اگرچه رشد نقدینگی دلیل اصلی این شرایط بوده ولی التهاب تبدیل نقدینگی به کالا شرایطی را ایجاد کرده که به قول مدیرعامل بورس کالا شباهتهایی با پول داغ در نگاه اول داشت ولی از تفاوتهایی نیز برخوردار بود. به عقیده حامد سلطانینژاد در اغلب بازارهای کالایی با التهاب قیمت روبهرو بودهایم ولی این التهاب احتمالا مقطعی بوده و با توجه به تجربیات جهانی در بورس کالا و بازارهای رسمی (کالایی) ابزارهای کافی برای مدیریت این اوضاع وجود دارد
در چند روز اخیر از تهدیدات و فرصتهای اقتصاد در حوزه بازارهای کالایی در تنشهای فعلی سخن گفتیم. تبدیل نقدینگی به کالا، رشد شدید قیمتها در بازار املاک، رشد بیرویه نرخ کالاهای اساسی بهرغم حمایتهای دولتی در کنار بار تورمی این رخدادها و موارد مشابه از جمله این تغییرات است. اگرچه دلیل اصلی تمامی این واقعیتهای قیمتی را باید در رشد نقدینگی یا انتظارات تورمی جستوجو کرد ولی همین واقعیتها نیز دربرگیرنده ابزارهایی برای مدیریت بازارهاست. اگر تهدید اصلی در بازارها را بتوان رشد نرخ بهصورت نوسانی ارزیابی کرد، دو عامل اصلی را باید دلیل اصلی این روند تورمی دانست؛ یکی میزان نقدینگی و دیگری سرعت چرخش پول.
در بازارهای کالایی اگرچه به سهولت نمیتوان مانع از افزایش سرعت چرخش نقدینگی شد ولی میتوان با ایجاد ساز و کارهایی به افزایش عرضهها و یا مدیریت انتظارات پرداخت آنهم در یک بازار رسمی. این در حالی است که بحث کمرنگ شدن دلار ۴۲۰۰ تومانی برای واردات برخی از کالاهای اساسی جدیتر شده و این رخداد بیم و امیدهای جدیدی را به همراه خواهد داشت. نوسان قیمت فولاد در هفتههای اخیر تا جایی که شاهد برتری قیمت شمش به میلگرد بودیم، ضعف محرز معاملات محصولات کشاورزی در بورسکالا، برنامههای بورسکالا برای کمک به دولت در زمینه بازار املاک و دورنمای نیمایی شدن قیمت محصولات کشاورزی یارانهای و همچنین ترسیم واقعیتهای بورسکالا در سالجاری از مواردی بود که به آن پرداختیم. در ابتدای این گفتوگو دکتر حامد سلطانینژاد به بحث تبدیل نقدینگی به کالا اشاره کرد و گفت: نگرانی در بازارها در کنار تکانههای تورمی موجب شده که بسیاری از افراد داراییهای نقدی خود را به کالا تبدیل کنند، اگرچه اوج این رویکرد را در هفته گذشته شاهد بودیم گویی پول داغ را میشد در بازار به وضوح دید.
در نگاه اول میتوان بهخوبی جای پای حرکت نقدینگی و اثرگذاری آن را در بازارها تشخیص داد که سادهترین برآورد از این روند همان بحث رایج پول داغ است. البته پول داغ یا Hot Money به پول سرگردانی میگویند که در پی دریافت سود کوتاهمدت بیشتر به سرعت از بازاری به بازار دیگر انتقال پیدا میکند اما در بازارهای کالایی این شرایط را به وضوح شاهد نبودهایم که میتواند احتمال تغییر فاز بازارها را مطرح کند. بهصورت دقیقتر رفتار نقدینگی در بازار چندان هم به پول داغ شبیه نبود زیرا اغلب به سمت مواد اولیه و محصولات میانی گرایش داشت که شاید تبدیل آن به پول نقد برای اهالی خبره بازار سادهتر باشد. البته این روند نشان میدهد که میزان تقاضا برای محصولات نهایی هم چندان برجسته نیست. بهعنوان یک نمونه مشخص در هفته گذشته شاهد رشد بهای مصنوعات و محصولات میانی فولادی در بورس کالا و بازار داخلی بودیم تا جایی که حتی در یک معامله خاص، بهای شمش از قیمت میلگرد هم بالاتر رفت، همچنین در کل بازار فاصله قیمتی شمش و میلگرد کاهش یافت. البته تجربه نشان داده تا زمانی که این جو روانی ادامه یابد مدیریت بازار دشوار خواهد بود، اگرچه جو روانی و هیجان خرید همیشه تاریخ مصرف و عمر کوتاهی دارد. در بازار فولاد همین الان این شرایط را مشاهده میکنید.
در پایان مدیرعامل بورس کالا به دورنمای تامین مالی از مسیر اسناد و اوراق سلف استاندارد موازی اشاره کرد و گفت: در سال گذشته تنها در چارچوب اوراق سلف استاندارد موازی ۴ هزار میلیارد تومان تامین مالی در بورس کالا صورت گرفته است که برای سال جاری به احتمال قوی همین روند ادامه خواهد یافت و حتی شاهد رشد این میزان خواهیم بود. تامین مالی یکی از مسیرهای مهم در بورس کالا برای حمایت از تولید داخلی است و توجه به این فرآیند یا سایر شیوههای تامین مالی مورد توجه قرار خواهد داشت.
منبع:دنیای اقتصاد