_6.jpg)
پس از پایان ماه مبارک رمضان و تعطیلات عید فطر و همین‌طور همزمان با انتشار خبرهایی درباره سفر نخست‌وزیر ژاپن به ایران، بازارهای مختلف از جمله بازار فولاد دست به عصاتر از قبل به حرکت خود ادامه دادند. این در حالی است که خبر تحریم پتروشیمی‌ها اثر عکس روی بازار دلار گذاشت و بازار را با کاهش قیمت مواجه کرد که در نتیجه آن قیمت فولاد هم به همان نسبت با کاهش مواجه شد؛ این در حالی است که انتظار می‌رفت با پایان یافتن تعطیلات و در روزهای پایانی خرداد بازار وارد یک فاز خرید شده و با افزایش قیمت روبه‌رو شود، اما به دلایلی که اشاره شد این اتفاق در عمل رخ نداد و بازار فولاد و مقاطع با افت قیمت نیز همراه شدند. در این باره بازار در انتظار یک محرک سیاسی یا تغییرات قیمت دلار یا تحریک تقاضا است که تغییرات متناسبی را با هر یک از این عوامل تجربه کند.
بازار فولاد در واقع با شروع هفته کاری دستخوش تغییرات مثبتی که از آن انتظار می‌رفت نشد و در مداری عکس عمل کرد، در این باره همچنان نبود تقاضای واقعی در طول ۳ ماه گذشته یکی از مهم‌ترین دلایل عدم تحرک مثبت در بازار فولاد است، از سوی دیگر برخی محدودیت‌های صادراتی از سوی دولت باعث انباشت کالا در انبارهای بخش خصوصی در بخش اقلام فولادی شده و باعث به وجود آمدن بن‌بست در این فضا شده است. از طرف دیگر به عقیده فعالان بازار، وزارت صمت به دلیل تاکید و پافشاری بر افزایش نیافتن قیمت کالاهای فولادی به‌صورت دستوری، عرضه‌ها در بورس کالا را تحریک می‌کند و با این ابزار تلاش می‌کند بازار را در کنترل خود درآورد که این روند باعث آسیب به روند کشف قیمت واقعی در بازار می‌شود.
در این ارتباط یکی از فعالان بازار فولاد گفت: بازار فولاد پس از طی ۴۸ ساعت از شروع روزهای کاری با روند کاهشی در قیمت دلار و بالطبع روند کاهشی در قیمت روبه‌رو شده که این موضوع انگیزه خرید و فروش در این بازار را کاهش داده است، اما در قدم بعد به‌صورت یکباره و دستوری می‌بینیم که عرضه کالاهای فولادی در بورس کالا سرعت می‌گیرد، اگر حتی مقدار عرضه‌ها کمتر بود شاید رقابتی در بورس کالا به وجود می‌آمد، اما چنین اتفاقی رخ نداد و بازار طی روز گذشته با افت قیمت قابل توجهی مواجه شد.
فعالان بازار فولاد بر این باورند که «عرضه‌های با تناژ بالا» در برهه‌هایی که بازار کشش و پذیرش ندارد و منجر به سقوط قیمت می‌شود، به همان نسبت «عرضه‌های کم‌جان و بی‌رمق» برای بازار فولاد آسیب‌زاست و سبب توزیع رانت‌هایی در این فضا می‌شود، به‌طوری‌که طی روز گذشته در عرضه‌های بورس کالا مشاهده شد که شمش و محصول پایانی میلگرد تنها به میزان ۳۰ تومان در هر کیلو با یکدیگر تفاوت قیمتی داشتند که این موضوع به‌عنوان یک معضل برای این بازار باید شناسایی شود و مورد بحث و بررسی قرار بگیرد که به چه دلیل محصول پایانی میلگرد با ماده اولیه شمش فاصله قیمتی منطقی را حفظ نکرده و به نوعی قیمت این دو محصول در بورس کالا با یکدیگر به نوعی برابر و یکی شده است.
یکی دیگر از فعالان بازار فولاد گفت: عرضه‌های کافی و به موقع در بورس کالا که باید به فضایی برای رقابت تبدیل شود، اگر بهنگام و در زمان صحیح صورت نگیرد باعث توزیع رانت می‌شود، چراکه قیمت‌ها یا در یک فرآیند تعادلی مسیر خود را پیدا نمی‌کنند یا با افزایش یا کاهش بی‌رویه قیمت در این بازار مواجه می‌شویم در نتیجه در چنین زمان‌هایی نباید اجازه دهیم که بازار فولاد به روند یکباره سقوط و صعود عادت کند.
روز گذشته به میزان ۱۳ هزار تن میلگرد فولاد خراسان و ۲۷ هزار تن تیرآهن ذوب‌آهن اصفهان عرضه شد که بررسی‌ها از روی آرشیو جدول عرضه‌های بورس کالا نشان می‌دهد در مقایسه با آخرین عرضه در روزهای ۷ و ۸ خرداد قیمت هر کدام از این دو محصول از این کارخانه به میزان ۲۵۰ تومان به‌صورت میانگین با کاهش مواجه شده، در این میان اگر مقدار عرضه در بورس کالا کمتر بود با رقم کمتری از کاهش قیمت‌ها در بورس کالا مواجه می‌شدیم. سوالی که در این باره مطرح می‌شود آن است که آیا قیمت‌های پایانی ثبت شده در بورس کالا برای کارخانه‌های تولیدی مقرون به صرفه است؟ آیا کارخانه‌های ذوب‌آهن و نیشابور برای موعد تحویل اجناسشان در تاریخ تیرماه موظف به عرضه کالا نیستند؟ آیا در موعد عرضه‌هایشان، این کارخانه‌ها مجددا خریداری برای کالای خود در بورس کالا خواهند داشت یا مجبور به معامله کالاهای خود با قیمت پایین‌تر هستند؟
در این میان باید روشن شود که روند کنونی که بازار در حال طی کردن آن است، روند رکودی است که خریدار را هم از رینگ بورس کالا دور خواهد کرد و از طرفی به دلیل اینکه کارخانه هم نیاز به نقدینگی دارد چنین روندی فضای معاملات را وارد یک فاز رکودی شدید خواهد کرد، در این باره اگر در حال حاضر چاره‌ای برای این وضعیت اندیشیده نشود فضای تعادلی در این بازار به هم می‌خورد؛ همان‌طور که سیگنال‌هایی به نشانه به هم خوردن این تعادل طی روز گذشته در تابلوی عرضه بورس کالا دیده شد.
در برهه کنونی معیار غالب در بازار جلوگیری از افزایش قیمت است و همین حربه است که باعث آسیب دیدن بخش فولاد می‌شود، بازار فولاد با نبود خریدار مواجه است، قیمت مصنوعات فولادی طی روز گذشته در بازار آزاد به میزان ۱۰۰ تا ۱۵۰ تومان کاهش داشته است و دلیل این کاهش قیمت‌ها هم روانی است، به‌طوری‌که با توجه به اینکه در معاملات روز گذشته بورس کالا، کالای میلگرد در میان عرضه‌های ذوب آهن وجود نداشت ولی قیمت میلگرد این برند در بازار آزاد با افت ۱۵۰ تومانی مواجه شد. در واقع به دلیل پیام و سیگنال‌های مخابره شده از معامله میلگرد نیشابور در بورس کالا بود که جهت کاهشی به بازار بقیه کالاها هم منتقل شد ولی آیا این کاهش ادامه‌دار خواهد بود؟ باید منتظر ماند و روند مبادلات این محصولات را در بورس و بازار برای روزهای آتی به دقت رصد کرد. تبدیل شمش به تیرآهن در حالت عادی و در کمترین حالت به میزان ۳۰۰ تومان در هر کیلو تفاوت دارد ولی در عرضه‌های روز گذشته مشاهده شد که قیمت شمش و تیرآهن به اندازه ۳۰ تومان در هر کیلو تفاوت داشت، آیا چنین روند قیمتی غیرمنطقی می‌تواند از تعادل در بازار مواد اولیه و محصول نهایی حکایت داشته باشد؟ در این باره بنا به دلایل و مسائل دستوری عرضه در بورس کالا، بازار روند منطقی خود را گم می‌کند.
فعالان بازار در توضیح وضعیت کنونی بازار فولاد معتقدند در چنین شرایطی اگر قرار بر این بود که عرضه‌ای صورت بگیرد بهتر بود که مواد اولیه شمش عرضه شود و عرضه محصولات پایانی به موعد دیگری موکول شود، چراکه حفظ روند تعادلی در وضعیت کنونی بازار از هرچیزی مهم‌تر است، نه اینکه در روزهایی که قیمت‌ها در اوج قرار دارند عرضه را متوقف کرده و در روزهای رکودی دست به عرضه‌های زیاد بزنیم.
نکته دیگری که روز گذشته در عرضه‌های بورس کالا مشاهده شد این بود که در دو عرضه مشابه ذوب آهن (تیرآهن ۱۴ تا ۱۸) که نوع قرارداد مشابه سلف را هم داشتند قیمت پایانی میانگین موزون یکی از این عرضه‌ها ۳ هزار و ۹۵۰ و قیمت پایانی محصول دیگر ۳ هزار و ۸۸۰ تومان بود که به میزان ۷۰ تومان اختلاف داشتند، در این باره به نظر می‌رسد عدم آگاهی عرضه‌کننده و توقفی که از سمت عرضه و در میانه عرضه این محصول صورت گرفته، باعث ثبت دو قیمت متفاوت برای یک کالای مشابه شده است. چراکه در ابتدا قرار بود به میزان ۱۱ هزار تن عرضه تیرآهن ذوب آهن صورت گیرد در صورتی که در همان لحظه به اندازه ۱۲ هزار تن هم تقاضا در رینگ بورس کالا وجود داشت ولی زمانی که عرضه‌ها (از سوی عرضه‌کننده) با ترمز مواجه شد، از سوی بورس کالا اجبار به افزایش عرضه به میزان ۷ هزار تن صورت گرفت که به همان نسبت خریداران به عدم رقابتی شدن قیمت این محصول پی بردند و قیمت پایه تنها با ۱۰ تومان افزایش ثبت شد.
منبع:دنیای اقتصاد