سیم‌ها بر اساس مواد به کار رفته در ساختار آن‌ها و نحوه تولید دارای انواع مختلفی هستند که هرکدام برای کاربرد منحصر بفردی مناسب است. در این مقاله با معرفی سیم افشان، سیم مفتول و سیم نیمه افشان و کارایی و تفاوت آن‌ها با یکدیگر در خدمت شما هستیم .
همراه ما باشید تا در ادامه مطالب زیر را مطالعه نماییم:
- تقسیم بندی انواع سیم
- سیم مفتولی یا سیم تک لا
- سیم افشان
- سیم نیمه افشان
- نامگذاری سیم‌ها
- نمونه سیم‌های پرکاربرد
- تفاوت سیم افشان و سیم مفتولی
بازار آنلاین خرید و فروش محصولات فولادی
تقسیم بندی انواع سیم
سیم‌ها دارای انواع مختلفی از جمله سیم مفتولی یا سیم تک لا، سیم افشان و سیم نیمه افشان می‌باشد.
1- سیم مفتولی یا سیم تک لا
در لغت نامه دهخدا واژه مفتول به معنای تافته، تاب داده و هر چیز بافته شده می‌باشد. اما در بحث صنعت و آهن آلات، مفتول معنای متفاوتی دارد. سیم مفتول، در اصطلاح به سیمی که به صورت تک رشته‌ای، رسانا و هادی می‌باشد و از فلزی مانند مس ساخته می‌شود که پوشش عایقی سطح آن را فرا گرفته است، گفته می‌شود. در این مفتول، پلیمری از جنس پی وی سی به کار رفته است.
این سیم به دو صورت سیم خشک یا سیم ثابت تولید می‌شود . سیم خشک را در سیم کشی تابلوهای تبلیغاتی و توزیع کننده‌های برق استفاده می‌کنند که جریان برق را از خود عبور می‌دهد. در مقابل سیم نصب ثابت است که غیر قابل انعطاف بوده و در لوله‌ها و در زیر گچ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیم‌های مفتولی می‌توانند ولتاژ نامی بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ ولت را در مقاطع ۰/۵ و ۰/۷۵ و یک میلی متر مربع داشته باشند. برای سیم‌هایی که بیش از یک میلی متر مربع باشد، ۴۵۰ و ۷۵۰ ولت در نظر گرفته می‌شود. در مورد سایز کابل مفتولی باید بدانیم که مفتول‌ها هادی بوده و این محصول تا سایز ۱۰ یعنی سطح مقطع ۱۰ میلی متر مربع تولید می‌شود. به دلیل آنکه در بیشتر مواقع تک روکش است، به همین خاطر به آن سیم مفتولی می‌گویند. این در حالی است که بیشتر کابل‌ها از دو روکش عایق و ژاکت تشکیل می‌شود.
قطر مفتول تک رشته‌ای براساس سایز از ۱٫۱۳ میلی متر که به آن سایز یک می‌گویند شروع شده و تا ۳٫۵۷ میلی متر که معروف به سایز ۱۰ است، متغیر می‌باشد. نکته مهم و قابل توجه این است که به خاطر خشکی زیاد و عدم قوس پذیری مفتول از این نوع سیم استفاده نمی‌شود.
مزایای سیم مفتولی
- این محصول در صورتی که با گالوانیزه گرم تهیه شده باشد، بسیار سازگار است و برای تمامی مناطق جغرافیایی و شرایط آب و هوایی مناسب است.
- در برابر نم و هوای مرطوب مقاوم است و زنگ زدگی پایینی دارد.
- نسبت به ساییدگی و پیچیده شدن مقاوم است.
- برای همه افراد در همه شهرها قابل دسترس است.
- از نظر اقتصادی به صرفه و مناسب است.
- سطحی صاف دارد و عمر مفید آن بالاست و می‌تواند در آب و هوای خوب و خوش حدود ۷۰ سال عمر کنند.
انواع سیم مفتول
سیم مفتول از لحاظ نوع تولید به دو بخش تقسیم می‌شود نوع فابریک که با نازک کردن و کشش میلگرد تولید می‌شود و نوع غیر فابریک که از تسمه‌های فلزی به دست می‌آید. سیم مفتول فابریک را از لحاظ نرمی ، وزن هر کلاف و سایز آن می‌توان شناسایی کرد.
سیم‌های مفتولی با توجه به ولتاژ نامی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- سیم‌های مفتولی دارای ولتاژ نامی ۵۰۰-۳۰۰ ولت
- سیم‌های مفتولی با ولتاژ نامی ۷۵۰-۴۵۰ ولت
همچنین باید گفت هادی این نوع سیم‌ها با توجه به الزامات استاندارد ملی، می‌تواند کلاس ۱ یا ۲ باشد.
2- سیم افشان
به سیم‌هایی که مقطع‌های آن بالاتر از ۶ میلی متر است و مقاومت بالایی دارد و پارگی در آن وجود ندارد، سیم افشان می‌گویند. این سیم به صورت رشته رشته است و سایزهای این سیم بزرگ می‌باشد. نکته مهم این است که سایزهای ۱۰ میلی متر مربع به بالا را افشان یا نیمه افشان می‌گویند. سیم‌های افشان از انعطاف پذیری بیشتری برخوردارند، برخلاف سیم مفتولی که انعطاف بسیار کمی دارد و به سیم خشک معروف است. بدیهی است که انعطاف پذیری افشان باعث می‌شود که کاربرد متفاوت تری داشته باشد و در مکان‌هایی که نیاز به کابل متحرک دارند یا پیچیده می‌شوند، مورد استفاده قرار بگیرند. به طور مثال برای سیم پیچی پریز برق از کابل افشان استفاده می‌شود. مقاومت الکتریکی هادی در سیم‌های افشان از سیم مفتولی بیشتر است یعنی اگر سطح مقطع ۵/۱ میلی متر مربع باشد، در سیم افشان مقاومت الکتریکی هادی ۱/۱۳ اهم بر کیلومتر و در سیم مفتولی با همین مقدار ۱/۱۲ اهم بر کیلومتر است و این تفاوت به دلیل وجود رشته‌هایی است که در کابل افشان تابیده شده است.
کابل افشان سبک در اتصالات لوازم برقی، ماشین آلاتی که دارای دو شاخه هستند و به صورت ثابت به آن‌ها وصل می‌شود و استفاده برای کابل‌های ورودی و … به کار برده می‌شود. کابل‌های افشان پرقدرت برای تامین انرژی در فضاهای مختلف مثل فضاهای باز، بخش‌های قرار گرفته در آب، داخل ساختمان، در نیروگاه و کانال‌های مخصوص کابل کشی و کارخانجات صنعتی … مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیم‌های افشان به دلیل این که از تعداد زیادی سیم مسی نازک به هم تابیده تشکیل شده‌اند، نرم بوده و دارای قابلیت انعطاف بالا می‌باشند. به همین دلیل از آن‌ها در سیم کشی ساختمان استفاده می‌شود. ولتاژ نامی این سیم‌های افشان ۵۰۰/۳۰۰ ولت است.
۳- سیم نیمه افشان
این سیم‌ها چیزی بین سیم‌های مفتولی و افشان می‌باشند، یعنی تعداد رشته‌های این نوع سیم به مراتب از سیم‌های افشان کم تر بود و در نتیجه انعطاف آن نیز از سیم‌های افشان کمتر است. ولتاژ نامی این سیم ۷۵۰/۴۵۰ولت است و زمینه‌های کاربرد آن مشابه سیم‌های مفتولی است.
عایق کردن کابل مفتولی
نکته مهم در عایق کابل این است که هر چقدر ولتاژ کابل بیشتر باشد، قطر عایق نیز باید بیشتر شود. برای عایق کابل‌های برق به خصوص کابل مفتولی از روش‌های PVC و یا XLPET استفاده می‌شود.
ویژگی‌های عایق PVC :
- غیر قابل اشتعال بوده و در زمان آتش سوزی باعث هدایت آتش نمی‌شود.
- پایداری و ثبات در مقابل مواد شیمیایی
- پایدار در برابر عوامل جوی پایدار و عدم کپک زدگی
- عایق PVC قابل استفاده در دمای بالاتر از ۵- درجه سانتی گراد
- عایق PVC عایق مناسب کابل‌ها تا ولتاژ حدودا ۲۰
ویژگی‌های عایق پلی اتیلن XLPE:
- پلی اتیلن یک ماده ترموپلاستیک است که به آن پلاستیک حرارتی نیز گفته می‌شود.
- پلی اتیلن قابل اشتعال است.
- برای جلوگیری از اشتعال کابل‌ها با عایق پلی اتیلن روکش خارجی کابل را از PVC می‌سازند.
- از عایق پلی اتیلن در کابل‌ها با ولتاژ ( بالاتر از ۲۰ ) استفاده می‌شود.
نام گذاری سیم‌ها
برای نام گذاری سیم‌ها و کابل‌ها به مولفه‌هایی همچون نوع عایق , جنس هادی و شکل هادی … حروفی را نسبت داده‌اند که از کنار هم قرار گرفتن این حروف دقیقا می‌توان به نوع سیم و کابل و مورد مصرف آن پی برد.
- N نشان دهنده سیم مسی نرم شده یا به عبارتی سیمی که طبق استاندارد VDE آلمان ساخته شده است.
- Y عایق P.V.C دور هر رشته است.
- S و Z علامت سیم‌های مخصوص
- F علامت سیم‌های نرم
- A برای سیم کشی داخل لوله‌ها
- M به مفهوم سیم‌های مقاوم در مقابل رطوبت است.
نمونه سیم‌های پر کاربرد
1- سیم تک لا با روکش پلاستیک برای سیم کشی ساختمان NYA
2- سیم افشان با روکش پلاستیک برای سیم کشی ساختمان NYAF
3- سیم مخصوص با روکش پلاستیک برای سیم کشی ساختمان NSA
4- سیم مقاوم در برابر رطوبت NYM
5- سیم با روکش پلاستیک مخصوص برای روشنایی و لوازم خانگی NYZ
6- سیم برای مصرف لوستر و چراغ‌ها NYFA
7- سیم دو رشته‌ای برای مصرف روشنایی(دولا) NYFAZ
8- سیم مکالمه و خبری Y
9- سیم کواکسیال
تفاوت سیم افشان و سیم مفتولی
یکی از انواع تفاوت سیم افشان و سیم مفتولی انعطاف پذیری این دو سیم است. در سیم هادی افشان با توجه به ساختار رشته‌ای آن انعطاف پذیری بیشتری را نسبت به سیم مفتولی داریم که این از مهمترین تفاوت سیم افشان و مفتولی می‌باشد.
دومین تفاوت سیم افشان و سیم مفتولی، اختلاف مقاومت اهمی این دو سیم می‌باشد که مقاومت اهمی در نمونه سیم هادی مفتولی کمی بیشتر از افشان است. این مقاومت‌ها ناشی از پیچش رشته‌ها و طول سیم‌ها است.
همچنین اگر بخواهیم تفاوت سیم افشان و سیم مفتولی را در برابر خوردگی بگوییم، با توجه به مشاهده عملکردهای این دو سیم، نوع مفتولی مقاومت بیشتری را در برابر خوردگی دارد.
با توجه به مواردی که در بالا ذکر شد، این سبب می‌شود تا سیم‌های افشان و مفتولی نیز در قسمت کاربرد با یکدیگر تفاوت داشته باشند. به عنوان مثال سیم افشان به علت انعطاف پذیری بیشتر، می‌تواند عملکرد بهتری برای ماشین آلات و تابلوهای فرمان داشته باشد ولی با توجه به مقاومت کمتر سیم مفتولی، استفاده از این نوع سیم در سطح مقطع های بزرگ تر، ارجحیت دارد.
هزینه تمام شده برای سیم مفتولی کمتر از افشانی است. استفاده از سیم‌های مفتولی به علت رشته‌های کمتر و یک رشته‌ای بودن هادی آن، احتمال اتصال را بیشتر کاهش می‌دهد. سیم‌های افشان با توجه به خاصیت شکل پذیری، نمی‌شکنند.
جهت مشاهده: قیمت روز سیم و سایرمفتول ها کلیک کنید
فرآیند تولید سیم
اگر شما دوست عزیز جزء تامین کنندگان این صنعت هستید،با مراجعه به وب سایت فولاد 24 قیمت خود را ثبت نمایید.
منبع: گروه تامین محتوای فولاد 24