مشکل گازطبیعی کشور 2 چیز است، تامین و توزیع ...
تامین در این حوزه نیز علت افت تولید مشخص و دلیل فنی دارد. کاهش فشار گازطبیعی در عسلویه باعث کاهش برداشت از این مخزن مشترک شده و دولت در احداث ایستگاههای کمپرسور سرچاه مشابه کشور قطر تاخیر دارد. در کنار این، حفاریهای جدیدی نیز بایستی انجام و خطوط انتقال جدیدی نیز بایستی به ساحل احداث شده و سرمایه گذاری جدید نیز در گازترش الزامی است که 80 میلیارد دلار طبق تخمین وزارت نفت، نیاز به سرمایه گذاری دارد.تاخیر در این موضوع، وضعیت را هرسال بحرانی تر می کند.
توزیع با توجه به مسیر طولانی خطوط انتقال گاز جنوب-شمال کشور و برداشت از آن طی مسیر، در دوران افزایش مصرف گاز کشور، ظرفیت تامین این خطوط به نقاط شمالی دچار بحران شده و گازکافی به استانهای خراسان شمالی، رضوی و آذربایجان نمی رسد، لذا دیسپاجینگ وزارت نفت اقدام به محدودکردن تقاضا در این استانها از طریق قطع بخشی از گاز صنایع انرژی بر می کند. این روند چندسالی است که تکرار می شود و راهکار آن، سرمایه گذاری و تقویت/ ایجاد خطوط جدید انتقال گازطبیعی در کشور است. با تشدید مصرف گازطبیعی کشور، با توجه به کاهش فشار خط لوله گاز، محدودیتها به مرور زمان به استانهای مرکزی کشور نیز طبق سال قبل سرایت خواهد کرد.
سوال: راهکار چیست؟
صنایع مختلف برای مدیریت ریسک گازطبیعی، روشهای مختلفی را پیش گرفته اند
فولاد مصرف عمده گازطبیعی در واحدهای اسفنجی کشور است و با توجه به قطع برق تابستان و ارزانی #آهن_اسفنجی ... فولادسازان با تجربه اقدام به جمع کردن قراضه و بریکت در کف قیمت تابستان کرده و ذخیره سازی 4 الی 8 هفته ای برای پیک زمستان دارند، تا از طریق مصرف آن در کنار #آهن_اسفنجی مانع افت جدی تولید شوند ... بعلاوه برخی فولادسازان بزرگ اقدام به اجاره بلندمدت/خرید واحدهای آهن اسفنجی کشور در تابستان کرده تا ریسک قطع گاز زمستانه بهتر مدیریت شود. دقت کنیم که واحدهای کوچک فولادسازی (زیر سالانه 20 میلیون مترمکعب) مشمول محدودیت نیستند.
سیمان مشابه سال قبل سعی در تامین کمبود گاز خود از طریق مصرف سوختهای مایع دارد. در سال قبل، مکانهای تحویل سوخت با واحدهای سیمانی فاصله زیادی داشت و هزینه زیادی بر سیمانی ها تحمیل کرد و ضمن اینکه ظرفیت کامیونی انتقال سوخت نیز محدود است. این چالش ممکن است در سال جاری نیز رخ دهد و اولویت وزارت نفت، تامین سوخت مایع نیروگاه و سپس صنایع است.
آلومینیم مصرف انرژی غالب این صنعت،برق بوده و مکان ظرفیت عمده واحدهای آلومینیم کشور نیز عموما در جنوب/نیمه جنوبی قرار داشته و از محدودیتهای گازطبیعی اثر اندکی می بینند.
کامودیتی قرارداد صادرات گازطبیعی ایران به ترکیه روزانه 30 میلیون مترمکعب بوده که بزودی خاتمه می یاید. اگر دولت چراغ سبزی مبنی بر سرمایه گذاری در عسلویه ندارد، ایده تمدید قرارداد صادرات گاز با توجه به محدودیتهای فعلی کشور عامل افت تولید و ارزش افزوده صنعتی و صادرات کشور می شود. دقت کنیم که قیمت گازطبیعی ایران به ترکیه وابسته به قیمتهای روسیه به ترکیه بوده و در صورت تخفیف روسها به ترکها، قیمت صادراتی ایران نیز ارزانتر خواهد شد./ کامودیتی