اکنون نیز با اینکه قرار است انتخابات عمومی بریتانیا در ژانویه ۲۰۲۵ برگزار شود، بار دیگر ریشی سوناک شعار پیشین خود را تکرار کرده است. در این شرایط لیز تراس، نخست‌وزیر سابق، و متحدانش از جمله نمایندگان حزب محافظه‌کار، خواستار کاهش مالیات‌ها شده‌اند. اما جرمی هانت، وزیر دارایی دولت بریتانیا که برنامه‌های اقتصادی‌اش را در بیانیه پاییز خود در ماه نوامبر ارائه خواهد کرد، هفته گذشته گفت کاهش مالیات در‌حال‌حاضر «عملا غیرممکن» است. تورم در دوره سه‌ماهه بین اکتبر ۲۰۲۲ که ریشی سوناک به قدرت رسید تا دسامبر ۲۰۲۲، ۷/ ۱۰درصد بود؛ بااینحال رقم هدف آقای سوناک ۳/ ۵درصد بوده است. این شرایط در حالی است که تورم در ماه اوت ۷/ ۶درصد بوده است.
مالیات تورمی در بریتانیا
میلتون فریدمن، اقتصاددان مشهور آمریکایی، مالیات‌ها را به دو نوع مالیات مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌کند. مالیات مستقیم همان نوع مالیاتی است که در پایان سال مالی دولت به صورت مستقیم از درآمدهای افراد اخذ می‌کند، اما مالیات غیرمستقیم به شیوه‌های دیگری همچون تورم از مردم اخذ می‌شود. فریدمن می‌گوید: «تورم نوعی مالیات بدون نمایندگی است. این نوعی مالیات است که می‌تواند بدون قانون‌گذاری توسط مقامات و بدون به‌کارگیری ماموران مالیاتی اضافی اعمال شود.» او همچنین توصیه می‌کند شاخصی در رابطه با مالیات غیرمستقیم ایجاد شود و به این ترتیب با اطلاع‌رسانی در این مورد، از سوءاستفاده دولت از توان ایجاد تورم آن جلوگیری شود.
در این میان به نظر می‌رسد ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا، به‌درستی پیام سخنان فریدمن را شنیده است. در طول مصاحبه سوناک سه بار از او پرسیده شد که آیا کاهش مالیات‌ها پیش از برگزاری انتخابات رخ می‌دهد یا نه و سوناک در هر سه بار از اظهارنظر در رابطه با تاریخ کاهش مالیات‌ها طفره رفت. مایکل گوو یکی از وزرای کابینه ریشی سوناک مدتی بعد در یک رویداد حاشیه‌ای در کنفرانس حزب محافظه‌کار، سخنان نخست‌وزیر را تکرار کرد و گفت که مالیات‌ها تنها زمانی کاهش می‌یابد که با تورم «مقابله شده باشد».
چالش سوناک
در این میان دولت ابزارهای محدودی برای کاهش تورم دارد. بانک انگلستان می‌گوید افزایش نرخ بهره که به طور مستقل کنترل می‌کند، بهترین راه برای اطمینان از کاهش تورم است. این شرایط در حالی رخ داده است که فشارها بر ریشی سوناک در حال افزایش است. ۳۳ نماینده مجلس از حزب محافظه‌کار نام خود را اعلام کرده‌اند و تعهد دادند تا قبل از انتخابات بعدی به هیچ مالیات جدیدی رای ندهند. در آستانه کنفرانس حزب محافظه‌کار، رئیس فروشگاه‌های بزرگ ایسلند، ریچارد واکر، اعلام کرد از حزب محافظه‌کار کناره‌گیری می‌کند و محافظه‌کاران را متهم به در دسترس نبودن و خروج از محدوده سیاست‌های محافظه‌کاران کرد.
آقای سوناک که با سوالاتی در مورد نارضایتی در حزب خود در مورد مالیات، سیاست‌های سبز و آینده خط ریلی HS۲ مواجه است، در مصاحبه خود ادعاهایی را که می‌گویند محافظه‌کاران از رای‌دهندگان دور می‌شوند، رد کرد. به گزارش گاردین، پس از آنکه مایکل گوو سخنان خود را مطرح کرد، سوناک تعهد خود به کاهش مالیات قبل از انتخابات عمومی را زیر پا گذاشت. سوناک همچنین در پاسخ به اتهام دورشدن خود از مشی محافظه‌کاری گفت که تمرکز بر کاهش تورم، قبل از کاهش مالیات، یک «رویکرد عمیقا محافظه‌کارانه» است. سوناک توسط دولت ولز و حزب سبز به اظهارات گمراه‌کننده یا نادرست در مورد قانون سرعت ۲۰ مایل در ساعت ولز و سیاست‌های صفر خالص دولت متهم شده است.
سیاست صفر خالص net zero policy به زبان ساده به معنای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تا حد امکان نزدیک به صفر است تا هرگونه گاز گلخانه‌ای انتشاری توسط اقیانوس‌ها و جنگل‌ها دوباره از جو جذب زمین شود. به نظر می‌رسد حزب سوناک در نظرسنجی‌ها از حزب کارگر عقب افتاده است. نخست‌وزیر در مصاحبه خود گفت: «تغییر ممکن است برای مردم ناراحت‌کننده باشد. مردم ممکن است نسبت به آن انتقاد داشته باشند، اما من به انجام کار درست برای کشور اعتقاد دارم.» تمام این دشواری‌ها در شرایطی در مقابل سوناک قرار گرفته است که نرخ مالیات در بالاترین سطح در تاریخ بریتانیا قرار گرفته است. به نظر می‌رسد آقای سوناک به تصمیمات بحث‌برانگیز تمایل دارد.
سبزها و آبی‌ها
سوناک همچنین ممنوعیت خودروهای بنزینی در تغییر سیاست‌های سبز را به تاخیر انداخت. ماه گذشته، او سیاست‌های سبزی را که برای کاهش انتشار کربن ناشی از گرم شدن سیاره‌ها تا سال ۲۰۵۰ به صفر خالص طراحی شده بود، کاهش داد و در روزهای اخیر اقداماتی برای کمک به رانندگان خودروهای بنزینی پیشنهاد کرده است. در این میان آقای سوناک تکذیب کرد که تغییرات او در سیاست‌های سبز برای منافع سیاسی کوتاه‌مدت انجام شده است. او گفت که دولت بریتانیا برای دستیابی به اهداف کاهش انتشار کربن «تعهد» دارد، با این حال او افزود: «ما می‌توانیم این کار را به شیوه‌ای متناسب‌تر و عملی‌تر انجام دهیم.»
برخی از نظرسنجی‌ها حاکی از بهبود اندک محافظه‌کاران است، اما این حزب همچنان از حزب کارگر عقب‌تر است. یکی از پشتیبانان محافظه‌کار که با اکراه برای کنفرانس حزبی خود به منچستر رفته بود، به بی‌بی‌سی گفت: «حال‌وهوا در میان نمایندگان محافظه‌کار واقعا تیره است. اکثر ما می‌توانیم نظرسنجی‌ها را ببینیم و متوجه شویم که محکوم به فنا هستیم.» بااینحال از مصاحبه سوناک مشخص است که آقای سوناک موافق این موضوع نیست؛ زیرا او بارها از خود به عنوان نخست‌وزیر «تغییر» صحبت کرده است. هر یک از این سیاست‌های جدید تلاشی برای تعیین وضعیت نمایندگان محافظه‌کار در انتخالات سرنوشت‌ساز است و می‌تواند با اختلافات اندک منجر به پیروزی حزب رقیب یعنی حزب کارگر شود./ دنیای اقتصاد