رسید. نوسانات قیمتی می‌تواند یکی از مسائل تاثیرگذار بر این موضوع باشد. قیمت سنگ آهن از سال 2015 روند صعودی گرفت و رشد آن تا سال 2021 (162 دلار به ازای هر تن) ادامه داشت؛ اما در دو سال اخیر این روند نزولی شده، به طوری که در سال 2023 به 118 دلار در هر تن کاهش پیدا کرده است.
مهم‌ترین معادن سنگ آهن ایران در استان‌های خراسان رضوی، یزد و کرمان قرار دارند. همچنین در دو استان همدان و بیجار نیز معادن سنگ‌آهن مشغول به استخراج هستند. معدن گلگهر با میزان ذخیره 1200 میلیون تن و سنگان با ذخیره 1000 میلیون تن در صدر بزرگترین معادن سنگ آهن ایران قرار دارند. با توجه به میزان تولید سال 2021، ایران تنها تا 36 سال آینده ذخیره سنگ آهن دارد.
فروش داخلی شرکت‌ها به دو روش عرضه در بورس کالا و خارج از بورس کالا است. شرکت‌های چادرملو، گلگهر و گهرزمین بیشتر کنسانتره آهن تولید می‌کنند و بیشتر گندله می‌فروشند./ فصل اقتصاد