اگر مهندسین نتوانند مطابق با مشخصات فیزیکی و ساختار فلزات یک تلرانس مناسب برای آن‌ها در نظر بگیرند، تولید فلز با چالش و مشکلات جدی مواجه خواهد شد.
در ادامه به این مباحث بیشتر خواهیم پرداخت :
- ضخامت ورق های فولادی
- انواع ضخامت ورق فولادی
- انواع ورق فولادی
- استاندارد ضخامت‌ها
- مشخصات تلرانس ضخامت ورق‌های فولادی
- نحوه محاسبه وزن ورق
- روشهای اندازه گیری سطح
- فرآیند نورد سرد و گرم ورق فولادی
- عوامل موثر بر قیمت مقاطع فولادی
بازار آنلاین خرید و فروش محصولات فولادی
ضخامت ورق‌های فولادی
ورق‌های فولادی بر اساس روش تولید، کاربرد و مواد به کار رفته در ساختارشان در ضخامت‌های مختلفی ساخته می‌شوند. برخی از متداول‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- ضخامت 30 صدم میلی متر الی 3 میلی متر برای ورق‌های روغنی
- ضخامت 2 میلی متر الی 100 میلی متر برای ورق سیاه
- ضخامت 1.5 الی 10 میلی متر برای ورق آجدار
انواع ضخامت ورق فولادی
یکی از علل مهم در تفاوت ضخامت ورق‌های فولادی، روش تولید آن‌ها است. معمولا ورق‌های فولادی به دو روش نورد گرم و نورد سرد ساخته می‌شوند که این امر در مشخصات فیزیکی و کاربرد محصول بسیار تاثیرگذار است. بنابراین اگر می‌خواهید ورقی متناسب با نیاز خود خریداری کنید باید به نحوه تولید ورق و نوع نورد ورق توجه داشته باشید.
انواع ورق فولادی
انواع مختلف از ورق های فولادی عبارتند از:
ورق سیاه: ورق‌های فولادی هستند که با روش گرم تولید می‌شوند. این ورق‌ها در دو نوع متداول ورق سیاه معمولی و ورق سیاه صنعتی تولید می‌شوند.
ورق روغنی: به ورق‌های فولادی ساخته شده به روش نورد سرد گفته می‌شود.
ورق آلومینیوم: ظاهر این ورق‌ها صیقلی و براق است و به دلیل انعطاف پذیری و مقاومت بالا در برابر رطوبت و فشار برای کاربردهای متعددی استفاده می‌شوند. یکی از ممهترین مزیت این ورق‌ها که موجب شده برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار گیرند، قیمت مناسب آن‌ها است.
ورق گالوانیزه: به ورق‌های فولادی گفته می‌شود که پایه آن‌ها از ورق روغنی ساخته شده و لایه نازکی از آلیاژ روی بر روی آن قرار می‌گیرد.
ورق رنگی: ورق‌های گالوانیزه‌ای هستند که پس از تولید، رنگ آمیزی و آستر زنی شده و در کوره حرارت جای می‌گیرند.
ورق آجدار: ورق‌های فولادی هستند که بر روی سطح ورق شیار و خطوطی ایجاد می‌شود.
ورق استیل: این دسته از ورق‌ها در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاومت بسیار بالایی دارند، از همین رو برای کاربردهای متعددی به کار برده می‌شوند. علاوه بر این سطحی صاف و صیقلی داشته که آن‌ها را از برخی دیگر از ورق‌ها متمایز می‌کند.
کاربرد های ورق فولادی
هرکدام از ورق های فولادی کاربرد های مخصوص به خود را دارند. در مطلب زیر با برخی از کاربرد های آن ها آشنا خواهیم شد...
- ورق سیاه در بدنه خودرو، کف خودرو، پروفیل و تولید انواع لوله کاربرد دارد.
- در حالی که ورق روغنی بخاطر صیقلی بودن سطح آن، در بازار با این نام شناخته می‌شود و معمولا در صنعت کشتی سازی و تولید لوله های نفت و گاز کاربرد دارد.
- ورق گالوانیزه نوعی از ورق های فولادی است که در برابر خوردگی، محیط های اسیدی و همچنین محیط های مرطوب قابل استفاده است.
- ورق های آلیاژ هم نوع دیگر ورق های فولادی هستند که در انواع مختلفی تولید می‌شوند. این نوع ورق معمولا در صنعت هواپیما سازی و یا حتی ساخت کشتی استفاده های زیادی می‌شود.
استاندارد ضخامت
ضخامت ورق فولادی یک اصل مهم در زمان خرید ورق است که باید همواره به آن توجه داشته باشید. به طور کلی ضخامت ورق‌ها بر اساس استاندارد DIN به سه دسته تقسیم می‌شود.
• ورق نازک: ضخامت‌هایی بین 0.18 الی 2.75 میلی متر و نقطه ذوب 1400 درجه سیلیسیوسی
• ورق متوسط: ضخامت‌هایی بین 3 الی 4.75 میلی متر و نقطه ذوب 1400 درجه سیلیسیوسی
• ورق ضخیم: ضخامت‌هایی از 5 میلی متر به بالا و نقطه ذوب 1400 درجه سیلیسیوسی
مشخصات تلرانس ضخامت ورق‌های فولادی
برای تعیین تلورانس ضخامت ورق فولادی در اینجا ورق‌های کربنی در نظر گرفته می‌شوند. زیرا کربن یکی از مواد به کار رفته در ساختار انواع مختلف ورق‌های فولادی است.
ورق فولادی کربنی با ضخامت نازک
این ورق‌ها در ضخامت 0.18 الی 2.75 میلی متر و عرض 530 الی 1250 میلی متر تولید می‌شوند. نقطه ذوب آن‌ها معمولا 1400 درجه سیلیسیوس و طول آن‌ها 760-2500 میلی متر است. مهمترین کاربرد این دسته از ورق‌ها صنایع لوله سازی است که قطعات با قدرت کشش کم عمق و عمیق ساخته می‌شوند.
فولادهای کربنی با ضخامت متوسط
این دسته از ورق‌ها در ضخامت 3 الی 4.7 میلی متر تولید می‌شوند. عرض آن‌ها 2500 و طول آن‌ها 7000 میلی متر است. نقطه ذوبی برابر با 1400 درجه سیلیسیوس داشته و برای صنایعی از جمله ساخت مخزن، لوله‌های ضخیم و ... کاربرد دارند.
فولادهای کربنی با ضخامت ضخیم
نوع دیگری از فولادهای کربنی، فولادهای ضخیم هستند. نقطه ذوب آن‌ها نیز 1400 درجه سیلیسیوس بوده و ضخامتی بین 5 تا 15 میلی متر دارند. این ورق‌ها با طول 8000 و عرض 3600 میلی متر ساخته می‌شوند. از مهمترین کاربرد فولاد کربنی ضخیم، ساخت قالب و مخازن برای ذخیره سازی است.
نحوه محاسبه وزن ورق
محاسبه وزن ورق= طول * عرض * ضخامت * 7.85 / 1000
برای محاسبه وزن ورق با توجه به جرم وزنی 7.8 شما یک مطلب ساده را مد نظر قرار دهید.
در حالت کلی شما باید حجم ورق را به صورت حال ضرب ضخامت (میلیمتر)، عرض ورق (میلیمتر )، طول ورق (متر) را حساب کنید و حاصل را بر 1000 تقسیم نمایید و عدد حاصل را در ۷.۸ ضرب نمایید .
روشهای اندازه گیری سطح
برای اندازه گیری سطح باید از ابزار و تجهیزات پیشرفته و روشهای مترولوژی استفاده نمود. با افزایش نیاز و تولید انبوه، دقت ساخت قطعات بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. از همین رو برای رسیدن به تلورانس ضخامت ورق‌های فولادی باید به مقدار ارتفاع قله‌ها و زبری‌های سطح نهایی، ابزارهای دستگاهی و آزمایشگاهی برای ارزیابی سطح تمام شده و نهایی مورد نیاز بیشتر توجه و دقت شود. با پیشرفت گسترده در حوزه مترولوژی سطح ماشین شده امروزه سطح ورق‌ها با دقت و کیفیت بالاتری ساخته می‌شوند.
فرآیند نورد سرد و گرم ورق فولادی
همانطور که گفته شد ورق‌ها به دو روش نورد گرم و نورد سرد ساخته می‌شوند. روش تولید و مواد به کار رفته در ساختار آن‌ها باعث اختلاف قیمت محصولات تولید شده در طی این فرآیند خواهد شد. ورق‌های ساخته شده طی فرآیند نورد گرم معمولا سخت‌تر هستند و به تلورانس ابعادی آن‌ها توجه زیادی نمی‌شود. ضخامت ماده در طی این فرایند از 25 به 6 میلی متر کاهش پیدا کرده و در صورت تولید ورق‌های نازک به شکل کویل ورق به بازار عرضه می‌شوند.
کویل خود ماده اولیه سازنده ورق سرد است. در نورد سرد پرداخت در سطح بالا بر روی ورق انجام شده و ورق‌ها با ضخامت بسیار کمی ساخته می‌شوند.
عوامل موثر بر قیمت مقاطع فولادی
عوامل داخلی و خارجی بسیاری بر قیمت مقاطع فولادی از جمله ورق تاثیرگذار هستند که در این بخش به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
نرخ ارز: بخش زیادی از محصولات پایه از جمله شمش و سنگ آهن وارداتی هستند و قیمت ارز بر نرخ نهایی آن‌ها تاثیرگذار است. از همین رو نوسانات قیمت ارز بر قیمت ورق در بازار داخلی تاثیرگذار است.
قیمت جهانی: قیمت جهانی این روزها بر قیمت‌های داخلی تاثیر قابل توجهی دارد. اما به نرخ ارز نیز بستگی دارد. با ارائه این مقاطع در بازار بورس کالا و تصمیم بر نزدیک شدن قیمت‌ها به نرخ صادراتی، شاهد تاثیر قیمت‌های جهانی بر بازار داخلی بودیم. قیمت‌های جهانی خود تحت تاثیر بازارهای بزرگی همچون چین قرار دارند. سنگ آهن که بخش عمده آن را چین تولید می‌کند با نوسان قیمت، بازارهای دیگر از جمله ایران را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
بورس کالا: بورس کالا بازار امنی است که به منظور حذف واسطه‌ها و دلالان و تنظیم بازار ایجاد شده است. در بورس کالا خریدار و فروشنده در محیطی امن‌تر معامله می‌کنند. فعالان صنعت آهن و فولاد معتقد هستند که افزایش و تداوم عرضه در بورس کالا در ایجاد جوی آرام در بازار نقش قابل توجهی داشته است. از طرفی مساله‌ای موجب انتقاد برخی از تامین کنندگان گشته است، عرضه محدود مقاطع فولادی و در نتیجه افزایش قیمت‌ها است.
قیمت سنگ آهن و محصولات پایه: قراضه، شمش فولادی و سنگ آهن به عنوان مواد اولیه برای ساخت ورق‌های فولادی استفاده می‌شوند. در صورت نوسانات قیمت این مواد اولیه، بی تردید قیمت ورق نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
میزان عرضه و تقاضا: از دیگر عوامل مهم و تاثیرگذار بر قیمت ورق‌های فولادی میزان عرضه و تقاضای این محصولات است. با اعمال تحریم‌ها و نوسانات نرخ ارز بازار مقاطع فولادی ثبات قبلی خود را از دست داد و حجم عرضه با میزان تقاضا متناسب نبود و این امر بازار را هیجانی نمود.
منبع تامین محتوا فولاد24