دستگاه نورد ورق

نورد چیست؟

برای آشنایی با دستگاه نورد ورق ابتدا به تعریف نورد می‌پردازیم. شکل‌دهی پیوسته ماده بین دو غلطک گردان که شکل یا ارتفاع آن‌ها برای ضخامت یا شکل‌های نهایی می‌تواند قابل تنظیم باشد. فرایند نورد یک فرایند کاهش ضخامت و افزایش طول است بدون اینکه در‌عرض ماده تغییری ایجاد شود. فرایند نورد به 2 صورت سرد و گرم انجام می‌شود.

به شکل‌دهی پیوسته ماده بین دو غلطک گردان که شکل یا ارتفاع آن‌ها برای ضخامت یا شکل‌های نهایی می‌تواند قابل تنظیم باشد. فرایند نورد یک فرایند کاهش ضخامت و افزایش طول است بدون اینکه در عرض ماده تغییری ایجاد شود. فرایند نورد به 2 صورت سرد و گرم انجام می‌شود.

طرز کار نورد گرم

در نورد گرم فولاد، پس‌ازاینکه تختال حرارت دیده از داخل کوره پیش گرم بیرون می‌آید به زیر غلتک‌های مختلفی می‌رود.‌معمولاً 3 بار از زیر غلطک سنگین (Roughing) و حدود شش یا هفت بار از زیر غلطک های سبک (Finishing) رد می‌شود.
 

طرز کار نورد سرد

در نورد سرد قبل اینکه ورق وارد این پروسه شود تحت‌عملیات آنیل قرار‌می‌گیرد تا تنش‌های پسماند آن از بین برود.‌هدف از نورد سرد دستیابی به ضخامت مطلوب و سطح دلخواه است. در هنگام نورد سرد به علت انجام عملیات کار سختی که بر روی ورق انجام می‌شود، استحکام آن بالاتر می‌رود و همچنین ترک‌های موجود در سطح آن گرفته می‌شود.
 

موادی که با نورد تولید می‌شوند

در این فرایند اکثر فلزات انعطاف‌پذیر‌مانند: فولاد کم‌کربن،‌فولاد آلیاژی، فولاد ضد زنگ، آلیاژهای آلومینیم،‌آلیاژهای مس‌و آلیاژهای منیزیوم تولید می‌شوند.

انواع نورد

• نورد معمول (Leveling) : برای افزایش تختی قطعه
• نورد عرضی: شکل‌های دارای تقارن از میله نورد می‌شوند.
• نورد حلقه: غلطک داخلی و غلطک خارجی فشاری را بر روی یک حلقه وارد می‌کنند که ضخامت گوشت آن را کاهش داده و شعاعش را زیاد می‌کند.
• نورد چند لایه: 2 یا چند لایه از فلز با یکدیگر نورد می‌شوند.
• نورد پیچ: میله از بین دو صفحه تخت که شیارهای پیچ بر روی آن‌ها درآورده شده است عبور می‌کند و پیچ را با سرعت‌بالا و کیفیت مناسب تولید می‌کند.

نورد ورق

نورد سرد

ورق‌هایی که از‌طریق نورد گرم با حداقل ضخامت تولید می‌شوند روی آن‌ها پس از اسید شویی، عمل کاهش ضخامت و یا تغییر شکل از طریق فرایند نورد سرد انجام می‌پذیرد. پس می‌توان گفت، کاربرد نورد سرد کاهش ضخامت با دقت ابعادی موردنظر ورق‌های فولادی و نیز حذف نقطه تسلیم هست. اما نقطه تسلیم چیست نقطه تسلیم باعث به وجود آمدن شرایط تغییر شکل ناهمگن در فرآیند شکل دادن و به‌ویژه کشش عمیق می‌شود که حذف آن از موارد مهمی است و انجام چندین کار مکانیکی توسط نورد که به آن نورد باز‌پخت می‌گویند باعث حذف نقطه‌ی تسلیم می‌گردد.
 

نورد گرم

در نورد گرم فلز از بین دو غلتک که فاصله‌ی بین آن‌ها اندکی کمتر از ضخامت فلز ورودی و خلاف جهت یکدیگر چرخانده می‌شوند عبور داده می‌شود. به دلیل بیشتر بودن سرعت چرخش غلطک‌ها از ریلی که فلز روی آن قرار دارد،‌اصطکاک بین غلطک و فلز موجب به جلو راندن فلز شده و طول آن را افزایش و ضخامت آن را کاهش می‌دهد.‌مقدار کم شدن ضخامت در طی نورد بستگی به میزان اصطکاک بین غلتک و سطح فلز دارد به‌نحوی‌که برای تغییر شکل زیاد غلتک‌ها به‌جای حرکت ماده روی آن می‌لغزند.
 

مزایای نورد سرد

• در غیاب سرما و اکسیداسیون، تلرانس کمتر و پرداخت سطح بهتری حاصل می‌شود. (برخلاف نورد گرم که دارای پوشش اکسیدی است)
• روغن‌کاری راحت‌تر انجام می‌گیرد.
• قابلیت تولید ورق‌های نازک

مزایا و معایب نورد گرم

• به نیروی کمتری در طی فرآیند نسبت به نورد سرد احتیاج است.
• تجهیزات و دستگاه‌های کمتری برای نورد گرم موردنیاز است.
• کرنش سختی کمتری در طی فرایند روی قطعه انجام می‌شود .
• قطعه‌ی فلزی تولید شده دارای استحکام کمتری نسبت به محصولات تولید نورد سرد است.
• نورد گرم برای شمش‌های بزرگ مناسب است.