پس از ابلاغ مصوبهای از سوی کمیته بازگشت ارز مبنی بر عرضه کل ارز صادراتی واحدهای فولادی در سامانه نیما از ابتدای سال جاری، صادرات فولاد کشور با کاهش 20 درصدی روبرو شد. این موضوع موجب واکنش هیئت مدیره انجمن نوردکاران فولادی شد و در نتیجه تلاشهای فراوانی برای رفع این مانع صورت گرفت که سرانجام نتیجه داد.
دبیر انجمن نوردکاران فولادی ایران توضیح داد: در بهمنماه سال گذشته، کمیته بازگشت ارز بانک مرکزی و دستگاههای اجرایی، تولیدکنندگان زنجیره فولاد را ملزم به عرضه ارز صادراتی در سامانه نیما کردند، که این تصمیم منجر به کاهش صادرات فولاد شد.
احمد امینفر اشاره کرد: بیشتر تولیدکنندگان زنجیره فولاد از قبل نیز ملزم به عرضه ارز در سامانه نیما بودند، اما محصولات نوردی و پروفیل که دلیل منطقی داشتند، از این الزام معاف بودند. با ابلاغ ناگهانی این مصوبه، صادرات این محصولات به شدت کاهش یافت.
اعتراض انجمن نوردکاران به مصوبه ارزی و درخواست بازگشت ارز صادراتی برای تأمین مواد اولیه تولید
وی افزود: انجمن نوردکاران به این مصوبه اعتراض کرد و خواستار بازگشت ارز حاصل از صادرات بهصورت طلا یا ارز برای تأمین مواد اولیه و نیازهای تولیدی شد. در این راستا، مکاتبات و جلسات متعددی با مسئولین از معاون رئیسجمهور گرفته تا وزرای صمت و اقتصاد و معاونین آنها برگزار شد.
امینفر تصریح کرد: نوردکاران مجبور بودند شمش را با دلار 55 هزار تومانی و سایر نیازهای تولید را با دلار بیش از 60 هزار تومان تأمین کنند، در حالی که محصولات خود را باید با دلار نیمایی حدود 42 هزار تومان بفروشند. با توجه به اینکه حدود 90 درصد هزینههای تولید با دلار آزاد محاسبه میشود، این موضوع غیرممکن بود.
دبیر انجمن نوردکاران فولادی اظهار داشت: در نتیجه این مشکلات، صادرات مستقیم نوردکاران متوقف شد و فقط در ابتدای سال، به میزان اندکی در راستای تعهدات قبلی صورت گرفت. پس از آن، فروش داخلی و صادرات از طریق واسطهها و کارتهای بازرگانی یکبار مصرف انجام شد که هیچ ارز قابل توجهی به کشور بازنگشت.
عرضه ارز صادراتی فولاد
وی ادامه داد: با پیگیریهای مداوم و هشدارهایی که نسبت به پیامدهای این طرح داده شد، وزارت صمت و بانک مرکزی نهایتاً متقاعد شدند که این رویه اصلاح شود. قرار است ارز صادراتی فولاد از نیمه شهریور ماه در سامانهای عرضه شود که تولیدکنندگان زنجیره فولاد بتوانند از آن استفاده کنند.
در آخرین صورتجلسه در ایمیدرو مقرر شد ارز حاصل از صادرات زنجیره فولاد تا پایان سال جاری که حدود 4.5 میلیارد دلار و برای سایر فلزات 1.5 میلیارد دلار برآورد شده، به تخصیص داده شود: 2 میلیارد دلار برای تأمین مواد اولیه، 1.5 میلیارد دلار برای طرحهای توسعه زنجیره فولاد و یک میلیارد دلار برای طرحهای توسعه صنعت مس. مابقی نیز با نرخ توافقی برای واردات کالاهای مورد نیاز کشور استفاده خواهد شد.
امینفر تأکید کرد: در صورتی که ارز صادرکنندگان در سامانه خریدار نداشته باشد، بانک مرکزی با نرخ توافقی آن را خریداری خواهد کرد. جزئیات بیشتر هنوز اعلام نشده، اما توافق کلی بر سر عرضه ارز با قیمت توافقی بود که صادرات فولاد را از بنبست فعلی خارج خواهد کرد.
وی در پایان گفت: خوشبختانه تلاشهای انجمن نوردکاران به نتیجه رسید و کل زنجیره از آن بهرهمند خواهند شد. با توجه به وعدههایی که داده شده، از اواسط شهریور ماه مبادلات ارزی بهطور عملیاتی آغاز میشود و امید میرود در نیمه دوم سال، صادرات فولاد رونق دوباره بگیرد.