همانطور که می دانیم ایمنی، علمی است که در پیشگیری از بروز حوادث در محیط کار به یاری انسان می‌شتابد و همواره در راستای حفاظت و حراست از نیروی کار و سرمایه گام بر می‌دارد. حال در این مقاله قصد داریم شما دوستان عزیز را بیشتر با مفاهیم ذیل آشنا نماییم:
- ایمنی و فرهنگ آن در محیط کار
- حادثه ناشی از کار
- حادثه ناشی از کار مطابق قانون تأمین اجتماعی
- بیماری‌های شغلی
- بیماری های شغلی
- ایمنی
- خطر(مخاطره)
- ریسک
ایمنی و فرهنگ آن در محیط کار
یکی از اولین نکاتی که در بحث کار مطرح است بحث ایمنی است که مهم‌ترین مقوله نیز است. فرهنگ ایمنی مجموعه پیچیده‌ای است از باورها، دانش و رفتارهای افراد که آن‌ها را چه در محیط کار و چه در محیط زندگی، در برابر حوادث و خطرات مصون نگاه می‌دارد.
فرهنگ ایمنی باید قبل از ورود به محیط صنعتی، در ذهن و فکر افراد هر جامعه تثبیت گردد، به‌نحوی‌که هیچ‌یک از افراد جامعه در محیط زندگی و کار خود حاضر نباشند به‌هیچ‌عنوان خود را در معرض خطرات و شرایط ناایمن قرار دهند و بتوانند قبل از وقوع حادثه احتمال وقوع آن را پیش‌بینی و پیشگیری کرده و در هنگام وقوع نیز با عملکرد صحیح از وخیم‌تر شدن اوضاع جلوگیری نمایند.
در فرهنگ عمومی جامعه، انجام کار به‌صورت غیر ایمن و همراه با ریسک بالا، هیچگاه نباید به‌عنوان امري عادی تلقی شود، در این صورت می‌توان امیدوار بود که نسبت به اصلاح امور غیر ایمن اقدامی صورت پذیرد، در غیر این صورت تغییر رفتارهای ناایمن بسیار دشوار خواهد بود.
آموزش، به‌عنوان اولین قدم درراه تغییر رفتار و فرهنگ‌سازی در جامعه و محیط کار، مهم‌ترین و تأثیرگذارترین بخش در فعالیت‌های ایمنی محسوب می‌شود.
تعاریف و اصطلاحات
حادثه ناشی از کار
رویدادی است غیرمنتظره که در هنگام کار روي می‌دهد و جریان عادی کار را متوقف می‌سازد و داراي پیامدهای جسمی و روانی برای کارگران و خسارات اقتصادی برای شرکت یا سازمان باشد. برخی از حوادث، موجب بروز خسارات و آسیب‌های انسانی، اجتماعی و صنعتی جدی می‌شوند که این امر از طریق کاهش راندمان کاری، تأثیر معنی‌داری بر بهره‌وری و تولید خواهد داشت و نکته مهم‌تر، اثرات سوء اجتماعی و به‌تبع آن اثرات روانی درازمدت بر روی نیروی کار است.
حادثه ناشی از کار مطابق قانون تأمین اجتماعی
شامل حوادثی است که در حین انجام‌وظیفه و به سبب آن برای بیمه‌شده اتفاق میافتد. مقصود از حین انجام‌وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه‌شده در کارگاه یا مؤسسات وابسته یا ساختمان‌ها و محوطه آن مشغول کار باشد و یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده‌دار انجام مأموریتی باشد اوقات مراجعه به درمانگاه و یا بیمارستان و یا برای معالجات درمانی و توان‌بخشی و اوقات رفت‌وبرگشت بیمه‌شده از منزل به کارگاه جزو اوقات انجام‌وظیفه محسوب می‌گردد، مشروط بر اینکه حادثه در زمان عادی رفت‌وبرگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد. حوادثی که بیمه‌شده حین انجام اقدام برای نجات سایر بیمه‌شدگان و مساعدت به آنان اتفاق میافتد حادثه ناشی از کار محسوب می‌شود.
بیماری‌های شغلی
هر کاری که با فیزیولوژی بدن انسان تطابق نداشته باشد می‌تواند تولید بیماری ناشی از کار نماید، و خاصیت عمده آن عبارت است از اینکه اکثر آن‌ها قبل از وقوع قابل‌پیشگیری هستند، منتهی پس از وقوع، اغلب غیرقابل درمان هستند. دو فاکتور اساسی مؤثر در بروز بیماری ناشی از کار، شدت تماس و مدت تماس با عوامل بیماری‌زا است و با کاهش هر عامل می‌توان بیماری‌های ناشی از کار را کنترل نمود.
ایمنی
ایمنی به معنی در امان بودن از خطر و میزان دوری از خطر است.
خطر (مخاطره)
هر عامل دارای انرژی که پتانسیل صدمه به فرد را داشته باشد می‌تواند عامل خطر محسوب شود.
ریسک
ریسک حاصل‌ضرب شدت حادثه در احتمال وقوع آن است و به معنی شانس قرار گرفتن در معرض خطر و ایجاد حادثه بوده و درجه‌بندی ریسک، اولویت اصلاح و اقدامات اصلاحی مربوط به آن را مشخص می‌سازد.
امیدواریم با مطالعه این مقوله شما را بیشتر با مفهوم ایمنی آشنا کرده باشیم و هیچگاه حادثه ای جهت نیروی کار در محیط کار پیش نیاد.
منبع: گروه تامین محتوای فولاد 24