فرآیند تولید در صنعت فولاد نیز مانند تمام فعالیت‌های صنعتی، خدماتی و…، پیامدهای زیست‌محیطی دارد و چنانچه این پیامدها قابل‌کنترل نباشند می‌توانند زمینه آسیب به محیط‌زیست را فراهم کنند. اگرچه تولید عوامل آلاینده در فرآیندهای تولیدی در صنعت فولاد اجتناب‌ناپذیر است اما آنچه در این بین مهم است مدیریت عوامل آلاینده تولیدی ناشی از مصرف منابع انرژی در جهت کمینه‌سازی پیامدهای منفی زیست‌محیطی ناشی از آن است که این مهم به خوبی در شرکت ذوب آهن اصفهان و بسیاری از شرکت‌های مهم فولادی کشور اجرا شده و از طریق فعالیت‌های بهبود مستمر، همواره در حال تعالی است.
از جمله مهم‌ترین فعالیت‌های انجام‌‌شده در این حوزه از سوی شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان می‌توان به استفاده از فناوری‌های نوین برای کاهش و کمینه‌سازی مصرف منابع انرژی، تعویض مشعل‌های آگلوماشین‌های شرکت به نوع شعله پرده‌ای که باعث کاهش ۷۵ درصدی در مصرف گاز طبیعی این واحد شده اشاره کرد. در ادامه اقدامات دیگری مانند بازسازی و نوسازی دیگ‌های اوتیلیزاتور فولادسازی و مشعل‌های مربوط، بازسازی و نوسازی مستمر بویلرها و سیستم‌های احتراقی شرکت در راستای افزایش راندمان احتراق، جلوگیری از هدررفت و بازیافت مجدد انرژی حرارتی، انجام فرآیندهای ممیزی انرژی و مشخص کردن موارد نامنطبق و انجام اقدامات اصلاحی لازم، بهینه‌سازی پارامترهای موثر بر راندمان احتراق و ده‌ها فعالیت دیگر با هدف کاهش مصرف منابع انرژی و همچنین بازیافت و استفاده مجدد از انرژی گرمایی حاصل از منابع احتراقی انجام می‌شود.
یکی از موثرترین روش‌های کنترل آلاینده‌ها و پیامدهای زیست‌محیطی ناشی از آن، حذف آلاینده در مبدأ تولید است. در این راستا، استفاده از فناوری‌های نوین و دوستدار محیط‌زیست دارای نقشی بی‌بدلیل هستند. فناوری‌های نوین و دوستدار محیط‌زیست از یک سو با کاهش مصارف منابع و از سوی دیگر با کاهش میزان عوامل آلاینده تولیدی و گاهی قابلیت بازچرخانی و استفاده مجدد پسماندهای فرآیندهای تولید، می‌توانند باعث کاهش پیامدهای نامطلوب زیست‌محیطی شوند. بروزرسانی تجهیزات و فناوری تولید به‌عنوان یک فرآیند مستمر و با هدف کاهش عوامل آلاینده زیست‌محیطی ناشی از فرآیندها همواره جزو استراتژی‌های اصلی شرکت ذوب آهن اصفهان به‌عنوان نخستین و قدیمی‌ترین شرکت فولادی کشور بوده است. یکی از رویکردهای اصلی در مدیریت و کنترل آلایندگی، کاهش یا حذف عوامل آلاینده با استفاده از فناوری‌های دوستدار محیط‌زیست و همچنین افزایش راندمان سیستم‌های تصفیه آلاینده‌ها از طریق جایگزینی سیستم‌های با راندمان پایین مانند سیکلون‌ها و وت‌اسکرابرها با سیستم‌های با راندمان تصفیه بالاتر مانند بگ‌فیلترها و الکتروفیلترها و تعریف و انجام فرآیند جامع و اثربخش تعمیرات و نگهداری این سیستم‌هاست که این مهم به‌عنوان یک فرآیند پویا و مستمر همواره در دستور کار این شرکت بوده است.
اگر مسیر طی‌شده سنوات پیش از ابتدای بهره‌برداری از کارخانه تاکنون را در یک نگاه کلی و گذرا بررسی کنیم، شاهد آن خواهیم بود که بیشتر تجهیزات مربوط به خط تولید که به نوعی می‌توانند بر محیط‌زیست موثر باشند با فناوری‌های روز جایگزین شده‌اند و شاید این‌چنین بتوان بیان کرد که با جایگزینی تجهیزات قدیمی و استفاده از فرآیندهای جایگزین، امروزه از ذوب آهن اولیه و قدیمی فقط یک پوسته ظاهری در معرض دید بوده و اندرون و کالبد آن طی فرآیندهای نوسازی دگرگون شده است.
از جمله مهم‌ترین اقدامات انجام‌‌شده در این حوزه می‌توان به تعویض کنورتورهای فولادسازی، جایگزینی ایستگاه‌های قدیمی ریخته‌گری، احداث مجموعه پروژه‌های توازن شامل آگلوماشین ۴، باتری شماره ۳ کک‌سازی، کوره بلند شماره ۳ و نیروگاه هاربین با استفاده از آخرین فناوری‌های در دسترس، برنامه‌ریزی انجام بیش از ۱۵ پروژه زیست‌محیطی در بخش هوا از ابتدای سال ۹۷ و ده‌ها پروژه بازسازی و بهینه‌سازی دیگر اشاره کرد./روزگار معدن