در پی اتفاقات بازار ارز در طی 9 ماه گذشته و مشکلاتی که در پی آنها وارد اقتصاد کشور شد، بانک مرکزی به همراه شورای عالی هماهنگی اقتصادی، در مورخه‌های 1397/6/20 و 1397/7/23 دو مصوبه‌ی جدید را ابلاغ کردند. پس از انتشار نحوه‌ی اجرایی شدن این مصوبات توسط بانک مرکزی، حجم زیادی از صادرات به سمت مبالغ زیر یک میلیون یورو رفت.
طبق این مصوبه برای صادرات تا سقف یک میلیون یورو:
1- از فروش ارز در "سامانه نیما" معاف است.
2- در ازای واردات کالا و خدمات مورد نیاز چرخه تولید یا تجارت خود پس از ثبت سفارش استفاده نماید (واردات در مقابل صادرات خود).
3- به صورت مستقیم جهت واردات کالا با تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت به واردکنندگان دیگر پس از ثبت سفارش واگذار نماید (واردات در مقابل صادرات غیر).
4- به صورت حواله یا اسکناس به بانک‌ها و صرافی‌های مجاز با ثبت در "سامانه نظارت ارز (سنا)" عرضه نماید.
با ایجاد این طرح، دلالان و واسطه‌های صادرات فولاد به سمت معامله‌های صادراتی زیر یک میلیون یورو هجوم آورده‌اند. در پی این رویکرد، قیمت فولاد ایران کاهش چشمگیری داشته است. مقصد این صادرات نیز به عراق و افغانستان تغییر جهت داده است. این قیمت‌شکنی‌ها به قدری زیاد اتفاق افتاده که تعرفه‌هایی از سوی عراق و افغانستان برای واردات فولاد از ایران تصویب شده است.
مقایسه‌ی قیمت فولاد صادراتی ایران با قیمت جهانی
یک مقایسه‌ی ساده نشان می‌دهد که رویکرد بالا چه تأثیری بر قیمت فولاد ایران داشته است. قیمت شمش در بازار چهانی 415 دلار در هر تن بوده است اما شمش ایران تنها 300 دلار فروخته شده است. میلگرد هم به ازاء هر تن حدود 450 دلار فوخته می‌شود که البته قیمت میلگرد ایران تنها 312 دلار بوده است.
رفت و بازگشت ارز
در پی این هجوم به ارزان فروشی و عدم بازگشت این ارز به کشور، تولیدکنندگان با مشکل کمبود ارز نیز مواجه خواهند زیرا علی رغم تولید و صادرات، مواد خام اغلب وارداتی هستند و این خود باعث خروج ارز می‌شود و از سوی دیگر حجم معملات صادراتی به سمت معملات زیر یک میلیون یورویی رفته است. در صورت ادامه‌ی این روند تولید نیز با کاهش چشمگیری روبه‌رو خواهد شد کما اینکه روند کاهش تولید در همین زمان نیز دیده می‌شود.
مشکلات تولید فولاد
عراق و افغانستان این اتفاقات را به عنوان یک دامپینگ تلقی کرده‌اند و با اختصاص دادن تعرفه‌هایی به واردات از ایران به سود بسیار خوبی از این معمالات می‌رسند. این در حالی است که تولیدکنندگان ایران با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند. رقابت منفی دلالان و عدم بازگشت ارز به کشور منجر به کمبود ارز برای تأمین مواد خام تولید شده است. دولت یا باید این ارز را تأمین کند و یا تولید فولاد کشور را کاهش دهد که هر دوی اینها یک معضل بزرگ تازه خواهد بود. شاید تنها راه برای حل این مشکل منع دلالان از صادرات باشد تا تولیدکنندگان بتوانند با صادرات محصولات خود هم ارز خود را تأمین کنند و هم تولید خود را ادامه دهند.