دستگاه برش قیچی
در این مقاله با دستگاه برش قیچی آشنا می‌شویم . قیچی کاری یکی از فرایندهای برشکاری مکانیکی است. برشکاری ورقه‌های فلزی میله‌ها و شمش‌ها به‌وسیله قیچی فرایندی است که در آن عملیات بریدن یا قطع کردن بدون براده برداری به‌وسیله دو تیغه بُرنده گوه‌ای شکل که مخالف جهت یکدیگر حرکت می‌کنند و از کنار یکدیگر می‌گذرند، صورت می‌گیرد.
می‌توان گفت عمل برش قیچی تقریباً شبیه به برشکاری با قلم است. اما در این دور روش یک تفاوت عمده وجود دارد و آن این است که در قیچی کاری تیغه‌ها که در طرفین قطعه قرارگرفته‌اند، به‌وسیله نیروی دست یا ماشین از کنار هم عبور داده می‌شوند و عمل برش قیچی انجام می‌پذیرد اما در عمل برشکاری با قلم چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد.
لقی بین تیغه قیچی مقدار فاصله‌ای است که بین دو تیغه قیچی است. یکی از اصل‌های برش با قیچی وجود این فاصله است که به‌اصطلاح به آن (لقی) نیز گفته می‌شود. این لقی موجب می‌شود که تیغه‌ها باهم اصطکاک نداشته باشند و از طرفی دیگر برشکاری را آسان می‌کند. لقی بین 2 تیغه با توجه به ضخامت و جنس قطعه کار تنظیم می‌شود اما در حالت استاندارد لقی آن باید در حدود ۱/۲۰ باشد.
انواع قیچی‌ها
برای برش قیچی ،قیچی‌ها انواع و اقسام مختلفی دارند. قیچی‌ها را از نظر قدرت برش و نوع کاربرد در صنعت به سه گروه طبقه‌بندی می‌شوند. این گروه‌ها به شرح زیر می‌باشند.
قیچی‌های دستی
از قیچی‌های دستی جهت برش قیچی ورق‌های نازک فلزی مانند ورق گالوانیزه که ضخامت آنها تا ۱٫۵ میلی‌متر است، استفاده می‌شود. در صنعت قیچی‌های دستی به دو گروه اصلی «چپ بر» و «راست‌بر» تقسیم می‌شوند. برای این‌که تشخیص بدهیم قیچی چپ بر یا راست‌بر است ابتدا قیچی را از پهلو به صورتی در مقابل دید قرار می‌دهیم که نوک آن به سمت چپ باشد در این حالت اگر پخ برنده تیغه بالایی را بتوان دید، آن را قیچی راست‌بر و چنانچه پخ برنده تیغه پایین در معرض دید باشد، قیچی چپ است. در قیچی‌های دستی از قانون اهرم و نیروی دست برای برش ورق‌های فلزی استفاده می‌شود.
قیچی‌های دستی چپ بر و راست‌بر نیز دارای یک طبقه‌بندی هستند که این طبقه‌بندی بر اساس ساختمان و کاربرد آنها است. انواع این قیچی‌ها به شرح زیر می‌شود.
- قیچی‌های دستی با تیغه‌های پهن و صاف: از این قیچی‌ها برای برش‌های مستقیم استفاده می‌شود.
- قیچی‌های دستی با یک تیغه پهن و یک تیغهٔ باریک: از این نوع قیچی‌ها برای برش‌های مستقیم طویل استفاده می‌شود.
- قیچی‌های دستی با تیغه‌های باریک منحنی: این قیچی‌ها برای برش‌های فرم دار و دارای انحنا کاربرد دارند.
- قیچی‌های دستی با تیغه‌های صاف و باریک: این قیچی‌ها برای ایجاد برش‌های داخلی مستقیم و فرم دار کاربرد دارند.
- قیچی‌های دستی با یک تیغه دوبل و یک تیغه باریک: این نوع قیچی‌ها برای قطع کردن و ایجاد برش‌های روی لوله‌های نازک مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- قیچی‌های دستی با تیغه‌های پهن و خمیده: از این قیچی‌ها برای ایجاد برش در محله‌ای زاویه‌دار که امکان برش با قیچی مستقیم نیست، استفاده می‌شود.
قیچی‌های اهرمی
قیچی‌های اهرمی، قیچی‌هایی هستند که با کمک آنها می‌توان ورق‌های فلزی را باضخامت‌های بیشتری برید. قیچی‌های اهرمی نیز دارای یک اهرم هستند و نقطه اتکای آنها در قسمت کناری قرار دارد. قیچی‌های اهرمی نیز از قانون اهرم برای برش استفاده می‌کنند با این تفاوت که قیچی اهرمی از قانون دوم اهرم استفاده می‌کند. قیچی‌های اهرمی نیز معمولاً به سه نوع ساده، مرکب و ورق بر (وزنه‌ای)، طبقه‌بندی می‌شود که شرح آنها به‌صورت زیر است:
قیچی اهرمی ساده
ساختمان قیچی‌های اهرمی ساده دارای یک تیغه ثابت و یک تیغه متحرک است. تیغه ثابت که در پایین قرار دارد به‌عنوان تکیه‌گاه نیز استفاده می‌شود. تیغه متحرک که در بالا قرار دارد، عمل برش قیچی را از طریق یک اهرم دوبل انجام می‌دهد. طول تیغه‌های قیچی‌های اهرمی ساده معمولاً بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلی‌متر و مقدار ضخامتی که می‌تواند برش بدهد تا ۵ میلی‌متر است. در بدنه این نوع قیچی یک ضامن نگه‌دارنده قابل تنظیم قرار گرفته است که وظیفه افقی نگه‌داشتن قطعه کار را به عهده دارد.
کاربرد این نوع قیچی‌ها فقط برای بریدن ورق‌ها و قطعات تخت است و نمی‌توان از آنها برای بریدن مفتول‌ها و شمش‌های فرم دار استفاده کرد.
قیچی‌های گرد بُر
قیچی‌های گرد بر نیز همانند قیچی‌های ساده برای برش ورق‌های فلزی نازک استفاده می‌شود با این تفاوت که قیچی‌های گرد بر ورق را به‌صورت دایره می‌برد. ضخامتی که این نوع قیچی‌ها می‌تواند برش دهد تا ۶ میلی‌متر و به شعاع‌های مختلف تا ۵۰ میلی‌متر با توجه به نوع و قدرت ماشین است.
اصول کار قیچی گردبر بر این اساس است که دو محوری، که تیغه‌های قیچی به آنها بسته‌شده است، با اعمال نیرو، مخالف جهت یکدیگر می‌چرخند. چرخش تیغه‌ها در جهت مخالف موجب کشیدن ورق می‌شود و با تنظیم فاصله تیغه‌ها نسبت به ضخامت ورق، در چند مرحله عمل برش به‌صورت دایره انجام می‌گیرد. با این نوع قیچی‌ها می‌توان برش‌های مستقیم طویل و همچنین برش‌های قوس‌دار را نیز انجام داد. در نوعی از این قیچی‌ها که برای برش‌های طویل و مستقیم مورد استفاده قرار می‌گیرند، محور تیغه‌ها نسبت به یکدیگر موازی بوده و به کمک تکیه‌گاه آن می‌توان عرض مورد برش را تنظیم نمود.
قیچی‌های گرد بر به دو گروه دستی و ماشینی طراحی تقسیم می‌شوند که هرکدام از این نوع‌ها نیز انواع مختلفی دارند.
تیغه‌های قیچی گرد بر
ابزار برش قیچی‌های گرد بر را تیغه‌های گرد آنها تشکیل می‌دهد. هر تیغه روی یک محور بسته می‌شود که وضعیت قرارگیری آنها نسبت به هم متناسب با ضخامت ورق مورد برش متفاوت است. این تیغه‌ها عبارت‌اند از:
- تیغه‌های استوانه‌ای
- تیغه‌های مخروطی
- تیغه‌های مخصوص آجدار
- قیچی گرد بر
قیچی‌های ماشینی
امروزه قیچی های ماشینی کاربرد بیشتری در صنعت دارند. قیچی های ماشینی مزایای بی شماری دارند که، باعث ترجیح آن ها به دیگر نوع قیچی های برش ورق فولادی می شوند. قیچی‌های ماشینی دارای انواع مختلفی هستند که مهم‌ترین آنها به شرح زیر می‌باشند.
- قیچی برقی انیورسال
- قیچی‌های گیوتین
- قیچی‌های گرد بر ماشینی
منبع: گروه تامین محتوای فولاد 24