تولیدکنندگان لوله‌های فولادی جهت کمک به خریداران جدول استاندارد لوله‌های فولادی درزدار را منتشر کرده تا خریداران با دقت بیشتری لوله مورد نیاز پروژه خود را خریداری نمایند. در ادامه بیشتر به موارد ذیل خواهیم پرداخت:
- لوله درزدار
- انواع لوله فولادی درزدار
- کاربرد لوله های درز دار
- تفاوت لوله مانیسمان و لوله درزدار
- روش‌های تولید لوله‌های درزدار
- پوشش سطح لوله‌های درزدار
- استاندارد لوله‌های فولادی درزدار
لوله درزدار
لوله درزدار به لوله‌ای گفته می‌شود که با استفاده از خم کردن ورق‌های فولادی و جوشکاری مستقیم یا مارپیچ لبه‌های آن به شکل استوانه تولید می‌گردد.
انواع لوله فولادی درزدار
لوله‌های فولادی درزدار با توجه به کاربرد و خواص متفاوت آنها در انواع گوناگونی تولید می‌شوند. رایج‌ترین انواع آن بشرح ذیل می‌باشد:
لوله‌های فولادی درزدار آب رسانی
لوله‌های فولادی درزدار با قطرهای نسبتاً زیاد جهت انتقال آب آشامیدنی یا شور از یک شهر یا منطقه به شهر یا منطقه دیگر استفاده شده و به دلیل مواجهه مداوم با آب، از ورق‌های روی اندود یا گالوانیزه تولید می‌شوند.
لوله‌های فولادی درزدار جدار چاه
این نوع لوله جهت حفاظت از دیواره چاه و حفظ استحکام کلی استفاده می‌گردد و از آنجایی که این لوله‌ها باید فشارها و ضربات احتمالی زیادی را تحمل کنند، اغلب از ورق‌های فولادی مستحکم مانند ورق سیاه تولید می‌شوند.
لوله‌های فولادی درزدار API
لوله API یک استاندارد آمریکایی است که از طرف یک موسسه آمریکایی برای لوله‌های فولادی نفتی تأیید می‌شوند و جهت انتقال مایعاتی نظیر نفت، گاز و مواد شیمیایی و اسیدی کابرد دارد. جالب است بدانید این نوع از لوله در چهل گرید متفاوت با خواص متفاوت تولید می‌شود.
بازار آنلاین خرید و فروش محصولات فولادی
لوله‌های فولادی درزدار گازی
این لوله‌ها همان طور که از نامش پیداست جهت استفاده در سیستم گازرسانی، استفاده می‌شود.
کاربرد لوله های درز دار
از لوله های درز دار در صنایع مختلفی استفاده می‌شود. در مطلب زیر با برخی از کاربرد های لوله های درز دار آشنا خواهیم شد...
- خطوط انتقال سیالات مانند آب، نفت و گاز
- در صنایع ساختمانی و تاسیسات مانند لوله کشی شوفاژ و آبگرمکن
- صنعت اتومبیل سازی
- صنعت کشتی سازی
- تولید داربست، حفاظ، حصار قفسه سازی
- تونل سازی و صنایع معدن
- انتقال فاضلاب
- قطعات صنعتی
تفاوت لوله مانیسمان و لوله درزدار چیست؟
تا اینجا در رابطه با انواع لوله‌های درزدار صحبت کردیم. برای استفاده صحیح از جدول استاندارد لوله‌های فولادی درزدار باید شناخت جامعی از این لوله‌ها داشته باشید. لوله‌های درزدار بر خلاف لوله‌های مانیسمان دارای خط جوش می‌باشد و نسبت به لوله‌های مانیسمان فشار و دمای کمتری را تحمل می‌کند.
همچنین هزینه ساخت لوله‌های درزدار نسبت به لوله‌های بدون درز کمتر است. از طرفی وجود درز باعث شده استحکام کمتری نسبت به سایر لوله‌ها داشته باشند. البته با پیشرفت در صنعت جوشکاری و متالورژی، قابلیت‌های لوله‌های درزدار بهبود یافته و به عنوان جایگزین مناسبی برای لوله‌های مانیسمان کاربرد دارد.
تفاوت اصلی لوله مانیسمان و درزدار در نوع ساخت و تولید آن می‌باشد. در تولید هر دو از آلیاژ کربن استیل استفاده شده اما در لوله‌های مانیسمان هیچگونه درز جوشی در راستای لوله قابل مشاهده نمی‌باشد. علاوه بر این در لوله‌های درزدار در بدنه لوله خط جوش می‌باشد و این عامل مهمترین تفاوت لوله مانیسمان و لوله درزدار است.
روش‌های تولید لوله‌های درزدار
تولید لوله درزدار به این صورت است که اول ورق فولادی برش خورده و پس از نورد به شکل دایره در آمده و در مرحله آخر درز موجود جوش داده می‌شود.
تولید لوله به روش اسپیرال
یکی از روش‌های استاندارد تولید لوله در جهان تولید لوله به روش اسپیرال است.
در این روش ورق با گذشتن از یک سری غلتک‌ها با درزی حلزونی (اسپیرال) به شکل لوله در می‌آید.
برخلاف لوله درزدار مستقیم که قطر لوله به پهنای ورق بستگی دارد ، در این روش قطر لوله با تغییر زاویه ورق تغییر می‌کند.
قابل ذکر است در روش اسپیرال لوله با قطرهای مختلف و با هزینه کمتری نسبت به روش درز مستقیم تولید می‌شود.
تولید لوله به روش درز مستقیم
در روش درز مستقیم ورق فولادی بر اساس سایز لوله مورد نظر و ضخامت آن برش خورده و با عبور از غلتک‌های نورد به شکل گرد در می‌آید. سپس از دو روش جوشکاری ذوب الکتریکی یا جوشکاری با فرکانس بالا، درز آن جوشکاری می‌شود.
پوشش سطح لوله‌های درزدار
سطح لوله‌های درزدار فولادی بر حسب نیاز در شکل‌های مختلف تهیه می‌شود.
- روغن کاری شده
- گالوانیزه عمیق
- سیاه
- الکترو گالوانیزه
- پوشش محافظ دار مانند اپوکسی
استاندارد لوله‌های فولادی درزدار
هر تولید کننده لوله موظف است محصولات خود را بر اساس یک استاندارد خاص تولید و به بازار عرضه نماید، که مهمترین معیار در تعیین استاندارد، کاربرد آن لوله است.
کد ASME B۳۱ , مجموعه استانداردی ، تهیه شده توسط انجمن مهندسان مکانیک آمریکا ASME (American Society of Mechanical Engineers) برای لوله کشی صنعتی تحت فشار (Pressure Piping) می‌باشد که کاربردهای بسیاری در طیف وسیعی از صنایع دارد.
لذا در اینجا سعی داریم مروری کوتاه بر همه کدهای مجموعه B۳۱ و تفاوتهای کدهای استاندارد ASME B۳۱ داشته باشیم.
| ردیف | عنوان اختصاری استاندارد | مشخصات استاندارد |
| ۱ | SPEC ۵L | این استاندارد برای بیان نوع ماده و ابعاد لوله ی استیل بدون درز استفاده می‌شود. |
| ۲ | ASTM ۱۰۶ /ASME SA ۱۰۶ | این استاندارد برای بازرسی سرویس‌های مربوط به دمای بالا برای لوله کربن استیل بدون درز به کار می‌رود. |
| ۳ | ASTM A ۳۳۳/ASME SA ۳۳۳ | این لوله برای بازرسی دمای لوله ی کربن استیل بدون درز در دمای پایین است. |
| ۴ | ASTM A ۳۳۵/ASME SA ۳۳۵ | برای سرویس دمای بالا در لوله‌های استیل با آلیاژ آهنی به صورت بدون درز استفاده می‌شود. |
| ۵ | ASTM A ۵۲۰ | این استاندارد مربوط به ملزومات و اتصالات مربوط به لوله‌ها است. |
| ۶ | ASTM A ۵۳۰/ ASME SA ۵۳۰ | برای روش‌های کاربردی مربوط به آزمایش، تست و فشار به کارمی‌رود. |
| ۷ | ASME B ۳۲.۱۰ | این استاندارد برای بررسی قطر، ضخامت و وزن لوله‌ها استفاده می‌شود و مربوط به لوله‌هایی با قطر ۱.۸ تا ۲۴ اینچ است. |
| ۸ | BS ۳۰۵۹ | برای بررسی تنش کششی لوله‌ها در دمای بالا استفاده می‌گردد. |
| ۹ | DIN ۱۶۲۶ | این استاندارد مربوط به کاربردهای خاص در لوله های کربن استیل است. |
| ۱۰ | DIN ۲۳۹۴ | این مورد برای بررسی قطر خارجی، ضخامت، وزن و تحمل لوله به کار می‌رود. |
| ۱۱ | DIN ۲۳۹۴ DEEL ۲ | با چند تفاوت کوچک، کاربرد استاندارد قبلی را دارد. |
| ۱۲ | DIN۲۴۴۰ | این استاندارد برای حداکثر فشار برابر با ۲۵ بار برای انتقال مایعات و حداکثر ۱۰ بار برای انتقال مایعات یا سایر گازهای بدون خطر به کار می‌رود. |
| ۱۳ | DIN ۲۴۴۱ | این استاندارد مربوط به تیوب‌های بخار است. |
| ۱۴ | DIN ۲۴۴۸ | اطلاعاتی مربوط به قطرهای بیرونی و ضخامت لوله‌های درزدار می‌دهد. |
| ۱۵ | DIN ۲۴۵۸ | این استاندارد مربوط به خواص شیمیایی تیوب های استیل جوشی است. |
| ۱۶ | DIN۲۴۷۰_۱ | برای لوله‌های گازی درزدار و بدون درز به کار می‌رود. |
| ۱۷ | DIN ۱۷۱۲۱ | این استاندارد مربوط به نوار کربن استیل است. |
| ۱۸ | DIN ۱۷۱۷۵ | این استاندارد مربوط به تیوب‌های بدون درز استیل مقاوم در برابر حرارت است. |
| ۱۹ | DIN ۳۰۶۷۰ | مربوط به پوشش پلی اتیلن لوله و تیوب می‌شود. |
| ۲۰ | EN ۱۰۰۲۵ | یک استاندارد اروپایی برای کنترل لوله‌های کربن استیل است. |
| ۲۱ | EN ۱۰۲۱۰_۱ | این مورد نیز یک استاندارد اروپایی برای قسمت‌های مخروطی شکل لوله است. |
| ۲۲ | EN ۱۰۲۱۰_۲ | این استاندارد برای مقاطع مربعی، مستطیلی و یا دایره‌ای شکل لوله‌ها به کار می‌رود. |
| ۲۳ | ISO ۶۵ LIGHY SERIES ۲ | مربوط به مسائل فنی، ابعاد، ضخامت، وزن و تحمل بار لوله‌ها است. |
| ۲۴ | ISO ۲۹۳۸ | این استاندارد برای ابعاد اسمی و نصب لوله به کار می رود. |
| ۲۵ | AWWA-C۲۰۰ | این استاندارد مربوط به لوله‌های انتقال آب با قطر ۶ اینچ یا بیشتر از ۶ اینچ است. |
| ۲۶ | ASTM A۲۵۲ | این استاندارد برای مصارف پایل لوله‌های درزدار یا بدون درز است. |
| ۲۷ | IPS_M_PI_۱۹۰ | این استاندارد مربوط به لوله‌های درزدار انتقال نفت و گاز است. |
| ۲۸ | EN ۱۰۲۰۸ | این استاندارد مربوط به لوله‌های منتقل کننده‌ی مایعات احتراق پذیر است. |
| ۲۹ | ISO ۳۱۳۱۸۳ | یک استاندارد برای لوله‌های فولادی به کار رفته در صنایع نفت و گاز است. |
| ۳۰ | ANSI/AWWAC۲۱۰ | این استاندارد مربوط به فرآیند اپوکسی مایع در خارج و داخل لوله است. |
| ۳۱ | API ۵L PSL۲ | یک استاندارد آمریکایی برای انتقال نفت و گاز با لوله‌های درزدار است. |
| ۳۲ | IGS-TP-۰۱۰ | یک استاندارد مربوط به پوشش سه لایه ی لوله‌ها است. |
| ۳۳ | CSA Z۲۴۵.۱ | این استاندارد مربوط به لوله‌های درزدار اسپیرال است که در انتقال نفت و گاز، کارآمد هستند. |
آشنایی با انواع کدهای ASME B۳۱ و کاربردهای آنها
ASME B۳۱ شامل چندین بخش است که مقررات هر بخش براساس سیستم پایپینگ که باید نصب و اجرا گردد توسط زیر کمیته‌های تخصصی تدوین شده است . (به عنوان مثال B۳۱.۱ زیر کمیته تخصصی پاور پایپینگ
ASME B۳۱.۱ : Power Piping
ASME B۳۱.۲ : Fuel Gas Piping
ASME B۳۱.۳ : Process Piping
ASME B۳۱.۴ : Pipeline Transportation Systems for Liquid Hydrocarbons and Other Liquids
ASME B۳۱.۵ : Refrigeration Piping and Heat Transfer Components
ASME B۳۱.۸ : Gas Transmission and Distribution Piping Systems
ASME B۳۱.۸S : Managing System Integrity of Gas Pipelines
ASME B۳۱.۹ : Building Services Piping
ASME B۳۱.۱۱ : Slurry Transportation Piping System
ASME B۳۱.۱۲ : Hydrogen Piping and Pipelines
امیدوارم این مقاله برای شما مفید بوده باشد و با مطالعه این مقاله توانسته باشید به تمام اطلاعات مورد نیاز دست پیدا کنید.
منبع: گروه تأمین محتوای فولاد۲۴