آیا تا به حال نام فولاد فنرCK۷۵ را شنیده‌اید؟ فولاد فنر CK۷۵ برای تهیه فنرهایی با دقت، ابعاد و نیز کیفیت بالا به کار گرفته می‌شود که در ادامه مقاله به موارد ذیل اشاره خواهیم نمود:
- فولاد فنر چیست؟
- انواع فولاد فنر از لحاظ ترکیب شیمیایی چیست؟
- عملیات حرارتی فولاد فنرCK۷۵
- معایب فولاد فنر چیست؟
- استانداردهای معروف فولادهای فنر
- کاربرد CK۷۵ چیست؟
فولاد فنرCK۷۵ چیست؟
در این مقاله قصد داریم به بررسی فولاد فنر CK۷۵ بپردازیم. فولاد فنر فولادهایی هستند که به دلیل خاصیت ارتجاعی ناشی از اثر سرد کردن در روغن یا آب ، جهت ساخت قطعات فنری مناسب هستند. فولاد فنرCK۷۵ یا Spring Steel از عناصر سلیسیم، منگنز، کروم، وانادیم و مولبیدن تشکیل شده است. از همین رو با توجه به ترکیب شیمیایی و مقدار کربنشان، تنش تسلیم بالایی دارند.
این تنش نشان دهنده مقدار تغییر شکل الاستیک یک ماده می‌باشد. هر چه این مقدار بیشتر باشد قابلیت ماده برای تغییر شکل الاستیک بیشتر می‌شود. تغییر شکل الاستیک نوعی تغییر شکل است که پس از برداشت بار اعمال شده، ماده به حالت اولیه خود بر می‌گردد. در واقع این ویژگی که قابلیت ارتجاعی نیز گفته می‌شود، این فلزات را مناسب برای ساخت فنرهای مختلف می‌کند. جالب است بدانید این فولادها دارای خاصیت ضدسایشی نیز می‌باشند.
انواع فولاد فنر از لحاظ ترکیب شیمیایی چیست؟
فولاد فنر CK از انواع فولادهای قابل عملیات حرارتی است که دارای انواع مختلفی می باشند. از جمله‌ی آن ها می‌توان به CK۳۵ ،CK۴۵ ،CK۶۰ ،CK۷۵ ،CK۷۰ اشاره کرد که دارای ویژگی و ساختار متفاوتی نسبت به یکدیگر هستند. این فولادها در صنعت بسیار پرکاربرد و پرمصرف بوده که از لحاظ ترکیب شیمیایی به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:
- پرکربن
- کم کربن
- کروم-سیلیکون
- کروم-وانادیم
- زنگ نزن
عملیات حرارتی فولاد فنر CK۷۵
فولاد فنرCK۷۵ به دلیل مقادیر بالای کربن، تنش تسلیم و سختی بالایی دارند. به همین علت ماشینکاری آن‌ها دشوار است. خرید و فروش فولاد فنر CK۷۵ معمولا در حالت آنیل شده که نرم ترین حالت آن است، انجام می‌شود. آنیل یا نرم سازی این فولاد با حرارت دهی در دمای ۹۲۶ درجه سانتی گراد و خنک سازی در کوره صورت می‌گیرد.
سخت سازی این فولاد به دو روش حرارت دهی و سپس سرد کردن ناگهانی (کوئنچ) و روش کار سرد انجام می‌شود. کار سرد به معنای عملیات تغییر شکل فولاد در دماهای پایین است. برای مثال فرآیند سیم کشی یک فرآیند کار سرد است. کار سرد با تغییر ریزساختار فولاد و ریزدانه شدن آن انجام می‌شود. به این ترتیب استحکام و سختی فولاد افزایش پیدا می‌کند. قابلیت جوش پذیری فولاد فنر CK۷۵ تقریبا مطلوب است.
معایب فولاد فنر
از معایب فولاد فنر، قابلیت بسیار پایین جوشکاری به دلیل وجود بالای کربن و خطر ترک خوردگی است. اما در مقابل این فولاد قابلیت سختی پذیری بالایی برخوردار است.
استانداردهای معروف فولادهای فنر (فولاد فنر)
- فولاد CRV
- فولاد فنر
- فولاد ۱٫۱۲۴۸
- فولاد ۱٫۸۱۵۹
- فولاد Ck۶۷
- فولاد Ck۷۵
- فولاد ۵۰CrV۴
کاربرد CK۷۵
- قطعات مهندسی مکانیک
- قطعات موتورها-پیچ‌ها
- شفت‌ها
- محورها
- بازوی اکسل‌ها
- قطعات فرمان
- قطعات دنده‌ها کردن پین
- میل لنگ‌ها اجزای فرران
- چرخ دنده‌ها
- پیسوله‌ها
- رینگ‌ها
- متصل‌ها
- میل لنگ
- مهره‌ها
- چرخ‌های محرک
- میل محور
منبع: گروه تأمین محتوای فولاد۲۴