تولید پیچ و مهره چقدر سرمایه نیاز دارد؟

تولید پیچ و مهره قدمتی طولانی در ایران دارد پس چرا بخشی زیادی از نیاز داخل، وارد می‌شود؟ آیا سرمایه‌گذاری در تولید پیچ و مهره می‌تواند مقرون‌به‌صرفه باشد؟ با ما همراه باشید با پاسخ جناب آقای نورالدین مهری، رئیس اتحادیه فروشندگان پیچ و مهره تهران.

• چند نوع پیچ و مهره داریم؟
• وارادات پیچ و مهره چند درصد است؟
• تعداد تولیدکنندگان در حال کاهش است یا افزایش؟
• دلیل کمبود مواد اولیه چیست؟
• آیا سرمایه‌گذاری در این زمینه مقرون به صرفه است؟

۷ هزار نوع پیچ و مهره داریم

پیچ و مهره یکی از پایه‌های صنعت کشور به شمار می‌آید. بخشی زیادی از اتصالات توسط پیچ و مهره انجام می‌شود. البته در بعضی از اتصالات (مثلاً جوش) از پیچ و مهره استفاده نمی‌شود اما استفاده از این نوع اتصالات به اندازه پیچ و مهره، مقرون به صرفه نیست. به عنوان مثال در مورد چرخ ماشین نمی‌توان به جوش متوسل شد. از طرف دیگر تنوع پیچ و مهره بسیار زیاد است. قریب به هفت هزار نوع پیچ و مهره وجود دارد. متاسفانه این بخش مهم آنقدر که باید و شاید، جدی گرفته نشده است. این در حالی است که ضعف صنعت پیچ و مهره باعث می‌شود که صنایع بزرگی مثل خودروسازی، هواپیمایی و پتروشیمی با مشکل جدی مواجه شوند. فقط در بخش خودرو بیشتر از ۱۲۰ نوع پیچ و مهره استفاده می‌شود.

و اما اعضا اتحادیه: سال ۸۵ تعداد اعضا به ۳۰۰ نفر رسید و اتحادیه تشکیل دادیم. تعداد اعضا اکنون به ۸۵۰ نفر رسیده است. در همین مدت کوتاه سعی شده است که در حوزه اجتماعی هم فعال باشیم. به عنوان اتحادیه پیچ و مهره تا به حال چهار مدرسه ساخته است. خوشبختانه اتحادیه روند رو به رشدی داشته است.

۵۰ درصد واردات داریم

قبلاً حدود ۷۰ درصد پیچ و مهره وارداتی بود. از ۷۰ هزار تن پیچ و مهره مصرفی کشور، ۳۰ هزار تن آن تولید داخل بود. گرانی ارز و افزایش انگیزه برای تولید داخل باعث شد که نسبت تولید به واردات ۵۰-۵۰ شود. البته بازار در رکود به سر می‌برد و آن ۷۰ هزار تن مصرف به ۴۰ هزار تن کاهش یافته است. تولیدکنندگان بخش عمده محصولات خود را به خودروسازان ارائه می‌کنند و سهم بازار، کمتر است. بخشی از نیاز کشور از کشورهایی مثل چین، کره و تایوان وارد می‌شود.

تولید پیچ و مهره / کاهش تعداد تولیدکنندگان

تعداد کارخانجات تولیدکننده پیچ و مهره از ۱۳۵ به ۴۰ واحد، کاهش یافته است. این کاهش به‌تدریج رخ داده است. متاسفانه دولت به تولید پیچ و مهره چندان توجه نکرد. ماده اولیه این صنعت آهن و فولاد است اما بعضی انواع موردنیاز این صنعت، در داخل ساخته نمی‌شود. کمبود مواد اولیه و مشکلات دیگری مثل بیمه باعث شده است که تولیدکنندگان تحت فشار قرار گیرند. سود کم هم باعث شده است که بعضی از تولیدکنندگان به تولید قطعه رو آورند. نباید اجازه داد صنعت پیچ و مهره از بین برود. توان و ظرفیت تولید ۸۰ درصد نیاز داخل وجود دارد. تولیدکنندگان با ۵۰ یا ۶۰ درصد ظرفیت تولید خود فعالیت می‌کنند.

دلیل کمبود مواد اولیه

ایران یکی از قطب‌های بزرگ تولید آهن و فولاد است؛ در این شرایط چرا صنایع پائین‌دستی مثل صنعت پیچ و مهره باید از کمبود مواد اولیه رنج ببرند؟ پاسخگویی در ارتباط با این موضوع را باید از تولیدکنندگانی مثل کارخانجات فولاد یزد، کاشان و اصفهان خواستار شد. مواد اولیه به هیچ عنوان کافی نیست وگرنه دلیلی ندارد که ما این همه واردات داشته باشیم. واردات هم آسان نیست. البته تولید بعضی انواع مقرون به صرفه نیست. به عنوان مثال پیچ کوچکی که در عینک‌ها استفاده می‌شود از آن جمله است. بنابراین ناچار به واردات بعضی انواع خاص هستیم. متاسفانه نرخ ارز نیمایی هم به نوبه خود واردات را دشوارتر کرده است».

یک سرمایه‌گذاری مقرون به صرفه

تولید قطعاً می‌تواند مقرون به صرفه باشد. خوشبختانه با یک کالای فاسدنشدنی سروکار داریم که امکان نگهداری و افزایش قیمت آن وجود دارد. مقدار سرمایه‌گذاری در بخش تولید به حجم کار و تولید بستگی دارد. به عنوان مثال اگر بخواهید پیچ‌های متری تولید کنید به چیزی حدود یک میلیارد تومان سرمایه نیاز است. اگر بخواهید تنوع محصولات خود را افزایش دهید به سرمایه به مراتب بیشتری نیاز است. قیمت حداقلی دستگاه‌ها ۸۰۰ میلیون تومان است.
اما در پاسخ به سوال ابتدای متن که آیا سرمایه‌گذاری در تولید پیچ و مهره می‌تواند مقرون‌به‌صرفه می باشد؟ باید گفت بله اما به سرمایه بالایی نیاز دارد... حال با توجه به تجربه ۴۰ ساله رئیس اتحادیه تهران  به عنوان تولیدکننده « در مجموع شغل بدی نیست و می‌تواند سودآور باشد».

منبع: گروه تأمین محتوای فولاد24