از بین بردن زنگ زدگی آهن با روش های اصولی

زنگ زدگی چگونه بوجود می آید و راههای جلوگیری از این پدیده چیست؟ اگر نگاهی به وسایل و ابزار اطرافمان بیاندازیم وجود این پدیده را به راحتی خواهیم دید به عنوان مثال لوله های زنگ زده آب ... که باعث شده زیبایی آن تحت تأثیر قرار گیرد حال در این مطلب ما قصد داریم به چگونگی این پدیده و راههای جلوگیری از آن بپردازیم پس با ما همراه باشید با این مطلب جذاب..

• زنگ زدن آهن چیست؟
• از بین بردن زنگ زدگی
• روش های حذف زنگ زدگی آهن
• شات پلاست
• سندبلاست
• لیزرزنی
• واترجت
• اسیدشویی

زنگ زدن آهن چیست؟

آهن و برخی فلزات دیگر هنگامی که در مجاورت با آب و اکسیژن قرار می گیرند به مرور زمان دچار زنگ زدگی می شوند، در این شرایط فلزات با اکسیژن ترکیب شده و طی فرآیندی اکسید می شوند که در نهایت به خوردگی فلز و تبدیل شدن سطح آن به رسوب قرمز- قهوه ای می گردد که به آن زنگ آهن گوییم.

از بین بردن زنگ زدگی

زنگ زدن آهن نوعی خوردگی  محسوب می گردد که اگر در زمان مناسب ترمیم و رسیدگی نگردد موجب خسارت های جبران ناپذیری می گردد که برای از بین بردن آن راههای گوناگونی وجود دارد که در ادامه به هر یک به طور مختصر اشاره خواهیم نمود.

روش های حذف زنگ زدگی آهن

جالب است بدانید یکی از بهترین روش های مقابله با این پدیده ، حفاظت آن در برابر رطوبت است ، از راههای ساده از بین بردن زنگ زدگی خانگی می توان به استفاده از سرکه سفید، اسید سیتریک و جوش شیرین ... اشاره نمود اما روشهای دیگری بشرح ذیل نیز موجود است.

• شات پلاست
• سندبلاست
• لیزر زنی
• واتر جت
• اسید شویی

شات پلاست

شات بلاست یکی دیگر از روش های ساب پاشی سطحی است که همانند سندبلاست عمل می کند، اما از نظر مواد سایند با سندپلاست تفاوت دارد. در این روش جهت بر طرف نمودن اکسیدهای سطحی آهن استفاده می گردد و ساچمه فلزی جایگزین ذرات شن و ماسه سیلیسی می گردد و از لحاظ شدت تمیزکاری قوی تر بوده و در اکثر مواقع برای تمیزکاری لایه های اکسیدی ضخیم تر استفاده می گردد، لازم به ذکر است سندبلاست برای قطعات کوچک استفاده می گردد ولی در روش شات پلاست به دلیل فشار بالایی که به قطعه وارد می کند، فقط می توان برای قطعات بزرگ استفاده نمود.

سندپلاست

یکی از روش های کاربردی و بسیار مطرح جهت رفع زنگ زدگی آهن استفاده از روش سندپلاست می باشد که یکی از روشهای ساب پاشی است در این روش شن و ماسه با فشار بالای هوا به سطح مورد نظر پرتاب می گردد در واقع می توان گفت هوا به عنوان منبع نیرو عمل کرده و ذرات ساینده که همان شن وماسه هستند به سطح زنگ زده آهن پرتاب می شوند تا از این طریق اکسیدهای آهن بر روی سطح آن زدوده شوند، این روش یکی از روشهای قدیمی است که جهت از بین بردن مواد زائد مانند روغن و گریس، گرد و غبار و حتی تمیزکاری قبل از رنگ آمیزی از آن استفاده می گردیده که امروزه از این روش جهت از بین بردن زنگ زدگــی نیز استفاده می گردد.
جالب است بدانید این روش بیش از صد سال قدمت دارد و دارای معایبی است... از معایب روش سندبلاست می توان به امکان پارگی سطح در طی انجام فرایند اشار نمود همچنین استنشاق ذرات ساینده در هنگام تمیزکاری در فضا جهت سلامتی مضر است و اغلب از این روش برای سطوح فلزی با سختی بسیار بالا استفاده می گردد.

لیزر زنی

لیزر یکی از روش های به روز و پیشرفته جهت برطرف کردن اکسیدها و زنگ زدگی آهن می باشد که به صرف کمترین میزان مصرف انرژی قابلیت پاک سازی سطحی سطوح را دارد. از این روش جهت تمیزکاری سطوحی ابزارآلاتی مانند موتروهای جت، محفظه های احتراق و ... در دماهای بالا را دارد، عملکرد این روش به این صورت است که پرتوهای پرانرژی لیزر به سطح تابیده که موجب از بین رفتن هرگونه اکسید و زنگ زدگی می گردد، از مزایای این روش می توان به استفاده نکردن از مواد شیمیایی، بهینه بودن مصرف انرژی و سرعت بالا آن اشاره نمود.
روش لیزر زنی آهن بر خلاف روش شات پلاست، برای تمامی سطوح نرم، زبر، کوچک و بزرگ نیز استفاده می شود و به سطح آسیبی نمی رساند، همچنین جالب است بدانید این روش جهت تمیز کاری سایر فلزات مانند مس و آلومینیوم هم نیز استفاده می شود.

 واترجت

فرآیند واتر جت همانطور که از نامش پیداست در این روش از فشار قوی آب برای تمیزکاری سطوح زنگ زده استفاده می گردد، به این صورت که فشار آب بوسیله نازل فشار قوی دستگاه،  فشار آب را به انرژی مکانیکی تبدیل می کند که در نتیجه اکسید آهن به راحتی از روی فلز می زداید. پمپ فشار قوی، شیلنگ فشار قوی، گان اسپری آب فشار قوی، فیلتر، پمپ بوستر از دیگر اجزای تشکیل دهنده دستگاه واتر جت می باشد. عملکرد این دستگاه به این صورت است که ابتدا میزان فشار آب با نسبت بسیار زیادی افزایش و پس از عبور از فیلترها با فشار بسیار بالایی پرتاب می گردد که این فشار منجر به زدودن زنگ زدگی آهن می گردد از مزایای این روش نسبت به سایر روش ها می توان به عدم وجود آلودگی اشاره نمود، دقت نمایید در این روش کنترل فشار اهمیت بسیار بالایی دارد و می بایست توسط نیرو متخصص انجام گردد.

اسیدشوئی

یکی دیگر از روش های از بین بردن زنگ آهن اسیدشویی می باشد به این طریق که جهت از بین بردن زنگ آهن از اسید برای شست و شو آن استفاده می کنند روش کار به این صورت است که 2 یا 3 قاشق اسیدی مانند اسید اگزالیک را در یک گالن آب مخلوط کرده و در معرض فلز زنگ زده قرار داده که موجب واکنش شیمیایی شده و محلول بی رنگ به وجود می آید و به راحتی زنگ را از بین می برد جالب است بدانید این روش یکی از روش های محبوب برای از بین بردن زنگ آهن می باشد.
نکته قابل توجه اینکه مدت زمان مورد نیاز جهت غوطه وری در اسید متفاوت می باشد به این صورت که به میزان زنگ زدگی و یا سایز آن قطعه بستگی دارد و گاهاً ممکن است نیاز به چند روز باشد، و بعد از خارج نمودن قطعه از محلول اسید، می بایستی سطح آن به طور کامل و به خوبی شسته شود، بعد از شستشو سطح مورد نظر جهت اطمینان از پاک شدن کامل اسید اگزالیک از روی آن، می توان آن را در محلول بی کربنات سدیم قرار داد و پس از گذشت چندین ساعت می توان قطعه را از محلول خارج نموده و از پاک بودن آن مطمئن شوید. جالب است بدانید اثرات اسید بر روی سطح آهن موجب خوردگی مجدد آن قطعه خواهد شد به همین خاطر نیاز به تمیز شدن کامل سطح می باشد. از مزایای اسیدشویی می توان گفت حتی زنگ زدگی بسیار قدیمی را از بین خواهد برد ولی معایب آن در استفاده بیش از حد از آب می باشد و در نهایت تولید پسماندهای اسیدی که موجب آسیب به محیط زیست می گردد.

سخن آخر...

زنگ زدگی آهن علاوه بر روش های خانگی دارای روش های اصولی می باشد که در بالا به برخی از آنها اشاره نمودیم ، امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد جهت مشاهده  تأمین کنندگان  محصولات فولادی در وب سایت فولاد۲۴ کلیک نمایید.

منبع: گروه تأمین محتوای فولاد24