ورق ضد سایش چیست؟

ورق ضد سایش ، یک ورق فولادی آلیاژی با کربن بالاست. کربن موجود در آن موجب سختی و مقاومت ورق شده است. همچنین اضافه شدن آلیاژها شکل پذیری و مقاومت در برابر هوا را افزایش می دهد. زمانی که مواد در طول یک دوره از بین می رود ساییدگی رخ می دهد و اگر این سایش به طور غیر منتطره رخ دهد، منجر به شکست سازه می شود. فولاد به طور کلی دارای مقاومت عالی در برابر سایش است اما میزان مقاومت آن ها به طور یکسان نیست. انواع مختلفی از فولاد وجود دارد که مخصوصا برای جلوگیری از سایش ساخته می شوند و به عنوان فولادهای ضد سایش شناخته می شوند.

انواع ورق فولادی ضدسایش چیست؟

• ورق ضدسایش هاردوکس(Hardox)

این نوع ورق با گرید های سختی 400 و 450 و 500 در صنایع داخلی کاربرد فراوانی دارد. به عنوان مثال ورق هاردوکس 400 شامل 0.3 تا 0.4 درصد کربن، 0.7 درصد سیلیسیم، 1.4درصد کروم، 1.6 درصد منگنز، 0.6 درصد مولیبدن، 1.5 درصد نیکل و مقادیر ناچیز فسفر و گوگرد و بور می باشد. از ویژگی های ورق های ضد سایش هاردوکس می توان در ماشین کاری، شکل دهی و جوشکاری استفاده کرد.

• ورق ضد سایش ولدوکس(Weldox)

از این فولاد به دلیل مقاومت بالا و جوش پذیری خوب و استحکام بالا در صنعت خودرو و مهندسی طراحی بیشترین استفاده می شود. ولدوکس نام تجاری فولاد گالوانیزه از نوع SSAB است. این ورق دارای انواع مختلفی است از ولدوکس 700 تا ولدوکس 1300 و از ضخامت 4 تا 1400 میلی متر در طول 12 متر و عرض 2.33 وجود دارد.

• ورق ضد سایش دورستات(Durostat)

این نوع ورق با گرید های سختی مختلفی از 400 تا 600 تولید می شود. دورستات تنها ورق ضد سایش تولید شده از طریق فرآیند سخت شدن مستقیم می باشد. ترکیب شیمیایی این فولاد موجب افزایش قابلیت جوشکاری آن نسبت به فولاد های با سختی برابر شده به طوری که در ضخامت های کم تر نیازی به پیش گرمایش قبل از جوشکاری ندارد. سختی بالا و مقاومت به سایش فولادهای دورستات منجر به افزایش عمر محصول و کاهش وزن سازه یا دستگاه می شود. دیگر ویژگی های این فولاد نیز باعث افزایش مقاومت در برابر سایش و قابلیت ماشین کاری آن نسبت به سایر فولاد های ضد سایش شده است. همچنین این فولاد به دلیل دارا بودن سطح کیفتی عالی، جوش پذیری مناسبی دارد. سختی و مقاومت بالای دورستات موجب افزایش عمر قطعات تحت سایش و درنتیجه کاهش هزینه ها و نگهداری می شود.

از جمله کاربردهای دورستات می توان به صنایع معدنی، فولاد سازی، ماشین سازی، تولید سیمان، ادوات کشاورزی، لای روب ها و غیره اشاره کرد.

• ورق ضد سایش کرسابرو(Creusabro)

این ورق آلیاژی در برابر سایش بسیار مقاوم است به طوری که قابلیت جوش پذیری بالا دارد. سختی کرسابرو درشرایط تحویل، عملیات پردازش مانند برش، ماشین کاری متوسط است. هنگامی که فولاد پوشیده شده از روکش سخت، تحت فشار و سایش با صخره و سنگ قرار می گیرد، قابلیت کششی آن تا 70 مرتبه افزایش می یابد. در نتیجه مقاومت این فولاد در برابر سایش باعث صرفه جویی در هزینه ها و تعمیر و نگهداری می شود و این ورق برای تمام حالات ضربه، کشش، محیط های خشک و مرطوب و دمای بالای 350 تا 450 سانتی گراد مناسب است.

• ورق ضد سایش دیلیدور(Dillidudr)

این ورق آلیاژی با کیفیت بالا و مقاومت بیشتر مناسب برای استفاده در صنایع فولادسازی، معادن سنگ، فلزات و سیمان است. این که ورق ضد سایش چه ضخامت و گریدی داشته باشد که در سیستم سایشی بازدهی مناسبی داشته باشد به عوامل گوناگونی بستگی دارد.

خطوط انتقال مواد، شوت ها، سیلوها ، تیغه های برش، فن ها، دامپ تراک ها، شاول ها و باکت ها تجهیزاتی هستند که باید بیشترین میزان مقاومت به سایش و فرسایش را در طول زمان از خود نشان دهد.

ورق ضد سایش چگونه ساخته می شود؟

همانند سایر فولادها، ورق ضد سایش از سنگ آهن، کربن و سایر عناصر آلیاژی ساخته شده است. ورق فولادی ضد سایش به طور معمول در شرایط نوردی ساخته می شود. ابتدا سنگ آهن در یک کوره انفجاری ذوب می شود، مواد نامطلوب را که ممکن است در سنگ معدن باشد، حذف می کنند. سپس کربن و سایر عناصر آلیاژی در این زمان اضافه می شود. فولادهای ضد سایش به طور خاص مقدار بیشتری کربن و عناصر آلیاژی مانند کروم و منگنز دارد. موادی که از اکسیداسیون جلوگیری می کنند نیز به مخزن مذاب اضافه می شوند. محصولات ضدسایش برای انواع برنامه های کاربردی در زمینه هایی مانند معدن، تسمه و ساخت و ساز مناسب هستند. کربن اضافه شده در طول ساخت ورق فولادی، به طور قابل توجهی سفتی و سختی را افزایش می دهد، اما قدرت را کاهش می دهد. بنابراین، ورق ضدسایش در شرایطی استفاده می شود که سایش و خراش علت اصلی شکست باشد. ورق های ضد سایش برای ساخت و سازهای ساختمانی مانند تیر هاستون در پل ها یا ساختمان ها ایده آل نیست.

ورق های ضد سایش چگونه تولید می شوند؟

آلیاژ های مختلفی وجود دارد که می تواند مورد استفاده قرار گیرد تا مقاومت در برابر سایش، افزایش یابد. به عنوان مثال کربن، که افزودن آن به فولاد این اجازه را می دهد که در هنگام گرم و خاموش شدن، ریز ساختار ها را با افزایش سختی تشکیل دهند. افزودن کروم و منگنز به فولاد های ضد سایش باعث کاهش اثرات منفی ناشی از سایش می شود.

منبع: گروه تامین محتوا فولاد 24