آشنایی با ناودانی (قسمت اول: کاربردها)

ناودانی یکی از پرکاربردترین مشتقات فولاد است که در انواع و اقسام سایزها و ضخامت‌ها تولید شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. برش ناودانـی از کنار درست شبیه حرف C است با مقطع بیرونی مسطح و مقطع داخلی منحنی. به این ناودانی‌ها ناودانـی سی می‌گویند. نوع دیگر هم ناودانی U است که مطابق با استاندارد اروپایی است.

ناودانی در قیاس با دیگر فولادهای ساختمانی

از فولاد محصولات ساختمانی زیادی تولید می‌شود از جمله نبشی، تیرآهن، میلگرد و... . اما در مقایسه با نمونه‌های ساختمانی مشابه که تقریباً کاربرد یکسانی با ناودانی دارند، ناودانی بسیار سبک تر و انعطاف‌پذیرتر است اما مقاومت کمتری دارد. همین ویژگی این امکان را به سازنده می‌دهد که در زمان لازم از پیچش استفاده کند. همچنین برای شرایطی که طول مهم باشد، ناودانی استحکام بیشتری از خود نشان می‌دهد.

ناودانی کاربردهای بسیاری دارد که اغلب آنها ساختمانی هستند. در ادامه با این کاربردها آشنا خواهیم شد.

1- دیوارها

یکی از کاربردهای ناودانی در ساخت دیوار است. دیوارهای گاراژ، مغازه و به طور کلی ساختمان‌های فلزی. در دیوار از ناودانی به عنوان داربست استفاده می‌شود. این داربست‌ها به صورت عمودی از پایین تا بالا کشیده می‌شوند. در مقایسه با داربست چوبی، تحمل داربست فولادی بسیار بیشتر است. البته نصب داربست فولادی سخت تر است چون نیاز به جوشکاری و خمش و پیچش در آن به وجود می‌آید و مثل چوب که فقط با چند تا میخ کار انجام می‌شود نیست.

2- دیوارهای ستونی

از ناودانی می‌شود در ساخت دیوارهای ستونی هم اسفاده کرد. در این مورد ناودانی به صورت افقی دو ستون را به هم وصل می‌کند. این اتصال هم به صورت داخلی و هم خارجی انجام می‌شود. با استفاده از ناودانـی فولادی به جای چوب، فاصله‌ی ستون‌ها می‌تواند افزایش یابد. در فواصل زیاد چوب به راحتی خواهد شکست. و یا اگر نشکند خم می‌ خورد و همین امر باعث به هم خوردن تراز دیوار خواهد شد.

3- سقف و پشت بام

در ساخت پشت بام‌های سبک می‌توان از ناودانـی استفاده کرد. ناودانـی به عنوان خرپا مورد استفاده قرار گرفته و از قوس سقف تا لبه کشیده می‌شود. رسیدن به لبه باعث افزایش استحکام کناره‌ها هم خواهد شد. با استفاده از ناودانی به جای چوب وزن کاهش می‌یابد و تراکم خرپایی کم می‌شود در حالی که همان نیرو و یا حتی بیشتر از آن را تحمل می‌کند. خرپای فولادی بسیار مقاوم تر و سبک تر از خرپای چوبی است.

اما سقف‌های سنگین برای افزایش استجکام و تحمل وزن، ناودانـی به صورت موازی روی خرپاها قرار می‌گیرد. این کار باعث افزایش فاصله خرپاها شده و بر استحکام لبه‌ها می‌افزاید.

4- چارچوب در و پنجره

ناودانی می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌های برای چارچوب ایمن در و پنجره باشد. خیلی ساده چهار برش آماده می‌شود و پس از اتصال، محل نصب در و پنجره ساخته می‌شود. سطح صاف پشتی ناودانـی دقیقاً برای نصب زهوار در و پنجره بسیار مناسب است. لولا‌ها می‌توانند با جوش و یا پیچ مهره به سطح چارچوب فولادی متصل شوند. این چارچوب بسیار از چارچوب‌های چوبی بهتر و ایمن تر است.

5- حامل تیرهای چوبی

وقتی برای یک ساختمان چوبی به مقاومت بیشتر نیاز داریم، بهترین گزینه ناودانی فولادی است. تیرهای چوبی می‌توانند درون یک ناودانی قرار بگیرند. این کار باعث افزایش استحکام شده و از سوی دیگر قابلیت اتصال به راحتی حفظ می‌شود. نوع دیگر استفاده از ناودانـی این است که از ناودانی‌های کوچک در زیر تیر استفاده شود. همچنین می‌توان ناودانی را مثل یک درپوش روی تیرها قرار داد.

6- چارچوب خودروها

از فولاد معمولاً در ساخت چارچوب خودروها استفاده می‌شود. حتی فولادهایی مختص این کار تولید می‌شوند. ناودانی‌هایی یا تحمل وزن بالا مخصوص تولید خودرو تولید می‌شوند. این ناودانـی‌ها از قسمت جلویی تا قسمت عقبی خودرو به طور یکنواخت کشیده می‌شوند. از ناودانی‌های سبک و کوچک هم می‌شود در دیگر قسمت‌ها اتوموبیل استفاده کرد مثل محافظ رادیاتور.

استفاده از ناودانی در خودرو این امکان را به بدنه می‌دهد که در سوانح استحکام بسیار بیشتری از خود نشان دهد و همزمان مقدار مناسبی از انعطاف را برای کارکردن روان قطعات فراهم می‌کند.

7- ماشین‌های سنگین و یدک‌کش‌ها

از فولاد به طور مداوم در ساخت ماشین‌های سنگین استفاده می‌شود. ناودانی با قدرت تحمل وزن بالا گزینه‌ی بسیار مناسبی در ساخت خودروهای سنگین است. در یدک کش‌ها از این ناودانـی در قسمت بکسل استفاده می‌شود. همچنین می‌تواند از آن به عنوان متصل کننده و نگهدارنده‌ی چارچوب بدنه استفاده کرد. یکی دیگر از قسمت‌هایی که از ناودانی در آن بسیار استفاده می‌شود قسمت باربند کامیون‌هاست که از آن برای استحکام بخشیدن و به اتاق باربند و افزایش استحکام و انعطاف آن استفاده می‌کنند. همچنین در دیواره‌های این قسمت هم می‌توان از ناودانـی‌های کوچکتر به صورت افقی و عمودی استفاده کرد.

8- ساختمان‌های فلزی

ناودانی در اغلب موارد به عنوان اتصال بین تیرآهن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. چنین ساختمان‌هایی اغلب ساختمان‌های بزرگ و تجاری هستند. از ناودانی می‌توان به عنوان تیر، ستون، خرپا، اتصال، بست و... استفاده کرد. معمولاً برای این اتصالات از جوشکاری، خمش و پیچش استفاده می‌شود تا همه چیز به دقت در جای خود قرار بگیرد.
 

از ناودانی در موارد بسیار زیاد دیگری هم استفاده می‌شود و کاربردهای آن بسیار زیاد است. یکی دیگر از نمونه‌های بسیار مشهور آن خطوط راه‌آهن است که عملاً بدون ساخت ناودانی، ساخت راه‌آهن غیر ممکن می‌بود. همچنین در ساختمان سازی هم می‌توان به قسمت راه‌پله اشاره کرد که از ناودانـی برای استحکام و انعطاف در آن استفاده می‌شود. از دیگر استفاده‌های ناودانـی باید به ساخت پل‌ها و گاردریل اشاره کرد. ناودانی بسیار پرکاربرد است و به همین دلیل در انواع و اقسام مختلف ساخته می‌شود تا با نیازها مطابقت داشته باشد. محبوبیت اصلی آن در سبک بودن، محکم بودن و منعطف بودن آن است.

به نقل از montanstahl.com