آهن اسفنجی چه کاربردی دارد؟ آهن اسفنجی جایگزین مناسبی برای ضایعات آهن است در نتیجه می توان با استفاده از این ماده درصد بالایی از مواد اولیه برای فراهم آوردن ذوب مورد نیاز واحدهای فولادسازی را بجای بهره گیری از ضایعات، تهیه نمود.در ادامه به موارد زیر بیشتر اشاره خواهیم نمود.
- دلایل استفاده از آهن اسفنجی در صنایع فولاد.
- آشنایی با خطرات آهن اسفنجی.
- آشنایی با تولید کنندگان آهن اسفنجی.
- بریکت چیست؟
یکی از مهم ترین کاربردهای آهن اسفنجی در کوره های القائی می باشد. در کوره های القائی این امکان وجود دارد که نزدیک به ۵۰ درصد آهن اسفنجی را جایگزین قراضه نمود. البته این نکته را در نظر بگیرید که برای استفاده از آن در کوره القایی، به دانش فنی و تجربه نیاز می باشد. بعلاوه اهن اسفنـجی تحول بزرگی در ریخته گری مداوم صنعت فولاد ایجاد نموده است.
به عبارتی به تنهایی از این آهن ها استفاده زیادی نمی شود اما در تهیه آهن نرم از آن ها استفاده می شود و با گران شدن ضایعات آهن و مشکلات زیست محیطی ، اهمیت آن ها بیشتر هم شده است.
دلایل استفاده از آهن اسفنجی در صنایع فولاد
همانطور که اشاره شد استفاده های زیادی از آهن اسفنجی در کشورهای مختلف می شود و 66.3 درصد فولاد خام جهان با استفاده از روش کوره بلند و 31.2 درصد با استفاده از احیای مستقیم و کوره های الکتریکی تولید می شود. اما در ایران معمولاً از روش احیای مستقیم بیشتر استفاده می شود که دلیل اصلی آن به صورت خلاصه وار در ادامه آورده شده است.
سرعت این روش با توجه به استفاده از قراضه آهن بالا است.
از نظر اقتصادی، مبلغ مورد نیاز جهت راهاندازی یک واحد کوره بلند نسبت به یک واحد احیای مستقیم و کوره الکتریکی در ظرفیتهای متناظر، بالاتر است.
محدودیتهای زیستمحیطی روش کوره بلند نسبت به روش احیای مستقیم بیشتر است.
آهن اسفنجـی نسبت به آهن خام عیار بالاتری دارد.
کوره بلند در ظرفیتهای بالا توجیه اقتصادی بیشتری دارد.
اما از روش احیای مستقیم میتوان در واحدهای کوچک فولادسازی با توجیه اقتصادی مناسب استفاده کرد.
آهناسفنجی را میتوان به صورت آهن گرم کلوخه شده (HBI) درآورده، به سهولت حمل یا ذخیره کرد. در صورتیکه که حمل آگلومره که خوراک کوره بلند است سختتر میباشد.
در فرایند احیای مستقیم میتوان از گازطبیعی بدون حذف ناخالصیهای آن استفاده کرد.
در عین حال شرکتهای ذوبآهن اصفهان، فولاد میبد، فولاد زاگرس، ذوبآهن غرب کشور و فولاد زرند، در مجموع حدود 5 میلیون تن فولاد، از طریق روش کوره بلند تولید خواهند کرد که با توجه به پتانسیلهای موجود در کشور، به نظر کافی میآیند.
خطرات آهن اسفنجی
اگر این آهن ها بدون حفاظ در جایی رها شوند پتانسیل اکسیداسیون و زنگ زدگی دارند و باید سریعتر به فولاد تبدیل شوند. علاوه بر آن این آهن ها ممکن است در حالت خمیری مشتعل شوند.
تولید کنندگان آهن اسفنجی
از جمله بزرگترین تولیدکنندگان آهن اسفنـجی در جهان می توان به هند و ایران اشاره کرد.
بریکت چیست؟
بریکت ها در واقع همان آهن اسفنجی هستند ولی در هنگام تولید به شکل تکه های بزرگ قالب گیری و فشرده شده اند که در دو نوع بریکت نرمه آهن اسفنجی و بریکت سرد آهن اسفنجـی تولید می شوند که دمای تولیدی آنها متفاوت است و در زمینه های مختلفی از آن ها استفاده می شود. کاربردهای مختلف بریکت:
- آهن و فولاد
- مواد معدنی (دولومیت، منگنز، فروآلیاژ، آلومینا، آهک و...)
- مواد شیمیایی (سولفات ها، کربنات ها، کلریدها، سیانیدها، برومیدها)
- کودهای شیمیایی
- مواد شوینده و بهداشتی
منبع:گروه تأمین محتوای فولاد24