در مقالهی قبل در مورد تفاوت گالوانیزه در مقابل فولاد ضد زنگ و کاربرد آنها توضیح داده شد. مراحل اصلی تولید فولاد ضد زنگ چهار مورد است که آخرین مرحله از آن غبار زدایی و آماده کردن فولاد برای ادامهی مسیر بود.
مراحل نهایی
فولاد ضد زنگ از هر نوعی که باشد باید برای مصرف آماده شود. با توجه به کاربردهای بسیار زیاد و متنوعی که فولاد دارد باید به شکلهای متناسب با همان مورد در بیاید. برای انجام این کار از برش استفاده میکنند.
برش فولاد ضد زنگ
پروسهی برش به این دلیل مورد استفاده قرار میگیرد که شکل فولاد تولید به صورت مورد نیاز در بیاید. چند نوع برش برای فولاد ضدزنگ مرسوم است.
1- برش مکانیکی
این برش در واقع همان برش عادی با دستگاه است. برای انجام وسایل متعددی وجود دارد. گیوتین مرسوم ترین وسیله برای برش ورق است. همچنین دستگاههایی برای برشهای دایرهای و افقی وجود دارد. در این دستگاهها از ارههایی با تیغهی فولادی استفاده میشود که با سرعت بسیار بالا حرکت میکنند.
یکی دیگر از انواع برش مکانیکی، ایجاد فضای خالی در سطح فولاد است. برای انجام این کار از دستگاه های پانچ استفاده میشود. با استفاده از این دستگاه یک تکه از سطح فولاد به شکل مورد نظر برداشته میشود و حفره به وجود میآید.
2- برش با شعله
در این روش برای برش فولاد از یک شعلهی بسیار داغ استفاده میشود. این شعله به وسیلهی گاز اکسیژن و برادههای آهن تقویت شده است. این روش به مراتب تمیزتر و سریعتر از روش مکانیکی است.
3- برشِ پلاسما جت
در این روش یک گاز یونیده شده با قوس الکتریکی از یک خروجی بسیار باریک خارج شده و برش را انجام میدهد. گاز خارج شده از این روزنه بسیار داغ است و میتواند فولاد را ذوب کند.
آماده سازی فولاد ضد زنگ برای مصرف
نحوهی آماده سازی سطح فولاد ضدزنگ برای تولیدکنندگان بسیار اهمیت دارد و میتواند نقش زیادی در نحوهی استفاده از آن داشته باشد. آماده سازی سطح فولاد میتواند تمیزکردن آن را بسیار راحت تر کند و این امر بسیار مهمی برای مصرف کنندگان است. سطح پالیش شده و کاملاً بی نقص میتواند مقاومت فولاد در برابر پوسیدگی را نیز افزایش دهد. البته فولاد با سطوح نا صاف هم مورد نیاز هستند و در صنعت کاربردهای خود را دارند.
روشهای متعددی برای آماده سازی و پالیش سطح فولاد وجود دارد.
1- پالیش مات
در این روش از رول داغ و پخت و غبار زدایی برای آماده سازی سطح استفاده میشود.
2- پالیش شفاف
در این روش ابتدا کار را با رول داغ آغاز میکنند سپس اقدام به انجام رول سرد کرده و نهایت فولاد را از رول پالیش میگذرانند. نتیجهی این آماده سازی یک سطح بسیار صاف و شفاف است که آن را در برابر بسیار از پوسیدگیها مقاوم میکند. بسته به نوع پالیش این سطح میتواند تا شفافیت آینهای پیش برود.
همهی این آماده سازیها به نوع استفاده از آن فولاد ضد زنگ مورد نظر بستگی دارد. از دیگر روشهای آماده سازی میتوان به روش غلتش اشاره کرد.
3- پالیش با غلتش
در این روش شکلهای اولیهی فولاد وارد جریان غلتش میشوند و با اعمال نیرو حرارت لازم به شکلهای مورد نظری مثل ورق، نوار، مفتول و... در میآیند. همه مراحل تولید نیز در مورد اینها مورد استفاده قرار میگیرد.
این فولاد است که در نهایت برای استفاده به مصرف کنندههای فولاد تحویل داده میشود.
تولید با استفاده از فولاد ضد زنگ
پس از طی همهی این مراحل فولاد تولید شده به دست تولیدکنندگان دوم میرسد. این تولیدکنندگان در واقع تولیدکنندهی محصولاتی هستند که در آنها به نوعی از فولاد استفاده میشود یا مستقیم و یا غیر مستقیم. این تولیدکنندکان هم برای تولید محصول مورد نظر خود فولاد را به شکلهای مورد نظر خود در میآورند و برای این کار از پرس، پخت، برش و دیگر روشها استفاده میکنند.
اتصالات فولادی
یکی از دغدغههای تولیدکنندکان کنار هم قرار دادن قطعات فولاد است. برای اتصال قطعات فولادی معمولاً از جوش استفاده میشود. جوش فیوژن و جوش مقاومتی دو تکنیک اصلی برای اتصال قطعات فولاد است.
1- جوش فیوژنی
در این نوع جوشکاری حرارت از طریق یک قوس الکترکی بین الکترود و فولاد ایجاد میشود.
2- جوش مقاومتی
در این نوع از جوشکاری، حرارت از طریق مقاومت الکتریکی به وجود میآید. جریان الکتریکی میخواهد از قسمتهای که قرار هست جوش بخورند عبور کند و مقاومت آنها را داغ میکند.
پس از جوشکاری، نقطه و اطراف نقطهی جوش باید تمیز شوند.
کنترل کیفیت
فولادهای ضدزنگ قبل از مصرف باید مورد کنترل کیفیت قرار بگیرند تا از کاربردی و ایمن بودن آنها اطمینان حاصل شود. به عنوان مثال در ایالات متحده شرکتی با عنوان انجمن آمریکایی تست مواد مسئولیت این کار را به عهده دارد. در کشور ما نیز سازمانهای استاندارد و کنترل کیفیت موجود هستند.
آیندهی فولاد ضد زنگ
صنایع فولاد ضد زنگ و به طور کلی صنایع آهن و فولاد در حال تغییرات بسیار یزرگی است.
1- محیط زیست
استفاده از فولاد ضد زنگ و فولاد فوق ضد زنگ در حال گسترش روز افزون است. یکی از دغدغههای تولیدکنندگان فولاد ضد زنگ آلودگی و محیط زیست است. تولید این فولاد برای رسیدن به اهداف مورد نظر سازمانهای محیط زیست روز به روز در حال تغییر و پیشرفت است. همین امر تولید کنندگان را به سمت بازیافت این فولاد سوق داده است و در آیندهای نه چندان دور تمامی روشهای تولید آن تغییر خواهد کرد.
2- صنایع
استفادههای متنوع دیگری هم از این فولاد میشود. به عنوان مثال در لولهکشیهای آب منازل گرفته تا سایتهای انرژی هستهای به طور گسترده از فولاد ضد زنگ استفاده میشود. مقاومت بالای این فولاد آن را برای استفاده در لولههای انتقال گاز و نفت نیز مناسب کرده است. در صنایع خودرو سازی فولاد ضد زنگ بسیار پر اهمیت است. تولید کنندگان امروزه به دنبال فولادهایی با استحکام بالاتر اما وزنی کمتر هستند. امروزه نه تنها در بدنه بلکه در بسیار از قطعات خودروها از فولاد ضد زنگ استفاده میشود.
3- تحقیق و توسعه
تحقیقات سالهاست که انجام میشود و ادامه خواهند داشت. به عنوان مثال ژاپن یک فولاد ضد زنگ تولید کرده است که حافظهی شکلی دارد. این فولاد در صورت تغییر شکل مثلا در تصادف اتوموبیل قادر است به حالت اولش بازگردد تنها کافی است حرارت ببیند. بسیار از مؤسسات تحقیقاتی دیگر در دنیا روی این موضوع تحقیق کردهاند. همچنین فولاد دیگری طراحی شده است که نسبت به نوسانات بیرونی نوسات کمتری از خود نشان میدهد و همین امر طول عمر آن را تا حدود بسیار زیادی افزایش داده است.
به نقل از madehow.com