از زمان حضور «اسدالله کشاورز» در سمت معاونت معدن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت، شاهد حرکت های خوبی در سطح این وزارتخانه در بخش معدن بودیم.
شخصیتی که به عنوان فردی سلامت‌محور شناخته شده و به شفافیت در عملکرد شهره است، لذا می‌توان انتظار داشت بخش معدن و صنایع معدنی به جایگاه واقعی خود دست یابد.
کشاورز که سال‌ها در بخش اکتشافات کشور فعالیت کرده، از سابقه ای طولانی برخوردار است.
وی که پیش از این، مدیر کل دفتر امور اکتشاف وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین مدیر اکتشاف شرکت معدنی و صنعتی چادرملو بوده، فردی استخوان خرد کرده در بخش معدن و صنایع معدنی و آشنا به امور بوده و انتظار می‌رود طرح‌ها و پروژه‌های خوبی برای صادرات مواد معدنی مازاد کشور ارائه کند.
به مناسبت فرا رسیدن دهم تیرماه روز ملی «صنعت و معدن»، با این مدیر کارکشته و کاربلد دولت همراه شدیم و برخی مسائل اساسی حوزه معدن و صنایع معدنی را مورد بحث و بررسی قرار دادیم که در ادامه می‌خوانید.
معدن24– طرح آزادسازی پهنه ها و معادن راکد و غیرفعال پس از سال ها در دستور کار قرار گرفت. درخصوص ارزش و اهمیت این طرح و برنامه‌ریزی های انجام شده برای آزادسازی و مزایده آنها توضیح بفرمایید.
کشاورز- با عنایت به بلوکه شدن 16 هزار و 830 فقره محدوده و معادن که از سال‌های گذشته به‌صورت غیرفعال بوده و احصاء شده است و چنین پتانسیل بالای معدنی در سطح کشور دراختیار وزارت صمت قرار داشته است، با برنامه‌ریزی مناسب تعداد پنج هزار و 866 فقره که بلامعارض بوده یا مخالفتی از سوی دستگاه اجرایی ذی‌صلاح نداشته اند، در 31 استان شناسایی و در سامانه کاداستر با رنگ متمایز مشخص گردید و با اطلاع رسانی عمومی و دعوت مردم برای سرمایه گذاری در حوزه معدن بصورت مزایده اقدام شده است.
اهمیت این طرح را می توان در فعال سازی محدوده ها و معادن غیرفعال، سرمایه گذاری در بخش معدن، اشتغال‌زایی، تامین مواد اولیه کارخانجات و ایجاد واحدهای صنایع معدنی جدید نام برد.
معدن24- با توجه به حضور دستگاه هایی همچون منابع طبیعی، انرژی اتمی، محیط زیست و … همچنین معارضان محلی، اجرایی شدن کامل این طرح و دستیابی به اهداف تا چه اندازه امید می رود؟ سهم مکتشفین و بهره برداران در عدم تحقق برنامه ها در این مناطق و بلوکه شدن پهنه ها را چطور ارزیابی می کنید؟
کشاورز- تعداد پنج‌هزارو 866 فقره محدوده و معادنی که در مزایده قرار گرفته، به نحوی انتخاب شده است که محدوده ها بلامعارض بوده و عدم مخالفت دستگاه اجرایی را داشته باشد تا بتوان زمان ورود سرمایه‌گذاران در حوزه معدن را سهل و آسان کرد.
به‌طور قطع با مشخص شدن برندگان مزایده محدوده ها و معادن غیرفعال و انجام عملیات اکتشاف در این محدوده ها، به نوعی ذخایر جدید معدنی به ذخایر کشور اضافه می گردد.
ضمناً این معاونت به نحوی برنامه ریزی کرد که پس از واگذاری مزایده، کار را رها نکرده و اقدامات برندگان مزایده در انجام عملیات اکتشافی را رصد و در صورت لزوم راهنمایی و توصیه لازم انجام شود. لذا برای رسیدن به هدف اصلی، نظارت پس از واگذاری نیز در دستور کار این معاونت قرار دارد.
وزارت صمت و این معاونت با برنامه ریزی انجام شده برای نخستین بار، برگزاری چنین مزایده به‌صورت عموم در 31 استان را با این تعداد محدوده و معادن انجام داده است و در این مزایده از همه واحدهای صنایع معدنی که واحدهای فولادی را نیز در برمی‌گیرد خواسته در سرمایه گذاری در حوزه معدن ورود کنند تا بتوانند مواد اولیه مورد نیاز واحدهای خود را از طریق استخراج در معدن تأمین کنند.
با اکتشافات جدید در سطح کشور در محدوده های مزایده ای و با مشخص شدن منابع جدید آهن، می توان تأمین خوراک و دستیابی به 55 میلیون تن فولاد در سال که برنامه چشم انداز 1404 می باشد را پوشش داد.
ضمناً از دیگر برنامه های این معاونت، تهیه بسته های سرمایه گذاری معادن غیرفعال در استان ها است . لذا شرکت های بزرگ می توانند با شرکت در این مزایده ها برنامه ریزی لازم برای تامین مواد اولیه خود را انجام دهند.
این معاونت دارای چهار دفتر تخصصی در حوزه های امور اکتشاف، بهره برداری از معادن، صنایع معدنی و نظارت بر امور معادن است که این دفاتر تخصصی با برگزاری جلسات متعدد و نیز در شورای عالی معادن به دنبال مصوبه‌های لازم در راستای ریل گذاری درست در حوزه معدن و صنایع معدنی هستند که همه امور و اتفاقات حوزه معدن در تمامی وجوه اعم از سرمایه گذاری، اکتشاف، بهره برداری، بازار، صادرات و غیره را رصد و در راستای سهل و آسان کردن فعالیت های معدنی و صنایع معدنی با درنظر گرفتن زمان، اقدامات لازم انجام می‌شود.
ضمناً این معاونت با شرکت در کمیسیون صنایع و معادن مجلس با همفکری و کمک از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، به دنبال تحقق کمک به فعالیت های معدنی و لغو مصوبه‌های دست و پاگیر است.
معدن24- تاثیر احیاء مجدد برجام و برداشته شدن احتمالی تحریم ها بر بخش اکتشافات کشور چه خواهد بود؟ این مهم تا چه اندازه می تواند یاری رسان بخش در استفاده از فناوری های روز، رفتن به اکتشافات عمقی و … باشد.
کشاورز- با توجه به حساسیت دستگاه هایی مانند سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و سازمان حفاظت محیط زیست و نیز قرارگرفتن مواد معدنی در عمق، قطعاً نیاز به اکتشافات عمیق می باشد تا شکل و طراحی مناسبی برای استخراج مواد معدنی انجام گیرد که این امر با استفاده از ماشین آلات و فناوری های روز دنیا امکان پذیر است.
لذا در صورت برداشته شدن احتمالی تحریم‌ها می توان از ماشین‌آلات روز و تجارب کشورهای پیشرفته در حوزه معدن در راستای اکتشافات در عمق و نیز آسیب حداقل به منابع طبیعی، گام برداشت. بر این اساس، استفاده از این ابزارآلات فنی و تکنولوژی پیشرفته ریسک سرمایه‌گذاری در حوزه معدن را کاهش خواهد داد.
معدن24- در نهایت، استراتژی وزارتخانه برای توسعه اکتشافات و تامین مواد اولیه مورد نیاز برای تحقق سند چشم انداز 1404 این حوزه و دستیابی به 55 میلیون تن فولاد چیست؟ چه برنامه هایی برای جبران عقب ماندگی ها در این حوزه پیش بینی شده است؟
کشاورز- صادرات صنایع معدنی یعنی تولید محصول از مواد معدنی، لذا در صورتی که هر ماده معدنی یا محصول صنایع معدنی که در کشور به‌عنوان مواد اولیه واحد تولیدی دیگری نباشد قابلیت صادراتی دارد.
توجه به این موضوع، فعالیت شرکت های تجارتی معدنی، کسب سهم از بازار جهانی و نیز ارزآوری برای کشور را محقق می کند./معدن24