هر آنچه در مورد جوشکاری باید بدانیم... جوشکاری امروز جزء صنایع مادر محسوب می‌شود، زیرا که در نصب و راه اندازی اغلب کارخانجات و تاسیسات صنعتی از جوش استفاده می‌گردد و کسانی که در این امر یعنی جوشکاری فعالیت فنی خود را آغاز نمایند، از امنیت شغلی بالایی در آینده برخوردار خواهند شد و به سادگی می‌توانند وارد بازار کار گردیده و مهارت فنی و عملی و نیز تجربه لازم را نیز به دست آورند، در این مقاله با ما باشید با عناوین ذیل:
- تاریخچه جوشکاری
- تعریف جوشکاری
- چگونگی انجام جوشکاری
- انواع جوشکاری
- شرایطی در مورد نحوه صحیح جوشکاری
- نکاتی قبل از جوشکاری
- نکاتی در مورد برق زدگی چشم هنگام جوشکاری
امروزه با عنایت به انواع روش های جوشکاری از قبیل جوش قوسی و جوش با گاز و غیره، بسیاری از مشکلات عمده در زمینه ساخت و چسباندن قطعات مختلف به یکدیگر برآورده شده است. در حال حاضر با دستگاه های جوشکاری مدرن و روش های متنوع به وجود آمده و کارکردن ساده با آنها و اتصال سبک و راحت و محکم آن در بیشتر موارد از جوشکاری استفاده می‌گردد. همچنین تا حد زیادی اتصال جوش دارای قابلیت اطمینان و کارایی بالا هستند، زیرا در این روش ها با گرمای زیاد مولکول های فلزی دو قطعه در حال تماس را با هم به نوعی آمیزش و پیوست می‌دهند که تقریبا به صورت قطعه ای یکپارچه در می‌آیند.
تاریخچه جوشکاری
اولین بار، فرایند جوشکاری تقریبا 2000 سال پیش انجام شده که چندین قطعه دایره ای شکل از جنس برنز به یکدیگر لحیم شده است .بعدها، فردی به نام Benardos در سال 1881 یک مخترع روسی به نام Benardos مفتخر به نام پدر جوش فرآیند جوشکاری الکترود کربن را به نمایش گذاشت. قوس الکتریکی بین یک الکترود کربن مصرفی و قطعه کار شکل گرفت و از یک میله نیز برای تامین آهن واسطه استفاده شد. فرایند جوشکاری با الکترود را به همگان نمایش داد. امروز نیازهای بشر به اتصالات قوی و مدرن موجب پیشرفت این حرفه و همچنین سرمایه گذاری های عظیم در این زمینه شده است.
جوشکاری چیست؟
جوشکاری روش اتصال دائم دو قطعه است که در نتیجه ترکیب مناسبی از فشار و درجه حرارت بالا به وجود می‌آید. ممکن است در محل اتصال فقط درجه حرارت زیاد بدون فشار تا فشار زیاد بدون ازدیاد درجه حرارت اعمال شود. به خاطر وجود حرارت و فشار در محل جوش دو ماده به هم مخلوط شده و یکان ساختمان متالوژی را به وجود می‌آورند. بنابراین برای آن که کیفیت جوش خوب باشد بایستی حرارت و فشار به اندازه کافی وجود داشته و سطوح قطعه تمیز شده و در طول عمل جوشکاری حفاظت شده باشد.
چگونگی انجام جوشکاری
هنگامی که دستگاه جوشتان آماده است و شما فلز مورد نظرتان را آماده کرده اید باید جوش کردن را شروع کنید. اگر اولین بار است که جوشکاری می‌کنید بهتر است قبل از شروع کار و جوش کردن فلز های اصلی به یکدیگر این کار را بر روی یک تکه فلز دیگر انجام دهید. این کار می‌توانید با استفاده از یک تکه فلز اضافی و ریختن جوش به صورت خط راست روی سطح آن انجام دهید.
این کار را چند بار قبل از شروع جوشکاری انجام دهید تا پی ببرید سیم با چه سرعت و قدرتی برای این فلز مناسب تر است. به دلیل این که هر موتور جوش از دیگری متفاوت است شما باید خودتان به این سری تنظیمات پی ببرید. اگر جریان ضعیف باشد شاهد جوش بسیار ضعیفی خواهید بود و داخل فلز تان به خوبی نفوذ نخواهد کرد اما اگر جریان خیلی قوی باشد شاهد به وجود آمدن سوراخ در فلز خواهید بود.
پروسه اصلی ریختن جوش چندان سخت نیست. شما باید انواع مختلفی از جوش را مانند دایره های مرکزی همزمان که تفنگ جوشکاری را به جلو حرکت می‌دهید ایجاد کنید. این حرکات را به عنوان نوعی کوک زدن در نظر بگیرید، به دلیل این که با حرکت دادن تفنگ جوشکاری دو تکه فلز را به هم متصل می‌کنید. در ابتدا شروع به ایجاد جوش هایی به طول یک یا دو اینچ (هر اینچ 54/2 سانتی متر) بکنید. اگر هر جوش را برای مدت زیادی ادامه دهید فلز در آن قسمت گرمای زیادی می‌گیرد و ممکن است جمع شود و به شکل بدی در بیاید. پس بهترین روش ایجاد جوش کوتاه در یک نقطه و سپس ایجاد جوش در منطقه بعدی است و پس از آن به مناطق جامانده بین این دو نقطه برمی‌گردیم و آن جا را جوش می‌زنیم.
اگر در فلزات شاهد سوراخ می‌باشید به احتمال زیاد جریان دستگاه بسیار زیاد است و حین جوشکاری فلز ذوب شده و سوراخ می شود. اگر شاهد جوش های فواره مانند هستید ممکن است سرعت سیم یا جریان دستگاه پایین باشد. تفنگ جوشکاری مقداری سیم را از نوکش خارج کرده و سیم فلز را لمس کرده اما سپس بدون ایجاد جوش مناسب ذوب شده و ایجاد جوش های فواره مانند کرده است. هنگامی که تنظیمات دستگاهتان درست باشد خودتان متوجه خواهید شد زیرا تنها در آن زمان جوش هایتان ظاهری خوب و صاف پیدا می‌کند. یکی از نشانه های جوش خوب صدایی است که هنگام جوشکاری ایجاد می‌کند. صدای جرقه های متناوب که مانند صدای زنبوری است که استروئید مصرف کرده است می‌باشد، که نشانه یک جوش خوب و مناسب است.
انواع جوشکاری:
فرایند جوشکاری با توجه به شرایط، نوع مواد و محل استفاده به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که از مهم ترین و کاربردی ترین نوع این حرفه موارد زیر پیشنهاد می شود:
- جوشکاری مقاومتی
- جوشکاری زیر آب
- جوشکاری با لیزر
- جوشکاری با قوس الکترود
- جوشکاری با پرتو الکترونی
- جوشکاری انفجاری
- جوشکاری فراصوتی
- جوشکاری اصطکاکی
آشنایی با شرایط نحوه صحیح جوشکاری
نحوه صحیح جوشکاری برای اینکه مورد تایید باشد و به عنوان جوش خوب پذیرفته شود باید دارای شرایطی باشد. اغلب این شرایط را می‌شود در بازرسی چشمی کنترل کرد که به شرح زیر می‌باشند:
جوشکاری یا زنجیره جوش باید دارای هندسه منظم و یکپارچه ای باشد بطوری که به صورت چشمی بشود سرعت و حرکت الکترود را بطور مناسب مشاهده کرد. اگر این تناسب بین سرعت و حرکت برقرار نشود عیوب متعددی در جوش پدیدار می‌شود. در واقع توازن بین سرعت و حرکت، عاملی مهم در یک جوش خوب است.
یکی دیگر از موارد مهم نحوه صحیح جوشکاری نفوذ کافی و مناسب جوش، در فلز پایه در طرف یا دو سمت درز جوش می‌باشد. جوشی که دارای نفوذ کافی نباشد دارای برجستگی های زیاد خواهد بود. در ضمن اگر جوشی که به علت آمپر زیاد دارای نفوذ زیاد و بیش از حد باشد، کاملاً در فلز پایه فرو رفته و ولو می‌شود.
در نحوه صحیح جوشکاری هندسه و ابعاد جوش باید کامل باشد. با گوشه یک مقوا یا کاغذ با ضخامت مناسب می‌شود وسیله ای برای اندازه گیری ابعاد جوشکاری تهیه نمود و نیازی به اندازه گیر پیشرفته نمی‌باشد. در واقع این وسیله اندازه گیری ساده، شکلی نامنظم با اندازه های متعارف دارد.
بریدگی در لبه های جوش وجود نداشته باشد. بریدگی ناشی از آمپر زیاد دستگاه می‌باشد.
پاشیدگی در اطراف نوار وجود نداشته باشد، پاشیدگی به علت آمپر بالا و کثیف بودن درز به وجود می‌آید.
ترک سطحی وجود نداشته باشد.
حفرات سطحی ( کرمو بودن سطحی) نشان از عدم نحوه صحیح جوشکاری می‌باشد.
ترک های عمیق و حفرات عمقی با بازرسی عینی قابل مشاهده نیستند.
جوش لوچه نشده باشد، لوچه شدن در اثر امتزاج ناقص با یکی از سطوح مجاور درز می‌باشد.
نکاتی قبل از جوشکاری:
سطح فلز خود را تمیز کنید. با استفاده از برس سیمی، سنباده و محصولات مناسب برای تمیز کاری این عمل را می‌توان انجام داد.
محلی را که تمیز کردید با یک بتونه بپوشانید. چرا که فلز را بعد از تمیز کاری روی زمین قرار می‌دهید که امکان دارد آلوده به گرد و غبار و محصولات خوردگی شود.
نوک الکترود را چک کنید که آلودگی نداشته باشد. این امر امکان دارد به تمیزی جوش شما آسیب برساند.
نکاتی در مورد برق زدگی چشم هنگام جوشکاری:
در اولين قدم، بايد چشم ها را خوب با آب بشویید، خشك كنيد و با پارچه اى تميز بطور كامل روی آن ها را ببنديد.
براى حدود ٨ تا 12 ساعت بايد چشم ها بطور كامل با پارچه بسته باشند، طوري كه هيچ نورى وارد چشم نشود.
از يك مسكن قوى مثل استامينوفن كدئين يا ايبوپروفن حتماً استفاده كنيد، تا هم درد چشم کمترشود و هم بتوانيد بخوابيد (هر ٦ ساعت يك يا دو قرص)
هر ٦ ساعت بانداژ چشم رو برداريد، ترشحات جمع شده رو پاك كنيد و مجدد چشم رو با پارچه ببنديد
به هيچ وجه از قطره هاى بى حس كننده چشم استفاده نكنيد. بسيارى از بيماران بطور سرخود قطره ى (تتراكائین) رو از داروخانه تهیه کرده و از آن استفاده می کنند. خطر بزرگ استفاده از اين قطره، سوراخ شدن قرنيه است، امیدوارم این آموزش برای شما مفید واقع شده باشد.
جهت مشاهده قیمت میلگرد می‌توانید به وب سایت فولاد 24 مراجعه نمایید.
منبع: گروه تأمین محتوای فولاد 24