بررسی کلی اتصالات لوله فولادی در صنعت

اتصالات لوله فولادی در صنعت کاربرد فراوانی دارند، که یکی از این اتصالات گالوانیزه (در مقالات قبل به این موضوع بطور کامل اشاره نموده ایم )می باشد لوله گالوانیزه دارای رنگ سیاه بوده و جهت محافظت در برابر عوامل خورنده، لایه بیرونی و درونی آن با استفاده از آلیاژ روی پوشش داده می شود و به لوله فولادی درزدار معروف می باشد در ادامه به عناوین زیر بیشتر اشاره خواهیم نمود:

• آشنایی با اتصالات لوله
• متداول ترین اتصالات لوله
• استاندارد لوله های فولادی گالوانیزه
• برای انواع اتصالات لوله فولادی چه اتصالاتی مناسب هستند؟
• آشنایی با انواع اتصالات لوله مسی
• آشنایی با لوله های پلیمری

اتصالات لوله

اتصالات لوله، قطعاتی هستند که در مسیر لوله کشی برای تغییر جهت، انشعاب گیری، تبدیل قطر لوله و یا اتصال دو لوله به همدیگر مورد استفاده قرار می گیرند.

متداول ترین اتصالات لوله:

با توجه به اهمیت اتصالات لوله سفید در شبکه لوله کشی آب رسانی با لوله گالوانیزه، در این جا به شرح مختصر هر یک از آن ها می پردازیم.

بوشن(Socket):

قطعه ای استوانه ای است که برای متصل نمودن دو قطعه لوله یا فیتینگ به همدیگر به کار می رود و به صورت بوشن ساده، روپیچ توپیچ و بوشن تبدیل وجود دارد.

زانو(elbow):

قطعه ای است که برای تغییر جهت مسیر استفاده می شود و با توجه به زاویه تغییر و نحوه دنده شدن، دارای انواع و اقسام مختلفی است.

سه راهی( Tee):

قطعه ای است که برای انشعاب گیری در لوله کشی کاربرد دارد.

مغزی(Nipple):

یک قطعه لوله دو سر دنده یا یک قطعه ریختگی دو سر دنده است که از آن برای اتصال فیتینگ ها به همدیگر یا به شیرها استفاده می شود.

مهره ماسوره(Unions):

قطعه ای است که برای اتصال دو قسمت از لوله کشی به یکدیگر یا اتصال لوله کشی به دستگاه به کار می رود.

-مهره ماسوره خود از سه قطعه پیوسته به هم تشکیل شده است. دو قطعه از آن هر یک به یک طرف وصل می شود و قطعه وسط با اتصال دادن این دو قطعه به یکدیگر دو قسمت لوله کشی را به هم وصل می کند . از مهره ماسوره در اتصال سیستم لوله کشی به دستگاه ها مانند آب گرم کن یا اتصال لوله ها در طول های بلند و در مدارهای بسته استفاده می شود.

تبدیل

درپوش درپوش (Plug ):

در صورت لزوم برای بستن دهانه های باز و انشعاب ها به کار می رود.

-نکته حائز اهمیت جنس آن ها طبق مقررات ملی ساختمان باید از نوع فولادی گالوانیزه(جنس خود لوله)یا چدن چکش خوار باشد.

استاندارد لوله های فولادی گالوانیزه

لوله های فولادی گالوانیزه باید مطابق یکی از استانداردهای معتبر جهانی ساخته شوند. مقررات ملی ساختمان ایران نیز تنها لوله هایی را که براساس یکی از موسسات استاندارد ساخته شده باشند تایید نموده است. این موسسات عبارتند از:

• سازمان جهانی استاندارد ISO
• موسسه استاندارد آلمان DIN
• موسسه استاندارد بریتانیا BSI
• موسسه ملی استاندارد آمریکا ANSI
• استاندارد صنعتی ژاپن JIS
• موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ISIRI

به عنوان مثال در استاندارد BSI لوله های فولادی در سه وزن سبک، متوسط و سنگین ساخته می شوند. تنها مشخصات لوله های متوسط و سنگین براساس این استاندارد در جداول ارائه شده است.

قابل ذکر است استفاده از لوله های سبک در لوله کشی آبرسانی ساختمان ها مجاز نمی باشد. و همین طور جالب است بدانید مقدار روی که در گالوانیزه کردن سطوح داخلی و خارجی لوله ها به کار می روند نباید از 5۰۰ گرم بر متر مربع کمتر باشد، ضخامت این مقدار روی برابر ۷۰ میکرون است.

برای انواع اتصالات لوله فولادی چه اتصالاتی مناسب هستند؟

1. برای اتصال لوله های استفاده شده در سیستم آبرسانی ساختمان باید از اتصالاتی استفاده شود که از نظر جنس، اندازه و سایر مشخصات با لوله ها همخوانی داشته باشند.
2. سطح داخلی لوله ها باید کاملاً هموار بوده و هیچ گونه مانعی جهت جلوگیری از جریان آب وجود نداشته باشد.
3. در صورت استفاده از لوله های فولادی، باید از مهره ماسوره ای استفاده گردد که قطعه میانی آن تخم مرغی یا مخروطی باشد.
4. اتصالات لوله های گالوانیزه باید از جنس گالوانیزه یا چدن چکش خوار بوده و از استانداردهای لازم پیروی گردد.

انواع اتصالات لوله مسی

حال که به خوبی با اتصالات لوله فولادی آشنا شدید در ادامه شما را با یکی دیگر از انواع اتصالات لوله (لوله های مسی) آشنا خواهیم نمود. جهت اتصال لوله های مسی، از روش فیتینگ فشاری یا لحیمی مویینگی استفاده می‌کنند. در نوع اتصال فیتینگ فشاری از مهره ماسوره، روش‌های لاله ای یا فشار حلقه ای استفاده می شود. در روش لحیمی مویینگی نیز دهانه لوله اول جهت ورود لوله دوم کمی بازتر می‌شود و سر لوله ها درون یکدیگر قرار می گیرد.

مقررات استاندارد استفاده از لوله های مسی:

• جهت اتصال لوله های مسی باید استانداردهای جهانی رعایت شده و جنس آن ها از نوع شاخه ای یا کلاف باشد.
• قطر لوله های مسی که جهت استفاده در سیستم آبرسانی ساختمان استفاده می شود، باید 2 اینچ باشد.
• در نوع اتصال فشاری باید از لوله مسی نوع کلاف یا نرم استفاده گردد.

لوله های پلیمری

جالب است بدانید بعد از انواع اتصالات لوله فولادی باید تأکید کرد بهترین لوله ها و اتصالات را پلیمرها از آن خود کرده اند. پلیمر از به هم پیوستن مولکول های کوچکی به نام مونومر به وجود می آید. بنابراین، برای اتصال این مونومرها از پیوندهای کووالانسی بسیار قوی استفاده شده است.

مقاومت لوله های پلیمری در برابر خوردگی بسیار بالا بوده و استفاده از آن ها در حال افزایش می باشد. این لوله ها شکل پذیر هستند، به همین خاطر برای استفاده در موقعیت های مختلف به راحتی خم می شوند.

در نهایت نوع قطعات استفاده شده در هر کدام از انواع اتصالات لوله فولادی، مسی و پلیمری متفاوت است و یکی از پرکاربردترین صنایع فولادی که در صنعت کاربرد فراوانی دارد، لوله گالوانیزه است که در بالا بطور کامل به این موضوع پرداختیم.