در ابتدا شاید برای بسیاری از کسانی که وارد بازار کار آهن شده اند و تازه کار هستند سوالی پیش آید که لوله آتشخوار چیست؟ و کاربرد لوله آتشخوارد چیست؟ در این مقاله به تمامی سوالی هایی که ممکن است برای شما عزیزان پیش آمده باشد به طور مختصر می پردازیم و هریک را مختصرا برایتان شرح می دهیم تا با این لوله و کاربرد های این لوله اشنا شوید.سر تیترهای این مقاله به شرح ذیل است:
- لوله آتشخوار چیست؟
- انواع لوله آتشخوار
- عوامل موثر بر قیمت لوله آتشخوار
- انواع لوله آتشخوار
- ویژگی های لوله آتشخوار
- کاربردهای لوله آتشخوار
لوله آتشخوار چیست؟
به لوله هایی که جنس آلیاژ آنها به شکلی است که توانایی عبور مایع یا گاز در درجه حرارتهای بالا را دارند لوله های آتشخوار گفته می شود. اگر لوله های آتشخوار نیازی به جوشکاری داشته باشند عملیات حرارتی بعد از جوشکاری بایستی در درجه حرارت 520 تا 600 درجه سانتی گراد و به مدت حداقل 15 دقیقه انجام گیرد. درجه حرارت در لوله های آتشخوار 450 درجه سانتی گراد و فشار مایع به 32 اتمسفر برای لوله های با قطر 64 میلیمتر به بالا و حداقل 80 اتمسفر برای لوله های با قطر کمتر از آن می رسد.
لوله های آتش خوار، مطابق با استانداردهای روز دنیا در کشورهای چین، رومانی، روس، اروپای غربی و شرقی تولید می شود. این لوله ها، تمامی مراحل آزمایشی دمای بالا و فشار بالا را طی کرده اند و دارای گواهینامه تولید و آنالیز لوله با قطر و ضخامت مختلف می باشد. لازم به ذکر است که، در خرید این لوله ها باید به وزن هر متر و هر شاخه ی لوله دقت کرد، چرا که لوله های بی کیفیت و کم کیفیت و با وزن کم در بازار موجود می باشد که به دلیل عدم مقاومت کافی و ترکیدگی در فشار و حرارت بالا، سبب حادثه جانی و مالی می شوند.
انواع لوله آتشخوار
۱– لوله آتشخوار با استاندارد ST35.8 DIN 17175 با شماره مواد ۱٫۰۳۰۵ :
این آلیاژ بخاطر ترکیب ۱۷ تا ۱۹ صدم درصد عنصرکربن و مقدار ۵۵ تا ۸۰ صدم درصد عنصر منگنز، علاوه بر خاصیت تبادل حرارت مناسب، دارای توان تحمل تا ۵۸۵ درجه حرارت غیر مستقیم همراه با عبور مایعات از داخل ( مانند دیگ بخار واتر تیوب یا دیگ روغن داغ ) و یا عبور مایعات از روی سطح لوله ( مانند دیگ بخار یا دیگ آبگرم ) با تحمل فشار تا ۲۵ بار را دارد. همچنین این ترکیب دارای خاصیت خم زدن تا زاویه ۹۰ درجه را داراست. از خواص دیگر آن می توان به قابلیت نرمش در برش کردن و باز کردن دهانه لوله ( بوسیله ابزاروالس ) تا ۵ میلیمتر بخاطر دارا بودن کربن پایین، اشاره کرد.
۲- لوله آتشخوار با استاندارد ST45.8 DIN 17175 & DIN 2448 باشماره مواد ۱٫۰۴۰۵ :
این آلیاژ بخاطر ترکیب ۲۰ تا ۲۲ صدم درصد عنصرکربن و مقدار ۵۵ تا ۶۵ صدم درصد عنصر منگنز، دارای خاصیت تبادل حرارت مناسب و توان تحمل تا ۵۳۵ درجه حرارت غیر مستقیم همراه با عبور مایعات از داخل (مانند دیگ بخار واتر تیوب یا دیگ روغن داغ) و یا عبور مایعات در سطح لوله (مانند دیگ بخار یا دیگ آبگرم ) با تحمل فشار تا۳۰ بار را دارد.
۳- لوله آتشخوار با استاندارد ASME SA 192 DIN 17175 باشماره مواد ۱٫۰۳۰۵ :
این آلیاژ بخاطر ترکیب ۱۸ تا ۲۰ صدم درصد عنصرکربن و مقدار ۴۵ تا ۷۰ صدم درصد عنصر منگنز، دارای خاصیت تبادل حرارت مناسب و توان تحمل تا ۵۵۰ درجه حرارت غیر مستقیم همراه با عبور مایعات از داخل ( مانند دیگ بخار واتر تیوب یا دیگ روغن داغ ) و یا عبور مایعات از روی سطح لوله ( مانند دیگ بخار یا دیگ آبگرم ) با تحمل فشار تا ۲۷ بار را دارد. این لوله های دارای خاصیت برش خوری خوبی نیز هستند.
۴- لوله آتشخوار با استاندارد ASTM A179 Boiler Tube باشماره مواد ۱٫۰۳۰۵ :
این آلیاژ بخاطر ترکیب ۱۶ تا ۱۸ صدم درصد عنصرکربن و مقدار ۵۰ تا ۷۰ صدم درصد عنصر منگنز، بیشترین کاربرد را در مبدل های حرارتی دارد. این نوع دارای خاصیت تبادل حرارت مناسب با توان تحمل ۵۳۰ درجه حرارت مایعات درحین عبور از داخل لوله و تحمل فشار تا ۱۵ بار را دارد. همچنین امکان خم زدن تا زاویه ۱۸۰ درجه در دهانه ۱۰ سانتیمتر به بالا و قابلیت نرمش در برش کردن را بخاطر دارا بودن درصدکربن نسبتا پایین نیز داراست.
عوامل موثر بر قیمت لوله آتشخوار
عوامل مختلفی بر قیمت لوله آتشخوار تاثیرگذار هستند و در این قسمت قصد داریم تا تعدادی از این عوامل را به شما عزیزان معرّفی نماییم.
سایز لوله:
بطور کلّی، با افزایش قطر و طول لوله اتشخوار قیمت آن نیز افزایش می‌یابد. این لوله‌ها با سایزهای مختلفی در بازار موجود هستند که از جمله رایج ترین آنها می‌توان به مواردی همچون: لوله‌هایی با قطر ۲۵٫۴، ۳۱٫۸، ۳۸، ۴۴٫۵، ۵۰٫۸، ۵۷، ۶۰٫۳، ۶۳٫۵ و ۷۶ اشاره کرد.
میزان درزها و شکاف‌های لوله آتشخوار
میزان درزها و شکاف‌های لوله آتشخوار تاثیر بسیار فراوانی را بر قیمت این لوله‌ها می‌گذارد. زیرا این نوع از لوله باید توانایی تحمّل فشار و دمای مشخّصی را داشته باشد و در صورت وجود چنین شکاف‌هایی احتمال بروز خطر افزایش می‌یابد و قیمت لوله به میزان قابل توجّهی دچار کاهش می‌شود. همچنین، میزان کربن و منگنز استفاده شده در ساخت این لوله در کنار تکنولوژی بکار رفته در ساخت آن نیز می‌تواند تاثیر فراوانی را بر روی قیمت این نوع از لوله‌ها بگذارد.
ویژگی های لوله آتشخوار
بدون درز بودن لوله آتشخوار از اهمیّت بسیار بالایی برخوردار است ولی در برخی از موارد مشاهده شده است که به دلیل استفاده از آلیاژ‌های نامناسب در ساخت این نوع از لوله‌ها حوادث مختلفی روی داده است. بطور کلّی، این نوع از لوله‌ها باید توانایی تحمّل فشار و حرارت تولید شده توسّط دستگاه‌هایی که از این لوله‌ها در ساخت آنها استفاده شده است را داشته باشند و نباید از لوله‌های نامناسب در ساخت این دستگاه‌ها استفاده کرد. بنابراین، مطابق بودن کیفیّت و مشخّصات لوله با میزان فشار و دمای ایجاد شده توسّط دستگاه‌ها و فرآیند‌های مختلف اصلی‌ترین ویژگی این لوله‌ها محسوب می‌شود و نباید از آن چشم‌پوشی کرد.
کاربردهای لوله آتشخوار
- کارخانجات تولیدی که نیاز به حرارت دارند جهت ساخت دیگ های بخار و سیستم انتقال حرارت
- صنایع شیمیایی
- ساختمان سازی
- صنعت نفت و گاز
- صنعت کشتی سازی و صنایع مرتبط
- ساخت موتورهای دیزلی
- خطوط انتفال مایعات با فشارهای کم و متوسط
- سیستم های مبدل حرارتی
تهیه شده در گروه تولید محتوای فولاد 24