تعویق خرید فولاد به امید سیگنال‌های ارزی
درحالی‌که قرارگیری در فصل سرد سال به رکود مصرفی در بازار محصولات فولادی کشور منجر شده بود، موج دوم تعدیل انتظارات تورمی در کشور که ظرف روزهای اخیر شکل گرفته باعث رخت بر بستن تقاضای سرمایه‌ای از این بازار شده است. مجموع این عوامل دست به دست یکدیگر داده‌اند تا تولیدکنندگان صنایع تکمیلی دیگر حاضر به خرید مواد اولیه با قیمت‌های فعلی نبوده و رینگ معاملاتی بورس‌کالا در کمایی عمیق فرو رود.
فرورفتن رینگ شمش فولاد در رکود
رینگ معاملاتی شمش فولاد بورس‌کالا در آخرین روز از معاملات دی ماه (سه‌شنبه سی‌ام) میزبان عرضه قطعی ۱۹۵ هزار تن شمش فولادی با قیمت پایه ۱۲ هزار و ۱۵۰ تومان به ازای هر کیلوگرم بود که این میزان عرضه با استقبال بسیار اندک از سوی خریداران روبه‌رو شد؛ به‌گونه‌ای‌که معامله‌گران تنها ۱۳ هزار و ۶۰۰ تن تقاضا را در این بازار به ثبت رساندند که در نهایت نیز تنها ۶۰۰ تن از شمش فولاد عرضه شده در این بازار مورد داد و ستد قرار گرفت. عدم استقبال خریداران از عرضه شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالا در حالی بود که قیمت پایه عرضه شمش فولاد در رینگ معاملاتی بورس‌کالا برای هفته جاری نسبت به هفته قبل تقریبا کاهشی ۲۰۰ تومانی به ازای هر کیلوگرم داشت. این موضوع بیانگر آن است که صنایع تکمیلی انتظار کاهش قابل‌توجه بهای پایه عرضه شمش فولاد را دارند و از همین رو خرید مواد اولیه خود را به تعویق می‌اندازند.
با احتساب مالیات ارزش افزوده و کارمزد ارکان بورس هر کیلوگرم شمش فولادی برای خریداران از رینگ معاملاتی بورس‌کالا در هفته جاری به ۱۳ هزار و ۳۰۰ تومان می‌رسد که با توجه به هزینه حمل، تبدیل و سود معقول نوردکار قیمت میلگرد تولیدی با این شمش بالغ بر ۱۴ هزار تومان خواهد بود. با در نظر گرفتن مالیات ارزش افزوده محصول نهایی و سایر هزینه‌ها باید انتظار داشت که میلگرد تولیدی با این شمش با نرخی در حدود ۱۵ هزار تومان در بازار آزاد عرضه شود. این درحالی است که در همین روز محصول نهایی یعنی میلگرد سایز ۱۴ در بازار آزاد تهران به قیمت ۱۲ هزار و ۴۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم معامله شده و به گفته فعالان این بازار حتی در همین نرخ‌ها نیز بازار در رکود به سر می‌برد. به این ترتیب طبیعی است، درحالی‌که خریدار چندانی برای میلگرد ۱۲هزار و ۵۰۰ تومانی وجود ندارد، نوردکار مایل به خرید شمش ۱۳ هزار و ۴۰۰ تومانی نباشد.
از سکه افتادن معاملات بورس با تعدیل مجدد انتظارات تورمی
البته بازار فیزیکی بورس‌کالا در برخی هفته‌ها شاهد معامله شمش فولاد با نرخی بالاتر از بهای محصول نهایی نیز بوده است؛ در چنین مواقعی انتظارات تورمی مهم‌ترین عامل حضور خریداران در چنین بازاری می‌شود. در واقع تولیدکننده می‌داند با توجه به شرایط تورمی می‌تواند محصول خود را ظرف هفته‌های بعد با قیمتی بالاتر از نرخ روز محصول، در بازار عرضه کند؛ همچنین تمایلات صادراتی که عمدتا بر بالا بودن نرخ ارز و همچنین قیمت صادراتی تکیه دارد، دلیل اصلی چنین خریدهایی به‌شمار می‌رود. اما در شرایط کنونی کشور که شاهد ورود متوسط نرخ ارز به مسیر کاهشی و همچنین تعدیل انتظارات تورمی هستیم، دیگر خرید ماده اولیه خطوط تولید با قیمتی بالاتر از بهای محصول نهایی ریسکی غیرقابل پذیرش برای تولیدکننده به‌شمار می‌رود.
کاهشی شدن فاکتورهای تعیین‌کننده نرخ فولاد
افزایشی بودن نرخ شمش و محصولات فولادی در بازارهای جهانی و به خصوص منطقه CIS که مبنای قیمت‌گذاری عرضه این محصولات در بورس‌کالای کشور به‌شمار می‌رود، پارامتر اصلی رشد هفتگی بهای عرضه شمش و محصولات فولادی ظرف هفته‌های اخیر بود. اگرچه همچنان بهای شمش و محصولات فولادی CIS در اوج به سر می‌برد اما سیگنال‌هایی از ورود این بازار به مسیر کاهشی نیز وجود دارد. ریزش نسبی بهای این محصولات در بازارهای مختلف ظرف روزهای گذشته آغاز شده و در این میان چین سردمدار این ریزش بوده است. افت بهای فولاد در بازارهای داخلی چین زمینه‌ساز رشد صادرات از این کشور و در نتیجه ایجاد روند نزولی هرچند با شتابی اندک در بازارهای دنیا به خصوص کشورهای منطقه جنوب شرقی آسیا شده که با توجه به سهم قابل تامل چین از بازار تولید و تقاضای فولاد باید منتظر تسری این روند در بازار فولاد سایر نقاط دنیا نیز بود. استمرار این روند کاهشی می‌تواند به تعدیل قیمتی فولاد در سایر بازارها نیز منجر شود.
البته افت بهای پایه به وجود آمده در عرضه هفتگی شمش فولاد را باید عمدتا متاثر از کاهشی شدن نرخ ارز نیمایی دانست. چراکه افت نرخ فولاد چین ظرف هفته قبل هنوز تاثیر خود را بر سایر بازارها نگذاشته است و اثرگذاری این پارامتر در هفته‌های آینده بروز خواهد کرد. اما روند کاهشی نرخ ارز نیمایی و آزاد که از هفته‌های قبل شروع شده سیگنال‌ساز اصلی افت نرخ پایه محصولات عرضه شده در بورس‌کالای کشور به شمار می‌رود. این روند کاهشی همچنان ادامه دارد، هرچند در برخی روزها همچون دیروز(چهارشنبه) این روند متوقف و حتی افزایشی نیز شد، اما در مجموع روند حرکتی نرخ ارز نیمایی در هفته جاری کاهشی بوده و این موضوع سیگنال افت بهای عرضه شمش فولاد در هفته‌های بعد را به فعالان بازار می‌دهد.
خواب سنگین بازار مقاطع طویل فولادی
دیروز چهارشنبه اول بهمن، تولیدکنندگان مقاطع فولادی، بالغ بر ۲۷۷ هزار تن انواع میلگرد فولادی را در بورس‌کالا عرضه کردند. بهای پایه در نظر گرفته شده برای این محصول ۱۳ هزار و ۷۰ تومان بود که با احتساب مالیات و کارمزد این قیمت به ۱۴ هزار و ۳۰۰ تومان می‌رسد. با در نظر گرفتن هزینه حمل این محصول از محل کارخانه تا بازار و سود معقول تاجر انتظار می‌رود که این محصول در بازار خرده‌فروشی قیمتی حدود ۱۵ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم داشته باشد. این درحالی است که امروز همین محصول در بازار آزاد با قیمت ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه می‌شود و به گفته فعالان بازار آهن تهران، حتی با همین نرخ نیز بازار در رکود کامل به‌سر می‌برد.
از سویی قرارگیری در فصل سرد سال که زمان سنتی رکود مصرفی به شمار می‌رود باعث شده تقاضایی در این بازار وجود نداشته باشد و از طرف دیگر تعدیل انتظارات تورمی در کشور باعث شده تقاضاهای سرمایه‌ای که پیش از این با هدف حفظ ارزش ریال به این بازار سرازیر می‌شد، از این معاملات رخت بربندد. به این ترتیب باید اذعان کرد که بازار محصولات فولادی کشور به کمایی عمیق فرورفته که نحوه تصمیم‌سازی مسوولان بر عمق این کما می‌افزاید.
بازار در این فصل تقاضای چندانی ندارد، شاید بتوان به‌صورت بدبینانه گفت این روزها هیچ تقاضای مصرفی در بخش فولاد نداریم. هیچ روند سرمایه‌ای هم دیگر به این بازار نمی‌آید. خرید سرمایه‌ای از این بازار رخت بربسته است.
رخت بربستن تقاضا از بازار داخل به خصوص رینگ معاملاتی بورس‌کالا که داد و ستد در آن شفاف است، عاملی مهم در جهت تضعیف صادرات نیز به‌شمار می‌رود. درواقع رکود بازار داخل تبدیل به دستاویزی برای مشتریان خارجی شمش و محصولات فولادی کشور شده تا از این فرصت برای گرفتن تخفیف بیشتر بهره بگیرند. در چنین شرایطی تطبیق هر چه سریع‌تر نرخ‌های پایه عرضه در بورس‌کالا با انتظارات خریداران از سویی از فرورفتن هرچه بیشتر بازار در رکود جلوگیری کرده و از طرف دیگر با خروج این بازار از رکود، از تضعیف هر چه بیشتر محصولات تولیدی در داخل کشور در بازارهای بین‌المللی جلوگیری می‌کند./دنیای اقتصاد