پرداخت کاری قطعات صنعتی یکی از مهم ترین مراحل تولیدی است که کارکرد صحیح آن بستگی به سطح صاف و صیقلی برای جلوگیری از خوردگی، آماده سازی جهت آبکاری و سخت کاری سطحی است. که در این نوشتار تصمیم داریم به پرداخت کاری، و انواع آن بشرح موارد ذیل بپردازیم:
- پرداخت کاری( Surface finishing) چیست؟
- پرداخت کاری فلزات
- انواع پرداخت کاری فلزات
- وسایل پرداختکاری
پرداخت کاری( Surface finishing) چیست؟
پرداخت کاری، صاف و براق کردن با اعمال تغییرات روی سطح مواد است که موجب تغییر در آن می‌شود، دستگاه پرداخت کاری روشی مناسب جهت از بین رفتن ضایعات حاصل از برش است، پرداخت کاری علاوه بر اینکه به کار زیبایی می‌دهد موجب جلوگیری از خوردگی و بالا رفتن مقاومت در برابر هرگونه سایش و تغییر شکل می گردد از طرفی باعث مقاومت قطعات در مقابل واکنش های شیمیایی می‌شود و اصطکاک سطح را کنترل می‌نماید.
پرداخت کاری فلزات
در پرداخت کاری فلزات یا همان تکمیل کاری فلزات به این صورت است که به وسیله سمباده ضایعات و زبری سطح ورق فلزی از بین می‌رود، درجه نرمی و زبری سمباده بستگی به مقدار پلیسه روی ورق فلز دارد بعلاوه نوع جنس فلز و کاربرد آن محصول از گیلانس استفاده می‌کنند. البته قابل ذکر است پرداخت کاری در انواع فلزات متفاوت است و با توجه به هدف پرداخت کاری، نوع آن را مشخص می‌نماییم.
انواع پرداخت کاری فلزات
1. برس کاری فلزات
جهت از بین رفتن نواقص سطح، اتمام فلز به روش پرسکاری راه حل بسیار خوبی است. ماشین های پرسکاری جهت یکدست کردن نمای بیرونی یک محصول، و یا ایجاد خطوط موازی یکنواخت و نرم استفاده می‌گردد.
2.آبکاری فلزات
جهت آبکاری فلزات از دستگاه های آبکاری استفاده می‌کنند به این طریق که از یک حمام شیمیایی برای پوشش یا تغییر سطح یک بستر به وسیله یک لایه فلز مثل نیکل یا PTFE استفاده می گردد. در آبکاری الکتریکی نیز از یک جریان الکتریکی استفاده می‌کنند در صورتی که در آبکاری غیر الکتریکی از فرایند فتوکاتالیستی استفاده می‌کنند که در آن بستر فلزی ، واکنش را کاتالیز می‌نماید.
3. پرداخت لرزشی یا ویبره ای فلزات
از این دستگاه جهت صاف کردن سطح محصولات و از بین بردن لبه های تیز استفاده می گردد در پرداخت لرزشی محصول را در یک درام پر از گلوله های ساینده و یک بستر قرار می‌دهند تا پس از لرزش متناوب، یک بافت یکنواخت ایجاد شود.
4.پولیش بوف (پولیش¬کاری و برقکاری)
اگر نیاز به سطحی صاف و بدون بافت دارید می‌توان از ماشین پولیش پارچه ای استفاده کرد که از یک دیسک پارچه ای تشکیل شده و جهت براق کردن محصول مورد نظر استفاده می‌گردد. جالب است بدانید این فرایند جهت محصولات تزیینی استفاده می‌گردد که نیاز به درخشندگی و صیقلی بالا دارند.علاوه بر این این ماشین تمایل به گرد کردن لبه های محصول دارد.
5. سنگ زنی فلزات
سنگ زنی یکی از دیگر روش های پرداخت است که مزیتی که دارد این است که با افزایش میزان براده برداری به صافی مطلوب خواهید رسید و دارای دقت و کیفیت بالایی است که همین امر موجب شده این روش جایگزین فرزکاری گردد. فلزاتی مانند فولاد، آلومینیوم و شیشه و سرامیک و الماس از این روش جهت پرداخت کاری استفاده می‌گردد.
6. پوشش پودری
این نوع پرداخت کاری یک نوع پرداخت دکوراتیو است که مانند رنگ است اما نسبت به رنگ دوام بیشتری دارد، و‌شامل ذوب شدن پودر پلاستیک خشک روی فلز است که پوششی بافتی و مات یا براق را ایجاد می‌کند و موجب از بین رفتن نقایص موجود در سطح می‌گردد.
7. سند بلاست یا ساب پاشی
سند بلاست یا ساب پاشی بوسیله دستگاه سندبلاست انجام می‌گردد و یک بافت مات ایجاد می‌کند، در این فرآیند دانه های شن و ماسه، گلوله های فلزی یا دانه های فولادی را با سرعت بسیار بالا به سمت بستر فلزی پرتاب می‌نماید، که از برخورد دانه های ساینده با سطح فلز سبب ایجاد بافتی تمیز و صاف می گردد مخصوصاً در فلزات نرم این سطح بیشتر قابل مشاهده است.
8. سیاه کاری حرارتی (hot blackening)
در این نوع پرداخت یک لایه نازک از اکسید سیاه روی سطح محصول پخش می شود تا یک رنگ مشکی مات با مقاومت در برابر سایش بالا ایجاد گردد، این پرداخت با درجه حرارت بالا است به این ترتیب که محصول در یک مخازن که درون آن پاک کننده و سود سوزآور و خنک کننده است قرار می‌گیرد، این روش اغلب در تولید قطعات خودرو، ابزار و سلاح گرم استفاده می‌شود.
وسایل پرداختکاری
- گیلانس
- واکس پرداخت کاری
- نمد پرداخت کاری
- چسب نمد
- اسکاچ پرداختکاری
سخن آخر
در این متن سعی کردیم به انواع پرداخت کاری فلزات بپردازیم اما جهت انتخاب هریک از تکنیک های فوق می بایستی به سرعت تولید و مقرون به صرفه بودن آن روش و نیز سختی فلز توجه نمود و بر اساس این موارد، بهترین روش را انتخاب نماییم. جهت مشاهده خدمات دهندگان آهن و فولادی در وب سایت فولاد 24 کلیک نمایید.
فرایند سیاه کاری حرارتی
منبع: گروه تأمین محتوای فولاد 24