آنچه که معاملات چند روز اخیر بورس تهران به ما نشان می‌دهد این است که شاخص‌کل بورس تهران در ۴ روز از ۵ روز معاملاتی اخیر با رشد بیش از ۳درصد همراه بوده‌است، اگرچه می‌توان جاماندگی سهام و تاخت‌‌‌‌‌و‌‌‌‌‌تازهای قیمت دلار را به‌عنوان محرک‌های اصلی توجیه صعود قیمتی سهام قلمداد کرد، اما آنچه که عیان است؛ این است که این صعودهای بی‌‌‌‌‌وقفه و بدون تنفس، به رفتارهای هیجانی به مانند آنچه که در معاملات سال۹۹ بورس تهران رقم خورد دامن خواهد زد و لازم است که معامله‌گران بازار سهام احتیاط را سرلوحه تصمیمات خود در زمین خرید و فروش سهام قرار دهند تا از تکرار تجربه‌‌‌‌‌های تلخ و زیان‌بار قبلی جلوگیری به‌عمل آید.
به‌نظر می‌رسد با توجه به رفتار معاملاتی فروشندگان و قیمت‌ها و کندل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تکنیکالی در معاملات روز دوشنبه شاهد افزایش عرضه‌ها در بازار سهام و جابه‌‌‌‌‌جایی و دست به‌دست‌شدن سهام بین معامله‌گران مختلف باشیم. همچنین ممکن است بخشی از نقدینگی واردشده به سهم‌‌‌‌‌های بزرگ بازار بعد از بازدهی‌‌‌‌‌هایی که در روزهای اخیر در نمادهای باارزش بازار بالا کسب کرده‌است، راهی نمادهای کوچک بازار شود و شاهد گردش پول در بین صنایع مختلف بورس تهران باشیم، پس الزامیست که سهامداران مسائلی مانند سرمایه‌گذاری غیرمستقیم از کانال صندوق‌های سرمایه‌گذاری را در تصمیمات خود دخیل کنند تا در صورت نداشتن آگاهی کامل از چرخه معاملات سهام، گرفتار ضرر و زیان نشوند.
ریسک صف‌‌‌‌‌نشینی
همان‌طور که در گزارش چهارم اسفند «دنیای‌اقتصاد» تحت‌عنوان احتیاط بورس در مسیر صعودی نیز بدان پرداختیم کاهش نقدشوندگی به‌عنوان یک ریسک جدی برای تمام بورس‌های اوراق‌‌‌‌‌بهادار شناخته می‌شود؛ در واقع مزیت اصلی بازارهای سهام در همین قدرت نقدشوندگی بالا است، بنابراین اعمال محدودیت و اتخاذ سیاستی که کاهش معنادار نقدشوندگی را به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دنبال داشته باشد، طبعا موجی از بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اعتمادی را میان عموم سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دنبال خواهد داشت.
در این میان محدودیت دامنهنوسان قیمت سهام که از مشکلات مختص بورس تهران است، ضمن آنکه به کاهش نقدشوندگی سهام و در نهایت بازار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انجامد، سبب افزایش هیجانات مثبت و منفی، تشکیل صفوف خرید و فروش و فرسایشی‌‌‌‌‌شدن اصلاح در بازار می‌شود. با حذف محدودیت دامنهنوسان که لازمه رسیدن به یک بازار کارآ است، اما شاهد افزایش گردش معاملاتی بازار، کاهش هیجان در مسیر صعود یا نزول، جلوگیری از علامت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهی به بازار و دستکاری قیمت‌ها و افزایش نقدشوندگی خواهیم بود که به‌‌‌‌‌همراه خود شفافیت، معاملات بیشتر و افزایش مشتری را به‌‌‌‌‌همراه خواهد داشت.
بازار سهام همواره از دیرباز به‌عنوان یکی از نقدشونده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین بازارهای مالی داخلی کشور شناخته می‌شود، پس از ریزش بورس در سال۹۹، بسیاری از تازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌واردان به بازار سرمایه در صفوف گسترده و پرحجم فروش بازار گیر افتادند و این موضوع باعث شد تا سهامداران تازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌واردی که در سودای ترک بازار سرمایه بودند، به دلیل محدودیت خودساخته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای به‌‌‌‌‌نام دامنهنوسان در صف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فروش گرفتار شوند و خروج این گروه از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران از سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها حتی تا ماه‌ها به تعویق افتاد.
با توجه به آنچه گفته شد، می‌توان نتیجه‌‌‌‌‌گیری کرد که در کنار عوامل مشخصی که در روزهای فعلی، جزو موانع افزایش قیمت در بازار سهام هستند، معضلات معاملاتی مانند محدودیت دامنهنوسان نیز یکی از مهم‌ترین عواملی است که سبب تقویت نگاه ترس در سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران می‌شود و آنها را در ورود به گردونه معاملات سهام شکاک می‌کند. بعد از انتقاد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که از سوی فعالان و کارشناسان به محدودیت دامنهنوسان انجام گرفت، متولیان نظارتی بورس تهران بارها در نطق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف قول مساعدت در موضوع افزایش دامنهنوسان را دادند. البته بخشی از این قول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در راستای افزایش نقدشوندگی سهام و برداشتن محدودیت‌های معاملاتی اجرایی شد و دامنهنوسان در بازارهای اول بورس و فرابورس ابتدا به ۶درصد و پس از آن به ۷درصد افزایش یافت، اما قول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که در این زمینه داده شده‌بود به‌‌‌‌‌طور کامل اجرایی نشد.
قبل‌تر از سوی رئیس سازمان بورس و اوراق‌‌‌‌‌بهادار اعلام‌شده‌بود که دامنهنوسان به‌‌‌‌‌صورت فصلی به میزان یک‌‌‌‌‌درصد افزایش خواهد یافت تا به ۱۰درصد برسد و آسیب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های منتج از این محدودیت خودساخته به حداقل برسد که متاسفانه ضعف و بدقولی سیاستگذار و مقام ناظر در این امر کاملا مشهود است. حال مجددا رئیس سازمان بورس در روز گذشته طی صحبت‌هایی در باب افزایش دامنهنوسان، سیگنال‌های مثبتی را برای رهایی بازار از بند‌این محدودیت خودساخته صادر کرده‌است و باید دید که در آینده در این زمینه چگونه برخورد خواهد شد./ دنیای اقتصاد