همه چیز درباره سوله

تعریف سوله:

سوله سازه ­ای فلزی با سقف شیب­دار است که بر اساس محاسبات فنی خاص طراحی و ساخته می­ شود. از این نوع سازه در کارخانه­ ها، اسکلت ساختمان ­ها، انبارها، مرغداری­ ها، آشیانه­ های هواپیما، تعمیرگاه ­ها، فروشگاه­ ها و سالن­ های ورزشی که با قاب­ هایی با دهانه بزرگ نیاز است، استفاده می ­شود.

به بیان دیگر سولـه به سازه­ هایی فلزی می­ گویند که با تمرکز به ایجاد محیطی بدون ستون میانی ساخته شده و پوشش سقف آن معمولاً به صورت شیب­دار اجرا شود.

سولـه به انگلیسی به سازه ­ای مثلثی شکل (shed) گفته می ­شود که با توجه به کاربرد آن، نوع سولـه مشخص می­ شود.

تاریخچه سوله:

با شروع انقلاب صنعتی اروپا ساخت سوله به منظور کار در کارخانجات در کشورهای اروپایی رونق بسیاری گرفت و با همه­ گیر شدن صنعت سوله ­سازی، یکی از ارکان پیشرفت صنعت در هر کشوری شد.

سوله در ایران:

در کشور ایران نیز در حدود 75 سال پیش، سوله ­سازی برای ایجاد کارخانجات صنعتی و کارگاه­های کاری، با الگوبرداری از اروپاییان انجام گردید و امروزه شاید صدها هزار سولـه در کشور ما برای انجام خدمات صنعتی و ... ساخته شده است.

اولین شرکت به نام سوله  SOLEH در ایران اقدام ساخت این سازه­ های صنعتی کرد و از آن روز به بعد، این نام برای این صنعت انتخاب شده است.

انواع سوله:

• سوله تک ­دهانه به صورت 8
• سوله دو یا چند دهانه با ستون مشترک به صورت 88 یا 888 یا 8888
• سوله دو دهانه به صورت 88
• سوله قوسی
• سوله چند ضلعی

کاربرد سوله:

سولـه­ ها معمولاً برای انجام کارهای صنعتی اجرا می ­شوند. اما کاربردهای  متنوعی دارند، این سازه ­های فلزی، بیشتر برای ایجاد کارخانه ­ها، هایپرمارکت­ ها، سالن­ های همایش، پارکینگ خودروها و... استفاده می­ شود.

ساخت سوله:

سولـه­ ها با توجه به کاربرد، نقشه کارگاهی و همچنین مساحت و متریال مورد نظر ساخته می ­شوند.

اجرای سوله:

نحوه اجرای سوله  مراحلی دارد:

• بازدید از زمین مورد نظر: در اولین مرحله، مهندسان به محل پروژه رفته و به بررسی جنس خاک و میزان تراکم آن پرداخته تا بر اساس آن، شروع به طراحی نقشه متناسب با شرایط مورد نظر نمایند.
• طراحی نقشه: طراحی نقشه­ های سوله، توسط نرم ­افزارهای پیشرفته مهندسی ARCHCAD، XSTEEL انجام می ­شود.
• خرید ورق: کارخانه با توجه به دریافت پیشنهاد ساخت، از قبل اقدام به خرید ورق­ های مورد نظر می کند.
• ساخت سولـه: ورق­ ها بر اساس نقشه­ های طراحی شده، برش خورده و سپس بر روی آن­ها سوراخ کاری انجام می­ شود و بعد از مراحل جوشکاری صفحات و رنگ کاری دو لایه آماده می ­شوند.
• آماده ­سازی محل ساخت سوله: زمین مورد نظر، هم­زمان با ساخت سولـه در کارخانه، با طی مراحل خاک­برداری، ترازسازی، آرماتوربندی و بتن­ ریزی آماده می­ شوند.
• حمل سوله: سولـه پیش ­ساخته توسط تریلی به محل مورد نظر حمل شده و توسط جرثقیل و نیروی انسانی متخصص و با تجربه نصب می­ گردد.

ساخت پوشش سقف سوله:

 یکی از مهم­ترین بخش­های سولـه سقف آن است که اغلب به شکل شیب­دار است و می ­توان برای ساخت آن از مصالح مختلفی استفاده کرد که عبارتند از:

• ورق آلومینیومی همراه با پشم شیشه.
• ساندویچ پانل سقفی.
• ورق ­های سقفی (استفاده از آن خیلی کاهش یافته است).

در ساخت ساندویچ پانل­ها بین دو ورق لایه فوم تزریق شده و به شکل ساندویچ درآمده است. این روش، اصولی­ ترین روش برای ساخت پوشش سقف است، عایق مناسبی برای سرما، گرما و رطوبت است، در برابر حوادثی مثل زلزله مقاوم است، به علت اینکه در زمان کمتری نصب می­ گردد، هزینه­ های بهره ­برداری را کم می ­کند. این پوشش برای سولـه­ های صنعتی و ورزشی و بسیاری از سولـه­ های دیگر استفاده می­ شود.

دیوارچینی سوله

به دلیل نقش مهمی که دیوارها در مقابله با فشارهای وارده بر عهده دارند، دیوارچینی سولـه باید به صورت اصولی و بر اساس استاندارد و با کمترین وزن ممکن انجام شود.

کف ­سازی 

امروزه به دلیل استفاده از ماشین آلات سنگین در سولـه­ ها، مسئله کف­ سازی بسیار مهم است و کف­ سازی با در نظر گرفتن درزها و بررسی مقاومت کف انجام می­ شود.

اجزای سوله

سوله­ ها اجزای فلزی با سقفی شیب­دار می­ باشند که دارای اجزای گوناگونی می ­باشند. محاسباتی که در سولـه­ ها انجام می­ گردد نیازمند دقتی بالا می ­باشند چرا که بسیار پراهمیت و دقیق هستند.

• قاب­های اصلی: به تیرها و ستون­های سولـه گفته می ­شود که به تیرهای موجود رفتر نیز می گویند. ستون­ها و تیرها به صورتی ساخته می­ شوند که با توجه به کاربرد و مقطعی که دارا هستند، برش داده می شوند. ستون­های قاب اصلی از ناحیه پایین به ستون­ها و از ناحیه بالایی  به رفترها جوش خورده می ­شوند. امروزه این اتصالات، فلنجی است.
• وال پست ­ها: اجزایی هستند که به عنوان ستونی در ابتدا و انتهای سولـه متصل می­ شوند. این اتصالات در واقع به خاطر کاهش سطح بادگیر ستون­های اصلی و برای ایجاد پست ­بند جهت دیوارها به کار برده می ­شوند. وال ­پست­ها به ستون­های فرعی نیز معروف می ­باشند. وال ­پست­ ها به عنوان پایه برای درهای بزرگ نیز مورد استفاده قرار می­ گیرند.
• استرات: این جزء به صورت اجزای افقی می ­باشد که کار آن­ها اتصال دو قاب متوالی به صورت متوالی به یکدیگر می باشند. استرات­ ها از قوطی تشکیل می ­شوند. کاربرد آن­ها اتصال قاب­ ها به یکدیگر و انتقال نیرو از یک قاب به قاب دیگر است.
• مهاربند: اجزایی هستند که برای تقویت سختی لوله­ ها در جهات افقی و عمودی به یکدیگر متصل می­ شوند. مهاربندها دارای دو نوع سقفی می ­باشند که برای فشارها و کشش­ها طراحی و ایجاد می ­شوند.
• لاپه: لاپه­ ها دارای دو نوع سقفی و دیواری می­ باشند که نوع دیواری آن­ها پرکاربردترند. این اجزا برای پوشش سقف و دیوارها به کار می­ روند.

اجزای دیگر سوله شامل سینه ­بند، جرثقیل می­ باشند که برای موارد مختلف مورد استفاده قرار می­ گیرند.

_{سوله­ های} استاندارد: نقشه ­های سولـه پس از طراحی به سازندگان تحویل داده می ­شود و دستور ساخت صادر می­ گردد. طراحی سولـه­ ها به این ترتیب است که باید تماماً توسط مهندسین کاردان و نرم ­افزارهای طراحی سوله که با علم روز دنیا عجین شده­ اند، صورت گیرد. سولـه­ های استاندارد، طراحی­ های اصولی و استانداردی هم دارند.

ابعاد سوله­ های استاندارد:

_{در ساخت سوله­ های استاندارد باید به ابعاد آن توجه کرد.}

_{طول سوله:}

_{هر سولـه با توجه به کاربریش، طول و به طور کلی ابعاد مخصوص به خود را دارد. اما به طور معمول طول سولــه­ های استاندارد،  حداکثر 90} متر است و فاصله بین ستون­ها 6 الی 9 متر است.

_{عرض سوله:}

_دهانه سولـه ها معمولاً بین 20 الی 35 متر می­ باشد اما استفاده از سولـه ­های با دهانه بزرگ بیشتر کاربردی و متداول است.

_{ارتفاع سوله:}

_{یکی دیگر از پارامترهای ابعادی،} ارتفاع آن است. معمولاً سولـه­ هایی با ارتفاع بلندتر بیشتر مورد استفاده قرار می­ گیرند اما ارتفاع استاندارد سوله ها 4 الی 25 متر است.

_شیب سوله:

_{دهانه سوله با شیب سوله رابطه عکس دارد. هرچه دهانه بیشتر باشد،  شیب سازه هم کمتر خواهد بود . اما به طور معمول بین 10%} الی 30% است.

ساخت سولـه های استاندارد نیز مانند سایر سوله­ هاست  با این تفاوت که در ساخت این سولـه­ ها تعدادی استانداردها و قوانین خاصی رعایت می ­شود مثلاً ابعاد سولـه­ ها که طول و عرض و ارتفاعشان باید در محدوده خاصی باشند.

_{ساخت این سولـه ­ها نیز توسط} مهندسین سازه  صورت می­ گیرد که امری تخصصی و حساس به شمار می ­رود. از سولـه­ های استاندارد می­ توان در مواردی چون سولـه­ های صنعتی، سوله­ های نمایشگاهی، سولـه­ های نظامی  و... استفاده نمود.