نکته عجیب در ابلاغیه دولت این است که تعرفه واردات ورق سرد که حدود ۲ میلیون تن از ظرفیت تولید نصب‌شده در کشور خالی است، کاهش یافته و تعرفه واردات برخی از انواع ورق گرم که در زمینه بومی‌سازی آنها سرمایه‌گذاری زیادی توسط شرکت‌های داخلی صورت گرفته نیز کاهش یافته است.
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری در آخرین روزهای کاری دولت روحانی، تصویب‌نامه تغییر تعرفه واردات برخی از انواع ورق گرم و سرد فولادی را ابلاغ کرد که طبق آن تعرفه واردات طیف قابل توجهی از ورق گرم و سرد از ۲۰، ۱۵ و ۱۰ درصد در سال ۹۹ به ۴ درصد در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته است! چیلان با ارائه جزییات کامل، تغییرات صورت‌گرفته در تعرفه واردات ورق گرم و سرد را بررسی کرده است. نکته عجیب در ابلاغیه دولت این است که تعرفه واردات ورق سرد که حدود ۲ میلیون تن از ظرفیت تولید نصب‌شده در کشور خالی است، کاهش یافته و تعرفه واردات برخی از انواع ورق گرم که در زمینه بومی‌سازی آنها سرمایه‌گذاری زیادی توسط شرکت‌های داخلی صورت گرفته نیز کاهش یافته است. این نوشته چیلان را تا انتها بخوانید تا به عمق تغییرات غیرکارشناسی صورت‌گرفته در تعیین حقوق ورودی انواع ورق گرم و سرد پی ببرید.
تنها در بخش ورق گرم با ضخامت کمتر از ۳ میلی‌متر تولید کشور با تقاضا همخوانی ندارد و التهابات بازار ورق در سالیان اخیر ریشه در ناترازی حجم تولید و میزان تقاضا برای ورق گرم با ضخامت کمتر از ۳ میلی‌متر دارد. در سایر بخش‌ها، تولید ورق در کشور، کلیه تقاضاهای داخلی را پوشش می‌دهد و خصوصاً در بخش ورق سرد، ۴۰ درصد ظرفیت نصب‌شده کشور که چیزی معادل تولید ۲ میلیون تن در سال است، خالی است. بنا به آمارهای انجمن فولاد، در سال ۱۳۹۹، ظرفیت نصب‌شده تولید ورق سرد کشور حدود ۴.۳ میلیون تن و میزان تولید واقعی کمتر از ۲.۶ میلیون تن بوده است.
کدام بخش به واردات نیاز دارد؟
شکی نیست که برای ثبات در بازار ورق و تأمین نیازهای واحدهای پایین‌دستی، کشور به واردات برخی از انواع ورق فولادی نیاز دارد. اما کاهش تعرفه ورودی برای تسهیل واردات باید منطبق با ظرفیت‌های تولید کشور و نیازهای بازار باشد و نباید واردات سبب آسیب به تولید داخلی و اتلاف سرمایه‌گذاری‌های صورت‌گرفته شود.
کشور تنها در حوزه ورق گرم با ضخامت کمتر از ۳ میلی‌متر به واردات نیاز دارد و تنها کاهش تعرفه واردات این حوزه، توجیه اقتصادی دارد و به نفع اقتصاد کشور است. در سایر بخش‌های بازار ورق، کاهش تعرفه واردات باعث وارد ساختن آسیب جدی به تولید داخلی می‌شود.
با تصویب هیات دولت، تعرفه واردات ورق سرد با ضخامت ۳ میلی‌متر یا بیشتر از ۲۰ درصد به ۱۰ درصد، تعرفه واردات ورق سرد ۱ تا ۳ میلی‌متر از ۲۰ درصد به ۴ درصد و تعرفه واردات ورق سرد ۰.۵ تا ۱ میلی‌متر از ۱۵ درصد به ۴ درصد کاهش یافته است. این کاهش تعرفه در شرایطی روی داده که همان‌طور که گفتیم حدود ۲ میلیون تن از ظرفیت تولید ورق سرد کشور خالی است.
اشتباه در سیاست‌گذاری بازار ورق فولادی
در واقع، دولت به جای این‌که برای تولیدکنندگان ورق سرد، عرضه اختصاصی ورق گرم در بورس کالا درنظر بگیرید تا ظرفیت‌های خالی این حوزه به‌کار گرفته شوند، تعرفه واردات ورق سرد را کاهش داده که آسیب جدی به واحدهای تولیدی است که درحال‌حاضر نیز زیر ظرفیت کار می‌کنند و به دلیل عدم عرضه اختصاصی ورق گرم برای آنها، نمی‌توانند از خطوط تولیدی خود، بهره‌برداری مناسبی داشته باشند.
سیاست‌گذاری در بازار ورق فولادی باید منطبق بر توانمندی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های موجود در کشور باشد. سیاست واردات در حوزه‌ای که هم‌اکنون ۴۰ درصد ظرفیت آن خالی است، هیچ نسبتی با کار کارشناسی ندارد و نتیجه این سیاست، آسیب وراد ساختن به واحدهای تولیدی و اقتصاد ملی خواهد بود.
دولت در اقدامی عجیب تعرفه واردات ورق‌های API مورد استفاده در صنعت نفت را نیز از ۱۰ درصد به ۴ درصد کاهش داده است. این اقدام در حالی صورت‌گرفته که برخی شرکت‌های فولادی (نظیر فولاد اکسین خوزستان و فولاد مبارکه) سرمایه‌گذاری بالایی روی بومی‌سازی این نوع ورق و تختال API انجام داده‌اند و اجرای پروژه خط لوله انتقال نفت گوره به جاسک، حاصل بومی‌سازی صورت گرفته در این حوزه بوده است. واقعاً کاهش شدید تعرفه واردات این نوع ورق با چه منطقی قابل توضیح است؟!
تعرفه واردات ورق گرم با ضخامت بیش از ۳ میلی‌متر نیز با ابلاغیه دولت کاهش یافته است که در این حوزه نیز همان‌طور که گفتیم رویه تعیین تعرفه صورت‌گرفته، غیرکارشناسی است و باعث آسیب به تولیدکنندگان داخلی و اقتصاد کشور می‌شود./گسترش