خاموشی‌های مکرر و بدون برنامه، صنعت نورد و فولاد را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. بر اساس گزارش «تریبون نورد»، این خاموشی‌ها از نظر فنی به کوره‌ها و کیفیت تولید آسیب زده و از نظر اقتصادی باعث افزایش ضایعات و زیان سنگین شده است.
طبق آمار انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، محدودیت‌های برقی در هشت ماه نخست سال 1403 منجر به کاهش یک میلیون تنی تولید فولاد میانی و زیانی معادل 450 میلیون دلار شد. این تأثیرات عمدتاً بر واحدهای کوچک و متوسط بخش خصوصی مشهود بوده و تولید شمش فولادی را به شدت کاهش داده است.
صنعت فولاد که پس از نفت دومین اولویت اقتصادی کشور به شمار می‌آید، تنها در ۴۵ روز تابستان امسال با ۹ هزار میلیارد تومان زیان روبه‌رو شد. ناترازی برق نیز تا تابستان 1403 به ۱۷ هزار مگاوات ساعت رسید و پیش‌بینی می‌شود در ۱۰ سال آینده به ۳۷ هزار مگاوات ساعت افزایش یابد.
این مشکلات در کنار محدودیت‌های گازی در پاییز و زمستان، تولید فولاد را بیش از پیش با خطر توقف مواجه کرده و زنجیره ارزش این صنعت را تحت فشار شدید قرار داده است.
خاموشی‌های بی‌برنامه؛ چالش فنی و اقتصادی نوردکاران فولادی
خاموشی‌های مکرر و بدون برنامه برق، کارخانه‌های نوردی را با مشکلات جدی مواجه کرده و خسارات سنگینی به این بخش وارد کرده است. از نظر فنی، قطعی‌های ناگهانی برق باعث توقف کوره‌های پیش‌گرم شده که وظیفه آماده‌سازی شمش برای نورد در دمای 1240 درجه را دارند. توقف خط تولید به علت خاموشی موجب سرد شدن شمش‌ها، افزایش پرت محصول، و آسیب به غلتک‌ها و کوره‌ها می‌شود. این وضعیت منجر به تخلیه و شارژ دوباره کوره‌ها و کاهش کیفیت محصول نهایی می‌شود.
از نظر اقتصادی، این خاموشی‌ها نه‌تنها هزینه‌های عملیاتی را افزایش داده، بلکه زیان‌های مالی سنگینی به تولیدکنندگان وارد کرده است. همچنین نوسانات برق باعث اختلال در برنامه‌ریزی تولید و شیفت‌های کاری شده و مدیریت نیروی کار را دشوارتر کرده است.
نوردکاران فولادی معتقدند ادامه این روند، توان تولید پایدار را از کارخانه‌ها گرفته و تأثیر منفی جدی بر زنجیره ارزش فولاد خواهد گذاشت. این شرایط نیازمند برنامه‌ریزی دقیق‌تر و همکاری بین صنایع و دولت برای کاهش خسارات است.
پیشنهادات نوردکاران برای مدیریت بحران خاموشی‌ها
خاموشی‌های بی‌برنامه و مکرر برق، صنایع فولادی به‌ویژه تولیدکنندگان نورد را با چالش‌های جدی مواجه کرده و تبعات اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای به همراه داشته است. کاهش تولید ناشی از این خاموشی‌ها، علاوه بر آسیب به سهامداران خرد و زنجیره تولید، منجر به کاهش عرضه، افزایش قیمت محصولات فولادی و بروز مشکلات معیشتی در جامعه شده است.
نوردکاران پیشنهاد می‌کنند دولت در کوتاه‌مدت با ارائه برنامه منظم و زمان‌بندی دقیق خاموشی‌ها، امکان برنامه‌ریزی بهتر برای تولیدکنندگان را فراهم کند. این اقدام می‌تواند به تنظیم شیفت‌های کاری و کاهش اختلال در خطوط تولید کمک کند.
همچنین در بلندمدت، رفع کمبود برق و خوراک گاز از طریق سرمایه‌گذاری‌های پایدار و برنامه‌ریزی دقیق ضروری است. در این میان، ارائه بسته‌های حمایتی و تشویقی برای جبران خسارات وارده به تولیدکنندگان می‌تواند انگیزه حفظ تولید و اشتغال را تقویت کرده و از زیان‌های بیشتر جلوگیری کند.
این اقدامات می‌تواند علاوه بر کاهش آسیب به صنایع فولادی، شرایطی باثبات‌تر برای اشتغال و معیشت جامعه ایجاد کند.
