ایمنی و بهداشت محیط کار
محیط کار محیطی است که همانند یک‌خانه باید در آن نظافت و بهداشت محیط کار رعایت شود تا بتوان در بهترین شرایط در آن کار کرد. ایمن‌سازی محیط کار آن‌قدر از اهمیت بالایی برخوردار است که تأثیر ویژه‌ای بر نحوه عملکرد کارکنان و کیفیت کار ایجاد می‌کند. ایمن‌سازی محیط کار به کارفرماها کمک می‌کند که متحمل جرائم عدم انطباق نشوند.
ایمنی و بهداشت فرایندی است که در هر محیط کاری اعم از صنعتی و شرکت و کارخانه‌ای باید اجرا شود، زیرا در هرکدام یک از این محیط‌ها چالش‌هایی اعم از مواد خطرناک، گرد وغبارهای قابل‌احتراق و سایر مواد قابل اشتعال وجود دارد. از یک دید دیگر می‌توان سلامت و ایمنی محیط کار را به‌عنوان خانه‌داری محیط کار نگاه کرد که هرکدام از کارکنان در آن نقش و وظیفه‌ای را بر عهده‌دارند. از طرف دیگر، فعالیت‌های ایمنی و بهداشتی در محیط کار به تعهد مدیریتی نیازمند است تا کارکنان به اهمیت آن پی ببرند. در زیر شما را با چند نکته درباره ایمنی محیط کار آشنا می‌‌کنیم.
پیشگیری از لغزش و سقوط
لغزش و سقوط عاملی است که در محیط‌های کاری احتمال وقوع آن بسیار بالا است. طبق آمار مرکز آمار کارگران در سال ۲۰۱۳، سقوط و لغزش دومین عامل جراحات یا بیماری‌های غیر کشنده‌ی محیط کار بوده است.
بر اساس استاندارد اداره‌ی ایمنی و بهداشت محیط کار آمریکا (OSHA)، همه‌ی محیط‌های کار باید تمیز و منظم و کاملاً بهداشتی نگه‌داشته شوند. این قانون معابر، انبارها و اتاق‌های خدمات را شامل می‌شود. کف زمین باید خشک و تمیز باشد. در جایی که فرایندهای خیس انجام می‌شود، حتماً باید زه‌کشی وجود داشته باشد. برای جلوگیری از وقوع لغزش و سقوط، مرکز ایمنی و بهداشت محیط کار کانادا (CCOHS) موارد زیر را پیشنهاد می‌دهد:
- گزارش دادن و پاک نمودن قطره‌ها و چکه‌ها
- خالی نگه‌داشتن راهروها و خروجی‌ها از اقلام موجود در محیط کار
- نصب آینه و علائم هشدار در نقاط کور
- ترمیم یا تعویض کف‌‌پوش فرسوده، آسیب‌دیده و پاره شده
استفاده از قطره گیر و محافظ
استفاده از پادری، پلتفرم، کف‌پوش‌های کاذب یا سایر کف‌پوش‌های خشک‌کن در جاهایی که می‌توانند کمک‌کننده باشند، بسیار مفید است. زمین محیط کار باید خالی از میخ‌های نیمه کوبیده، خرده‌های چوب و فلز یا سایر مواد و تخته‌های سوراخ و لق باشد.
برطرف کردن خطر آتش‌سوز
کارکنان وظیفه‌دارند که از جمع شدن مواد قابل اشتعال غیرضروری جلوگیری کنند. بر اساس استاندارد مواد خطرناک زباله‌های قابل اشتعال باید در محفظه‌هایی مخصوص جمع‌آوری‌شده و روزانه دفع شوند. تدابیری که در پیشگیری از آتش‌سوزی و حفظ ایمنی باید انجام شوند عبارت‌اند از:
- مواد قابل اشتعال را تنها به مقدار موردنیاز در محیط کار نگه‌داری کنید.
- مواد قابل اشتعال و زود سوز را در محلی مشخص و دور از منابع احتراق نگه‌داری کنید.
- از آلوده شدن لباس خود با مایعات قابل اشتعال جلوگیری کنید.
- نباید هیچ مانعی در راهروها و درب‌های خروج اضطراری وجود داشته باشد.
در نگه‌داری مواد اولیه قابل اشتعال باید به نکاتی توجه نمود تا از اشتعال این مواد جلوگیری کرد. اولین نکته‌ای که بسیار نیز مهم است این است که باید مواد اولیه را حداقل ۴۶ سانتی‌متر از آب‌پاش‌های خودکار، کپسول‌های آتش‌نشانی و کنترل‌کننده‌های آب‌پاش‌ها دورنگه دارید. وجود فاصله‌ی ۴۶ سانتی‌متری لازم و ضروری است اما فاصله‌ای بین ۶۱ تا ۹۲ سانتی‌متری توصیه می‌شود. مواد انباشته تا سقف باید یک‌فاصله‌ی ۹۲ سانتی‌متری را حفظ کنند. اگر این میزان انباشت بیش از ۴۵۷ سانتی‌متر ارتفاع داشته باشد، فاصله تا سقف باید ۲ برابر شود. خطرات موجود در محیط‌های الکتریکی حتماً باید گزارش و دستوراتی برای رفع آن صادر شود.
کنترل میزان گردوغبار
انباشتگی بیش از ۱/۳۲ گردوغبار در هر اینچ یا ۰/۸ میلی‌متر که باعث پوشیدگی حداقل ۵ درصد سطح اتاق می‌شود می‌تواند منجر به انفجاری شدید گردد. این انباشتگی گردوغبار به ضخامت یک سکه یا گیره‌ی کاغذ است. باید محیط کار را در برابر خطرات احتمالی مرتبط باکیفیت هوا و گردوغبار آزمایش کنید.
مکش گردوغبار روشی مطلوب برای تمیز کردن است. تی کشیدن و با آب شستن هم از گزینه‌های دیگر می‌تواند باشد. استفاده از پمپ‌های باد نیز برای سطوح نا‌ایمن یا غیرقابل‌دسترس مجاز است.
جلوگیری از جاری شدن مواد در محیط کار
زیر پایی‌های محیط کار، که می‌تواند پارچه‌ای یا چسبناک باشد، باید تمیز باشند و به‌خوبی نگه‌داری شوند، این کار از ترشح مواد خطرناک به سایر جاها جلوگیری می‌کند. همه‌ی زیر پایی‌ها را بررسی کنید تا اطمینان حاصل نمایید که مواد خطرناک از طریق آن‌ها به‌جاهای دیگر انتقال پیدا نمی‌کند.
برای جلوگیری از انتقال آلودگی به پروتکل‌های پاک‌سازی جداگانه برای هر مکان نیاز است. مثلاً، هرگز نباید از همان کف شویی که در یکجا برای پاک کردن روغن استفاده‌شده در جای دیگر استفاده نمود.اگر مواد، سمی باشند، ممکن است به تست بهداشت صنعتی، تغییر لباس کار و استحمام نیاز شود.
جلوگیری از ریختن اشیاء
محافظ‌هایی مثل تخته محافظ، ریل محافظ یا روکش می‌توانند از ریختن اشیاء بر روی کارکنان یا تجهیزات جلوگیری کنند. راهکارهای جلوگیری از ریختن اشیاء عبارت‌اند از:
- از جعبه‌ی انباشت استفاده کنید.
- مواد و ابزار را درست روی میز قرار دهید.
- اشیاء سنگین را در قفسه‌های پایین بگذارید.
- تجهیزات را دور از لبه‌ی میز قرار دهید.
- از انباشتن اشیاء در جاهایی که محل عبور کارکنان است خودداری کنید.
منبع: گروه تامین محتوای فولاد 24