این الگو طی هفته های اخیر که حباب قیمت دلار بازار و نیما باز شده و در برخی موارد به حدود 100% رسید، مشکلاتی را برای حوزه پایین دست کامودیتیها ایجاد نمود و قیمتهای کشف شده مواد اولیه بورس شاهد رقابت بعضا هیجانی و هدایت قیمتها به سوی بازار آزاد گردید که با هدف نیمایی دولت فاصله داشته و شرایط را برای غیراقتصادی کردن صادرات نیز مهیا می کرد. نگرانی ها از کشف قیمت ارزان نیمایی با تکیه بر مدیریت تقاضا و یا افزایش عرضه و توزیع رانت نیز از سوی برخی گروهها مطرح گردید که نیازمند اصلاح الگوی کشف قیمت رقابتی در بورس بود
رشد قیمتهای کشف شده بورس کالا به سوی نرخ آزاد بطور موازی موازی این فرصت را به برخی اعضای دولت داد تا از الگوی فعلی تنظیم بازار انتقاد کرده و آن را متهم به دلاریزه کردن اقتصاد کشور کنند، به گونه ای که عملا در دولت، درخواست توقف معاملات در بورس کالا در چند جلسه مطرح شد که یک تهدید جدی برای فعالان حوزه کامودیتی کشور بود.
خوشبختانه بروز 3 اتفاق همزمان شامل اتصال گازطبیعی صنایع و رشد تولید و عرضه، تغییر چشم انداز دلار از 60 هزار به مرز کمتر از 50 هزار تومان و و عقب نشینی تقاضای داخلی و البته غیراقتصادی شدن صادرات باعث شد تا رفتار هیجانی بازار تغییر کرده و شاهد کشف قیمتهای بهتر در بورس کالا به نفع مصرف کننده باشیم که البته ادامه دار خواهد بود و توصیه ما، صبوری مشتریان تا زمان تخلیه کامل حباب است که احتمالا تا پایان فروردین بطول می کشد.
سوال آیا دولت به دنبال کشف قیمت کامودیتیها بر مبنای ارز 28500 است؟
خیر، تاکید سیاست گذار بر تعیین قیمت پایه بر اساس نرخ 28500 بوده و قیمت نهایی بر اساس رقابت مشتریان کشف می شود
سوال آیا دولت در خصوص قیمتهای کشف شده معاملات بورس کالا هدف قیمتی خاصی را دنبال می کند؟
بلی، رقم مطلوب قیمت مواد اولیه کشور، در محدوده نرخ دلار 28500 تا بازار مبادله ارزی که امروز 36700 بوده، می باشد و کشف قیمتهای بالاتر از آن را مخل صادرات و محرک تقاضای کاذب می داند
سوال آیا ابزار کافی به منظور هدایت بازار به سوی معاملات بازار در محدوده قیمتی دولت وجود دارد؟
بلی، حداقل 20 ابزار مدیریتی و اقتصاد کلان طی 2 سال اخیر توسعه یافته و بعضا سیستمی شده که ناظر بر عملکرد شرکتهای خریدار و فروشنده در بورس کالا و بازار بوده و به تراکشنهای بانکی و مالیاتی کشور و گمرک و مصرف انرژی و انبارها ... نیز متصل شده است ... بخشی از مدیریت تقاضا و تعیین سهمیه در حال حاضر از طریق سامانه ها صورت می گیرد
سوال آیا کارگروه تنظیم بازار دارای اختیارات کافی به منظور دخالت در روند معاملات بازار است؟
بلی، کارگروه دارای اختیارات دولت و البته فراقانونی خاص بوده که بسته به شرایط، قابلیت تصویب و اجرا دارد
سوال آیا مدل تنظیم بازار در شرایط کسری عرضه نیز موثر است؟
بلی، بصورت محدود، در شرایط کسری عرضه، امکان تنظیم بازار صرفا از طریق افزایش واردات و یا کاهش مصرف (رشد قیمت و سهمیه بندی) قابلیت اجرا داشته که با توجه به شرایط تحریمی، دارای تاخیر زمانی بوده و نیازمند توسعه ابزارهای جدیدتر است که البته در دست اقدام است
سوال دخالت کارگروه تنظیم بازار تا چه زمانی ادامه میابد؟
با رفع تحریم ها و محدودیتهای بین المللی، امیدواریم این نوع رفتار دولت و دخالت در بازارها، هرچه سریعتر از بین رفته و محدود به کالاهای دارای کسری عرضه و در مواقع بحران شود
سوال آیا کارگروه در سیاست گذاری خود، به بازار سرمایه و سودآوری صنایع و صادرات توجه دارد؟
بلی، یکی از موارد کنترلی، میزان اثرات تصمیم بر بازار سرمایه و سودآوری شرکتها و البته صادرات بنگاهها در کوتاه مدت و بلندمدت است.
سوال پیش بینی قیمت در سال آینده چگونه است؟
در صورت عدم بروز بحران خاص، قیمتهای جهانی از ثبات نسبی برخوردار بوده و با بهبود نظارت و کاهش رفتار هیجانی دلار و ...، انتظار روند نزولی قیمتهای داخلی تا پایان فروردین 1402 قابل تصور است ... در ادامه، بایستی منتظر تحولات آن زمان و سیاست کارگروه تنظیم بازار باشیم / کامودیتی ؛ جناب آقای مهندس صباغ"