همانطور که می دانید آلومینیوم کاربرد فراوانی در زندگی روزمره ما دارد که با فرآیند آنودایز کردن، خواص مکانیکی آن بیشتر و موجب زیبایی آنها می شود که در ادامه بیشتر به این موضوع می پردازیم با فولاد24 همراه باشید...
- آنودایز کردن (Anodizing )
- روش های آنودایز کردن یا آنادایز کردن
- مراحل آنادایز کردن:
- دلایل آنودایز آلومینیوم
- مزایای آنودایز کردن
آنودایز کردن (Anodizing )
آنودایز کردن یا به عبارت ساده تر آبکاری فرایندی است که طی آن یک لایه نازک اکسید، روی آلومینیوم قرار می گیرد.
روش های آنودایز کردن یا آنادایز کردن
- روش آندی یا الکتروشیمیایی: در این روش، اکسید فلز در شرایط کنترل شده تشکیل و متراکم و غیر قابل نفوذ می گردد مثل آنادایزینگ آلومینیوم.
- روش شیمیایی : در اثر جذب فلز یا اکسید فلز بر روی سطح ایجاد می گردد که موجب می شود یک لایه پایدار روی سطح بوجود آید. مانند کروماته کردن.
مراحل آنادایز کردن
آنادایزینگ نیز فرایندی الکتروشیمایی است جهت ضخیم تر کردن لایه های اکسیدی موجود بر روی فلزاتی مانند آلومینیوم است، که این عملیات طبق مراحل ذیل انجام می شود:
- ابتدا سطح فلز را بوسیله حلال ها و یا مواد قلیایی چربی گیری و تمیز می نماییم.
- بوسیله محلول سودا لایه برداری کرده که موجب مات شدن سطح می شود.
- آنودایز کردن که ایجاد پوشش اکسیدی توسط جریان برق بر روی سطح آلومینیوم .
- رنگ زدن یا الکتروکالرینگ : سطح متخلخل با نمک فلزات معدنی و با استفاده از جریان برق رنگ می شود.
- آب بندی یا سیلینگ: در آخرین مرحله سوراخ ها، هیدراته شده ( آلومینیوم اکسید هیدراته/بوهمت H2O ) و پر می شود.
دلایل آنودایز آلومینیوم
- افزایش قدرت چسبندگی رنگ ها
- افزایش مقاومت در مقابل خوردگی
- نمای ظاهری مناسب از طریق آنودایز کردن و مناسب جهت تزیینات و دکوراسیون
- آنودایز به عنوان یک از مراحل آبکاری
- کاربرد در صنایع فتوگرافی و لیتوگرافی
- جهت عایق کاری
- افزایش قابلیت تابش و انتشار حرارت
- ردیابی و کنترل درزهای سطحی
- افزایش مقاومت سایشی
مزایای آنودایز کردن
1. افزایش مقاومت در مقابل خوردگی
لایه ی آلومینا ایجاد شده متناسب با ضخامت موجب حفاظت قطعه از محیط های خورنده می گردد.
2. افزایش قدرت چسبندگی رنگ ها و ایجاد سطح برای آبکاری
لایه اکسیدی ایجاد شده به دلیل ایجاد نانو لوله ها بر روی سطوح آلومینوم منجر به بالا رفتن میزان جذب رنگ دانه ها و باعث افزایش قابلیت آبکاری قطعات آلومینیومی می شود. (بطور مثال از انودایزینگ در الکترولیت اسید فسفریک میتوان نام برد که به عنوان مرحله ماقبل آبکاری بکار می رود.)
3. ایجاد نمای ظاهری مناسب جهت دکوراسیون و تزئینات
لایه اکسیدی – آندی آلومینیوم بطور طبیعی پوششی یکنواخت و درخشان بوده از طرف دیگر به دلیل مقاومت خوبی که در مقابل خوردگی دارد. از این لحاظ می توان از آن به عنوان سطح نهایی مورد نظر جهت تزئینات و نماسازی استفاده نمود. سطح نهایی رو می توان با روش های پولیش مکانیکی و یا حتی در مرحله ی قبل از آنودایزینگ با انجام عملیات الکتروپولیش قطعه، درخشان تر و صیقلی تر کرد.
4. عایق الکتریکی :
اکسید آلومینیوم به دلیل نارسانا بودن می توان از آن به عنوان عایق کردن قطعه در مقابل ولتاژ های بالا استفاده کرد. میزان عایق پذیری لایه بستگی به ضخامت و آلیاژ آلومینوم نیز دارد.
5. پایین آوردن ضریب انتقال حرارت:
لایه اکسیدی – آندی در ضخامت های بالاتر از 30 میکرون باعث مقاوم ساختن قطعه ی آلومینومی در مقابل شک های حرارتی می شود. این پوشش در عملیات هارد آنودایزینگ رخ می دهد.
6. افزایش مقاومت سایشی:
با استفاده از مکانیزم آنودایزینگ سخت(hard anodzing) بر روی قطعات آلومینیومی پوشش به ضخامت حدود 100 میکرون ایجاد می شود که دارای سختی بالایی است و می توان از آنها جهت ساخت یاتاقان ها و قطعات دوار و یا سایر مواردی که نیاز به مقاومت سایشی دارند استفاده نمود . آنالیز محلول، دمایی آن و نحوی ولتاژ دهی از عوامل تاثیر گذار بر لابه ی اکسیدی سخت می باشد.
بطور کلی می توان گفت آنودایز یک فرآیند الکتروشیمیایی است که یک لایه تزیینی، با دوام، مقاوم در برابر خوردگی و اکسید آندی، سطح فلز را پوشش می دهد. که دارای ویژگی های عالی و مقاوم است.
نحوه آنودایز کردن آلومینیوم
منبع: گروه تأمین محتوای فولاد24