بررسیوضعیت شاخصهای شامخ در بیش از ۱۱رشته فعالیت صنعتی نشان میدهد که صادرات و فروش هشتگروه روندی کاهشی داشته و با ثبت اعداد زیر و در مرز۵۰ در وضعیت قرمز قرار گرفته است.تقاضای ضعیف داخل و کاهش صادرات و فروش خارجی باعث شده است تا در آبانماه شرکتهای تولیدی شاخص میزان فروش مشتریان (۴۹.۸۲) را برای پنجمین ماه متوالی کاهشی ثبت کنند؛ هرچند شاخص در مقایسه با ماه قبل کاهش ملایمتری داشته است. ادامه روند کاهشی قدرت خرید و کمبود نقدینگی مشتریان از یکسو و کاهش فروش صادراتی در بخش تولید برای پنجمین ماه متوالی از سوی دیگر به دلیل موانع صادراتی ناشی از قوانین غیرکارشناسانه باعث شده است تا صادرات هم نتواند برای جایگزینی شرایط ضعیف تقاضای داخل به کمک تقویت فروش بیاید.
تحلیل دادههای بهدست آمده از بنگاههای اقتصادی حاکی از این است که شاخص مدیران خرید صنعت در آبانماه با ثبت عدد 53.23 نسبت به ماه قبل تغییر چندانی نداشته و تنها اندکی از شرایط انقباضی خارج شده است. شاخص کل صنعت در تقریبا نیمی از رشتهفعالیتهای صنعتی افت داشته و در میان مولفههای اصلی شاخص موجودی مواد اولیه بیشترین کاهش را نشان داده است.
براساس گزارش اتاق ایران از شامخ صنایع در آبانماه، شاخص سفارشهای جدید مشتریان (51.31) در مقایسه با مقدار ماه قبل با کاهش همراه بوده است، اما مقایسه این شاخص با شاخص متناظر کل اقتصاد، نشان میدهد که وضعیت تقاضا در بخش صنعت بهطور نسبی بهتر از کل اقتصاد است. شاخص میزان صادرات کالا در آبانماه با عدد 47.77 با سرعت بیشتری در مقایسه با ماه قبل کاهش داشته و برای پنجمین ماه پیاپی صادرات کاهشی ثبت شده است. بخشی از کاهش صادرات به دلیل قیمت تمامشده بالای محصولات و قوانین مربوط به تعهد ارزی است (بهخصوص آن دسته که مواد اولیه خود را با ارز بازار آزاد تامین میکنند) که باعث شده است توان رقابتی برای صادرات کالا کاهش یابد و درنهایت صادرات بهصرفه نباشد. سیاستهایی که عدمحمایت از صادرات را در پی داشته، باعث کاهش تجارت حتی با کشورهای همسایه شده است.
تولیدکنندگان برای پنجمین ماه متوالی همچنان در تامین مواد اولیه موردنیاز خود با کمبود روبهرو هستند و در آبانماه شاخص موجودی مواد اولیه خریداریشده مقدار 48.85 به ثبت رسیده است. این در حالی است که قوانین جدید گمرک در خصوص محدودیت و سهمیهبندی واردات مواد اولیه، بسیاری از شرکتها را دچار نگرانی از کمبود مواد اولیه موردنیاز طی ماههای آتی کرده است. همچنین تداوم مشکل عدمتخصیص ارز و عدمپرداخت تسهیلات و تامین مالی از سوی بانکها باعث شده است تا شرکتها در تامین مواد اولیه موردنیاز خود بهشدت با مشکل نبود نقدینگی روبهرو باشند؛ بهخصوص که به دلیل عدمپرداخت مطالبات شرکتها از سوی برخی دستگاههای دولتی و وصول نشدن چکهای مشتریان به دلیل پایین بودن قدرت خرید آنها، شرکتها منابع مالی لازم برای تامین سرمایه در گردش را ندارند.
صادرات صنایع فلزی در کف
شامخ صنایع فلزی در آبانماه (47.8) نسبت به مهرماه (46.7) اندکی بهبود داشته، با این حال این صنعت یکی از پایینترین میزانهای شامخ را در آبانماه داشته است. مقدار شاخصهای میزان استخدام و بهکارگیری نیروی انسانی، میزان سفارشهای جدید مشتریان، موجودی مواد اولیه، میزان صادرات کالا، قیمت محصولات تولیدشده و میزان فروش محصولات در این صنعت در آبانماه به زیر 50 رسیده است. میزان صادرات کالا در این صنعت با ثبت عدد 37.8 پایینترین مقدار را در بین سایر شاخصها داشته است. انتظارات تولید نیز در آبانماه برای فعالان صنایع فلزی با ثبت عدد 53.3 در مقایسه با مهرماه (62.8) کاهش یافته است.
معضل مواد اولیه در وسایل نقلیه و قطعات وابسته
شامخ صنعت وسایل نقلیه و قطعات وابسته در آبانماه عدد 47.1 را به ثبت رسانده است. این صنعت نسبت به مهرماه در همه زیرشاخصها بهبود داشته، اما مقدار تولید محصولات، میزان سفارشهای جدید، موجودی مواد اولیه، میزان صادرات کالا و میزان فروش محصولات در آبانماه به زیر 50 رسیده است؛ وضعیتی که نشان میدهد این صنعت نیز با معضل موجودی مواد اولیه، افت تولید و فروش در بازارهای داخلی و خارج روبهروست./ دنیای اقتصاد