در حالی که نتایج مذاکرات وین به عنوان سیگنالی کاهشی در بسیاری از بازارهای کشور اثرگذار شد، روند مستمر رو به رشد بهای جهانی فولاد و استقبال خریداران خارجی از مقاطع طویل فولادی ایران، به عنوان سیگنال مثبت در این بازار عمل کرد و به رشد قیمتی انجامید. البته نبود تقاضای مصرفی و حتی سرمایه‌ای در بخش محصولات نهایی و سردرگمی خریداران نسبت به آینده این بازار باعث شده تا در عین رشد قیمتی، بازار آزاد مقاطع طویل فولادی در رکودی سنگین نیز فرو رود و به این ترتیب این بازار همزمان دچار دو عارضه رکود و تورم شود.
بی‌توجهی فولادی‌ها به سیگنال‌های ارزی
رینگ فولاد بورس کالا در آخرین روز از فروردین ماه 1400 میزبان عرضه بالغ بر 126هزار تن شمش فولادی با قیمت پایه 11 هزار و 680 تومان به ازای هر کیلوگرم بود؛ این نرخ پایه نسبت به قیمت پایه معاملات هفته قبل (24فروردین) افزایشی 600 تومانی معادل 1/ 5درصد داشت. افزایش بهای پایه عرضه شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالا برای معاملات دیروز از دو فاکتور نرخ ارز نیمایی و بهای فولاد در بازارهای جهانی نشات گرفت. بهای بیلت فولاد صادراتی CIS که مبنای تعیین نرخ شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالای ایران است در هفته منتهی به 9 آوریل برابر 582 دلار به ازای هر تن بود که با رشدی 4/ 2 درصدی به 598 دلار به ازای هر تن در هفته منتهی به 16 آوریل رسید. همچنین برآوردهای جهانی از حفظ نرخ‌های فعلی برای فولاد در میان‌مدت حکایت دارد و همین موضوع سیگنالی افزایشی برای بازار داخل به شمار می‌رود. برخلاف قیمت‌های جهانی، نرخ ارز سیگنال‌های متفاوت برای بازارهای داخل به همراه داشت. انتشار اخباری مثبت از به نتیجه رسیدن مذاکرات وین از روزهای ابتدایی هفته جاری، نرخ ارز را وارد مسیر کاهشی کرد که همین موضوع سیگنالی برای تعویق خرید در بسیاری از بازارهای کالایی کشور نیز بود و تاثیر آن در برخی معاملات هفته جاری بورس کالا نیز به وضوح مشاهده شد. البته برخلاف روند کاهشی نرخ ارز، تغییر محسوسی در بهای ارز نیمایی ظرف یک هفته اخیر به وجود نیامد و حتی میانگین نرخ ارز نیمایی در هفته جاری بالاتر از میانگین نرخ آن در هفته قبل بود و این موضوع نیز عاملی در جهت تقویت بیشتر قیمت‌های پایه کالاها در بورس کالا ظرف هفته جاری بود. خریداران شمش فولاد از بورس کالا، بی‌توجه به روند کاهشی به وجود آمده در نرخ ارز آزاد و تعدیل انتظارات تورمی که در بسیاری از بازارهای کشور خودنمایی می‌کند، حضور پررنگی در رینگ معاملاتی شمش فولاد بورس کالا در روز سه‌شنبه 31 فروردین ماه داشتند. به گونه‌ای که برای حدود 130 هزار تن شمش فولاد عرضه شده در این بازار تقاضایی بالغ بر 227 هزار تن به ثبت رسید که البته در نهایت به معامله حدود 96 هزار تن شمش فولادی از این بازار انجامید. با وجود رشد 1/ 5 درصدی قیمت پایه شمش فولاد در معاملات دیروز و به‌رغم روند کاهشی به وجود آمده در نرخ آزاد ارز، متقاضیان شمش فولاد حاضر به رقابت برای خرید شمش از این بازار نیز شدند و این موضوع باعث شد تا میانگین بهای معامله شمش فولاد در این بازار افزایشی 150 تومانی نسبت به قیمت پایه داشته باشد.
با توجه به مالیات ارزش افزوده و کارمزد ارکان بورس، این شمش فولادی برای خریداران که عمدتا نوردکار هستند برابر 12 هزار و 890 تومان تمام خواهد شد، با در نظر گرفتن هزینه حمل، هزینه تبدیل شمش به میلگرد و سود معقول نوردکار بهای تمام شده تولید هر کیلوگرم میلگرد در کارخانه رقمی در حدود 13 هزار و 500 تومان خواهد بود. این در حالی است که ظرف روزهای اخیر میلگرد در بازار آزاد تهران با قیمتی در حدود 13 هزار و 700 تومان عرضه می‌شود. با توجه به آنکه تفاوت معقول قیمت تمام شده میلگرد تولید کارخانه و نرخ فروش در بازار آزاد تهران، با توجه به مالیات ارزش افزوده، هزینه حمل و سود معقول تاجر باید رقمی حداقل برابر 1600 تومان باشد، بنابراین این میلگرد باید با قیمت 15 هزار تومان در بازار آزاد عرضه شود. هرچند در شرایط رکودی فعلی بازار مقاطع طویل فولادی خریداری برای میلگرد با چنین نرخی وجود نخواهد داشت.
با این وجود همچنان نوردکاران حضوری پررنگ در رینگ معاملاتی بورس کالا داشته و برای خرید شمش فولاد دست به رقابت می‌زنند. این رقابت برای خرید شمش فولاد از سویی با هدف نخوابیدن خطوط تولید بوده و از طرف دیگر انگیزه صادراتی به دنبال دارد. در حال حاضر بازار صادرات مقاطع طویل فولادی داغ بوده و همین موضوع نیز باعث می‌شود که تولید با هدف صادرات رونق داشته باشد.
رکوردشکنی قیمتی میلگرد در بازاری راکد
به گفته فعالان بازار آزاد مقاطع طویل فولادی، هر کیلوگرم میلگرد سایز 16 در روز سه‌شنبه 31 فروردین در بازار آزاد تهران به رکورد تاریخی قیمت خود یعنی 13 هزار و 600 تومان رسید. افزایش بهای جهانی فولاد و وجود مشتریان خارجی برای مقاطع طویل فولادی تولید کشور مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت این محصول در شرایطی بود که افت محسوس نرخ ارز در بازار آزاد و تعدیل انتظارات تورمی باعث رکودی عمیق در بسیاری از بازارهای کالایی کشور شده است. البته به گفته معامله‌گران بخش فولاد، این رکود شامل حال بخش محصولات نهایی طویل فولادی نیز شده اما نتوانسته از رشد قیمتی در این بازار جلوگیری کند. به این ترتیب این بازار همزمان درگیر دو عارضه رکود و تورم شده که می‌تواند اثرات آن تا هفته‌ها این بازار را با خود درگیر کند.
بهای پایه عرضه میلگرد در معاملات امروز چهارشنبه اول اردیبهشت برابر 12 هزار و 300 تومان تعیین شده که این نرخ نسبت به قیمت پایه این محصول در معاملات هفته قبل (چهارشنبه 25 فروردین) افزایشی 400 تومانی دارد. باتوجه به رکود مصرفی و سرمایه‌ای حاکم بر بازار آزاد مقاطع طویل فولادی انتظار می‌رود که معامله‌گران استقبال چندانی از عرضه‌های میلگرد امروز نداشته باشند و این رینگ نیز به سرنوشت سایر بازارهای کالایی در هفته جاری یعنی رکود دچار شود. به این ترتیب باید اذعان کرد که تولید با هدف بازار صادراتی تفاوت اصلی بخش بالادستی فولاد کشور است که باعث می‌شود در شرایط رکودی بازار داخل و مشخص نبودن روند بازارها، همچنان خرید مواد اولیه و تولید محصول توجیه اقتصادی داشته باشد. توجه به این نکته مهم از سوی سیاست‌گذاران، لازمه تحقق جهش تولید و رشد تولید ناخالص ملی است./دنیای اقتصاد